Ρωτήσαμε τον Φαίδωνα Ταμβακάκη τι είναι το «Ποστάλι»
Ο Φαίδων Ταμβακάκης είναι συγγραφέας μεταφραστής του έργου του Τζον Φόουλς και επιτυχημένος επιχειρηματίας.
Για το βιβλίο του «Οι ναυαγοί της Πασιφάης» τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερου μυθιστορήματος και ενώ όλα τα βιβλία του παίρνουν πολύ καλές κριτικές και είναι αγαπητά από το αναγνωστικό κοινό, ο ίδιος παραμένει τρομερά σεμνός, δίνει σπάνια συνεντεύξεις και έχει αυτή τη γαλατική ευγένεια που του δίνει η Αλεξανδρινή του καταγωγή.
Ο Φαίδων Ταμβακάκης έχει και τρομερό χιούμορ, γνωρίζει από οικονομία και από διαχείριση του χρήματος και έχει μάθει να μοιράζει τη μέρα του δίνοντας χρόνο σε ό,τι αγαπά. Η μεγάλη του όμως αγάπη είναι η θάλασσα που είναι και ο θεματικός άξονας στα περισσότερα βιβλία του και τολμάει συχνά να αναμετριέται μαζί της και να ξεπερνάει τα δικά του όρια.
Θα τον χαρακτήριζα «θαλασσινό» τύπο, αφού ακόμα και το περπάτημά του το συναντάς στους ναυτικούς που είναι χρόνια στη θάλασσα. Λίγη ώρα να περάσεις μαζί του και νομίζεις ότι μυρίζεις ιώδιο, αφού έχει να διηγηθεί ένα σωρό υδάτινες εμπειρίες. Το νέο βιβλίο του, που πρόσφατα κυκλοφόρησε, με τίτλο «Τελευταίο ποστάλι» -από τις εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας- μιλάει για ένα τελευταίο ταξίδι. Είναι καλογραμμένο, με ωραίο ρυθμό, καλοκαρδισμένο και από τα βιβλία που, αφού το ολοκληρώσεις, οι ήρωες σε συνοδεύουν στο μυαλό σου μέρες μετά και σκέφτεσαι πώς θα εξελιχθεί η ζωή τους.
Τι στάθηκε αφορμή για να γράψετε το τελευταίο μυθιστόρημα; Ταξίδευα με ένα ferry πριν μερικά χρόνια κι όπως χάζευα τους συνεπιβάτες, ένας ένας μου θύμιζαν κάποιο προσφιλες πρόσωπο. Τότε συνειδητοποίησα πόσοι φίλοι και γνωστοί έφυγαν τα χρόνια της κρίσης αθόρυβα. Ήμασταν όλοι τόσο απορροφημένοι από τους φόβους και τις αδικίες, που τους ξεχάσαμε. Θέλησα να πιάσω τη ζωή ορισμένων από αυτούς και να την αναδείξω μέσα από το «Ποστάλι».
Καταρχάς έπρεπε να googl-άρω τι σημαίνει ποστάλι -δεν είχα ξανακούσει αυτή τη λέξη. Τελικά είναι το σταθερό δρομολόγιο ενός πλοίου; Ποστάλι λέγανε το ταχυδρομικό πλοίο. Κάποτε, οι επιβάτες έγιναν περισσότεροι από τις επιστολές κι έτσι έμεινε να λέμε ποστάλι το φέρρυ. Το συγκεκριμένο ποστάλι του βιβλίου, ήταν το τελευταίο πλοίο που πήγαινε ταχυδρομείο στα απομακρυσμένα νησιά του Ατλαντικού την Αγιά Ελένη και την Ασενσιόν.
Τα βιβλία σας έχουν σχεδόν πάντα κάτι «υδάτινο». Ποια η σχέση σας με τη θάλασσα; Η θάλασσα είναι εκεί που νοιώθω σπίτι μου. Εκεί ελευθερώνεται η σκέψη μου, εκεί νοιώθω ασφαλής.
Το βιβλίο το διατρέχει και ένα αρχαίο κινέζικο κείμενο θέλετε να μου πείτε δυο λόγια για αυτό; Ποιος είναι ο συνδετικός κρίκος; Το «Σι Τζι» ή το Αρχείο του Μεγάλου Ιστορικού είναι το κλασικό βιβλίο ιστορίας της Κίνας. Γραμμένο τον 1ο αι. π.Χ. θεωρείται το ανατολικό αντίστοιχο του Ηροδότου. Μέσα από την αφήγηση της ζωής ανθρώπων διαφόρων τάξεων αρμολογεί την ιστορία 1000 χρόνων. Όπως και ο Ηρόδοτος με έμαθε ότι η ιστορία είναι ένα αρμολόγημα ανόμοιων πλίνθων, με σκοπό να προστατεύσει. Καμιά φορά προσφέρει κι αισθητική απόλαυση.
Το τελευταίο ποστάλι κάνει ένα τελευταίο δρομολόγιο, αλλά αυτό το τελευταίο ταξίδι σηματοδοτεί και ένα τέλος στην οικονομική ανθοφορία των ηρώων; Δεν ισχύει για όλους τους επιβάτες. Σίγουρα ισχύει για τον Ναύαρχο που υπαγορεύει το χρονικό της ζωής του μέσα από τις ζωές των ανθρώπων που τον στιγμάτισαν. Τους βλέπει σαν σκιές των συνεπιβατών του, αλλά επίσης διακρίνει ότι οι ίδιοι άνθρωποι έχουν διαφορετική μοίρα σε διαφορετικές συνθήκες.
Μέσα από το βιβλίο, θα έλεγα ότι περνάει όλη η οικονομία της Ελλάδας τα τελευταία εκατό χρόνια. Μου το είπε και άλλος. Ασυνείδητα ίσως.
Πόσο καιρό σας πήρε να ολοκληρώσετε το βιβλίο; Φάνηκε να έχει γίνει σοβαρή πραγματολογική έρευνα. Σε χρόνια τέσσερα. Σε χρόνο πολύ περισσότερο. Το οφείλω στον εγκλεισμό, μεγάλωσαν οι μέρες.
Αν σας έλεγα να μου πείτε με δυο λέξεις τι πραγματεύεται;Λυτρωτική πτώση.
Ποιος είναι ο αγαπημένος σας «δεύτερος» ήρωας από όλα αυτά τα πρόσωπα που πέρασαν από το βιβλίο. Ποιος είναι ο πρώτος; Εάν εννοείτε τον Ναύαρχο, όλα τα υπόλοιπα είναι αγαπημένα πρόσωπα.
Με κράτησε τόσο η ιστορία σου που τώρα σκέφτομαι τη συνέχεια του. Πως λες να τα έβγαλαν πέρα; Θα υπάρξει συνέχεια. Το «Ποστάλι» είναι ο πρώτος τόμος τριλογίας.
Υπάρχει ελπίδα μετά την χρεοκοπία; Μπορεί ένας άνθρωπος να μάθει από τα πολλά στα λίγα; Όλοι χρεοκοπούμε με μια έννοια κάποια στιγμή. Ορισμένοι πολλές φορές. Τυχεροί αυτοί που χρεοκοπούν νωρίς.
Επόμενα σχέδια σας; Γράφετε κάτι άλλο; Ετοιμάζω τον δεύτερο τόμο και σχεδιάζω τον τρίτο.
Τι εύχεστε στον εαυτό σου;Καλές θάλασσες.
Αν έπρεπε να διαλέξετε μόνο έναν συγγραφέα και ένας αγαπημένο βιβλίο ποιο θα ήταν αυτό; Ηροδότου Ιστορία. Είναι εννέα βιβλία αλλά διαβάζεται και σαν ένα.
