Η ζωή μιας γυναίκας μέσα από τη ματιά της Nadège Vanhée, της σχεδιάστριας των γυναικείων συλλογών της Hermès
«Ήμουν πάντα πολύ εκτεθειμένη σε αυτή την περίεργη κατάσταση της αποξένωσης», λέει η Nadège Vanhée, η καλλιτεχνική διευθύντρια των συλλογών γυναικείων ενδυμάτων της Hermès, μιλώντας στο wallpaper.com.
Η ίδια μετακόμισε στην Αμβέρσα για να σπουδάσει στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών στα είκοσί της – τη σχολή που γέννησε τους Έξι της Αμβέρσας, ανάμεσά τους την Ann Demeulemeester, τον Walter Van Beirendonck και τον Dries Van Noten και για τα επόμενα 15 χρόνια, θα ζούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα μακριά από την πατρίδα της Γαλλία.
Πρώτα, υπήρξε μια θητεία στο Delvaux στις Βρυξέλλες, μετά στο Maison Martin Margiela στο Παρίσι, πριν ενταχθεί στη Phoebe Philo στο Celine στο Λονδίνο. Το 2011, μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου έγινε διευθύντρια σχεδίασης στην ανερχόμενη τότε δισκογραφική της Mary-Kate και της Ashley Olsen, The Row.
Έτσι, ο ρόλος στον οίκο Hermès σήμανε κάτι σαν επιστροφή στην πατρίδα για τη Vanhée. Το 2014, βρισκόταν ακόμη στη Νέα Υόρκη όταν την προσέγγισαν για να αναλάβει καθήκοντα, στη θέση του Christophe Lemaire, ο οποίος είχε αποχωρήσει νωρίτερα εκείνο το έτος.
Η επιστροφή στη Γαλλία από τις ΗΠΑ ήταν για εκείνη «θαυμάσια», αν και δεν ήταν πάντα εύκολο. «Τους πρώτους έξι μήνες, έπρεπε να επαναπροσδιορίσω τον εαυτό μου σχετικά με την επιστροφή μου στην πατρίδα μου», χαμογελάει. Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της Hermès, Axel Dumas λέει ότι ήταν το μόνο άτομο που προσέγγισε για τη δουλειά.
Την πρώτη φορά που συναντήθηκαν, συζήτησαν για τον Πλάτωνα. Προσλήφθηκε λίγο αργότερα ως μια από τους πρώτους σημαντικούς διορισμούς του Dumas (μέλος έκτης γενιάς της οικογένειας Hermes-Dumas, ξεκίνησε τη θέση του ως μοναδικός διευθύνων σύμβουλος νωρίτερα το 2014).
Σχετικά με την σχεδιαστική της φιλοσοφία στην Hermès, η ίδια υποστηρίζει πως πρόκειται για μία «ήρεμη εξέγερση». Κατά κάποιο τρόπο, η οπτική της αντανακλά μια αλλαγή στον καταναλωτή Hermès, ο οποίος είναι όλο και πιο διεθνής και, όπως η Vanhée, αλλάζει μεταξύ χωρών και πολιτισμών στη ζωή και την εργασία της.
Η ίδια βοήθησε την εταιρεία να συγκεντρώσει εντυπωσιακές πωλήσεις τα τελευταία χρόνια, ακόμη και όταν η αγορά πολυτελών προϊόντων επιβραδύνεται, την οποία ο Dumas απέδωσε πρόσφατα στην «πιστότητα των πελατών μας παγκοσμίως» (για το πρώτο τρίμηνο του 2024, τα κέρδη ήταν 3,8 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 13%).
Στις συλλογές της Vanhée, οι αντιθέσεις αφθονούν: αισθησιασμός και σκληρότητα, αρρενωπότητα και θηλυκότητα, ο καθημερινός με περίπλοκες επιδόσεις τέχνης. Συχνά θεωρείται «αινιγματική», αποφεύγοντας σε μεγάλο βαθμό τα φώτα της δημοσιότητας και απουσιάζει από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εκεί που περιμένεις να πάει προς μια κατεύθυνση, εκτρέπεται –αν και διακριτικά– προς μια άλλη. Σε μια πρόσφατη συλλογή χρησιμοποίησε φτερωτά ρούχα για να δημιουργήσει μια σειρά από κομμάτια που έμοιαζαν με τρίχες αλόγου. «Έχουν την αισθητική ότι είναι φτερά, αλλά μοιάζουν επίσης με τρίχες αλόγου και είναι εξαιρετικά ελαφριά», λέει. «Μου αρέσει το στοιχείο έκπληξη του Hermès».
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης η Vanhée αναφέρεται στην Νέα Υόρκη και στα πλεονεκτήματα που της έχει προσφέρει το Μανχάταν. «Η Νέα Υόρκη είναι ένας τόπος ανθεκτικότητας, η πόλη διατηρεί μια προσωπική σημασία. Μου έδωσε την ευκαιρία να γίνω αυτή που είμαι – χωρίς τον χρόνο μου στο Μανχάταν, δεν νομίζω ότι θα είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με τον Hermès».
Σχετικά με την επίδειξη με τίτλο «The Second Chapter» της συλλογής A/W24 η οποία παρουσιάστηκε νωρίτερα φέτος σε ένα υγρό απόγευμα στη Ρεπουμπλικανική Φρουρά του Παρισιού κατά τη διάρκεια της εβδομάδας μόδας της πόλης, δήλωσε ότι εμπνεύστηκε το όλο σκηνικό από το κεντρικό Λονδίνο, όπως το Soho. «Είναι πολύ σκοτεινό, υπάρχει όλη αυτή η μαύρη μπογιά. Και η βροχή», χαμογελάει. «Αλλά βρίσκω τη βροχή πολύ όμορφη».
Η ίδια η συλλογή είχε τον τίτλο «The Rider», εμπνευσμένη τόσο από την ιππική ένδυση (ο Hermès ξεκίνησε ως κατασκευαστής ιππασίας το 1837) όσο και από τους αναβάτες μοτοσικλετών. «Αυτή η συλλογή αντικατοπτρίζει την δύναμη που υπάρχει μέσα μας», αναφέρει η ίδια.
«Ξεκίνησα κοιτάζοντας πορτρέτα που με είχαν εντυπωσιάσει, όπως αυτά του Λούσιαν Φρόιντ», λέει για τη σχέση της συλλογής, σημειώνοντας ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για «τους διαφορετικούς τόνους δέρματος που ανέπτυξε στους πίνακές του».
«Υπάρχει κάτι εγκεφάλικο», σχολιάζει. «Σκέφτηκα: τι είναι το πορτρέτο μιας γυναίκας; Όχι με ακαδημαϊκό τρόπο, αλλά κάτι πιο αισθησιακό». Με γκρι étoupe, γήινο καφέ, βαθύ κόκκινο, παράλληλα με τόνους που είχε ανακαλύψει στους πίνακες του Freud. «Επιλέγω την παλέτα κάθε σεζόν βασιζόμενη καθαρά στο ένστικτό μου».
Η οπτική της Nadège Vanhée στα κομμάτια του οίκου Hermès
«Η Hermès έχει να κάνει με αυτήν την έννοια της αφής, επομένως, ως τεχνικός, θα χαρακτηρίζετε πάντα ένα υλικό υφάσματος από την αφή του στο χέρι – το ονομάζουμε «le main». Πράγματι, η Vanhée μιλά για μια νέα επείγουσα ανάγκη για να γιορτάσουμε την απτική κίνηση μετά τα lockdown του Covid. «Δεν μπορούσαμε καν να καθίσουμε να μιλήσουμε. Έτσι, όταν ξεπεράστηκε όλο αυτό, ήθελα πολύ να εξωτερικεύσω τον αισθησιασμό. Είναι αυτή η ιδέα να επαναπροσδιορίσουμε τι είναι αισθησιακό ή σέξι μέσα από τη διαίσθηση μιας γυναίκας».
Και παρόλο που η Vanhée ισχυρίζεται ότι δεν σχεδιάζει ρούχα για τον εαυτό της, παραδέχεται ότι υπάρχει «ένα μικρό κομμάτι από εμένα» σε κάθε συλλογή, αλλά των γύρο της, λέει δείχνοντας την ομάδα της Hermès στο showroom. «Είναι μια εξαιρετική ισορροπία μεταξύ αυτού που αγαπώ και αυτού που θέλω να εξερευνήσω – τις εμμονές μου, τα συναισθήματά μου. Τι θέλω να φοράω, ναι, αλλά και κομμάτια που ξεφεύγουν από τη ζώνη άνεσής μου».
Ωστόσο, παραδέχεται ότι «από το ''The Rider'' θα φορούσα κάθε κομμάτι». Ο τίτλος της συλλογής προήλθε από τη σκέψη για τη «σύνδεση ενός μεμονωμένου ανθρώπου με μια μηχανή ή ένα ζώο… το πνεύμα του ανοιχτού δρόμου». Για την Vanhée, η μοτοσυκλέτα –ή το άλογο– σου δίνει ελευθερία.
Ο δημιουργικός διευθυντής Pierre-Alexis Dumas (ο δισέγγονος του ιδρυτή της Hermès Thierry Hermès) επιλέγει ένα ετήσιο θέμα που ενώνει τους métiers. Για το 2024, είναι το «The Spirit of the Faubourg», αναφερόμενο στο πρώτο κατάστημα Hermès στην οδό Rue du Faubourg Saint-Honoré 24, το οποίο αποκαλεί «η καρδιά του σπιτιού». Τα προηγούμενα χρόνια ήταν τα «Astonishing Hermès», «An Odyssey» και «In the Pursuit of Dreams». «Ο Hermes είναι ένας οίκος ευφυΐας», λέει ο Vanhée. «Βασίζεται στην ιδέα του νοήματος. Υπάρχει επίσης αυτή η γέφυρα μεταξύ νεωτερικότητας και παράδοσης. Ο Hermès έχει ικανότητα αφομοίωσης, απορροφά πραγματικά τις αλλαγές στον τρόπο ζωής μας».
Ο όρος «πολυτέλεια» δεν έχει απήχηση στην Vanhée. Αντίθετα, βλέπει αυτό που κάνει ο Hermès ως «διατήρηση της ποιότητας». Τα ρούχα, για εκείνη, είναι «μια πύλη για τη δημιουργία ταυτότητας», ένα εργαλείο αυτοπροσδιορισμού που την ακολουθούσε από τα εφηβικά της χρόνια, όταν ντυνόταν με τα παλιά ρούχα της μητέρας της και τα κομμάτια που έβρισκε σε καταστήματα μεταχειρισμένων. «Τη δεκαετία του 1990, υπήρχε αυτή η πλήρης χειραφέτηση από το ερώτημα: είναι όμορφο, δεν είναι όμορφο; Ήμουν στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή».
Τώρα, ελπίζει ότι οι συλλογές της στον Hermès μπορούν να έχουν παρόμοια απελευθερωτική επίδραση στον πελάτη τους.
«Συνδέεστε πραγματικά με την ευπάθεια του ατόμου… υπάρχει άμεση επαφή με το δέρμα σας», λέει η Vanhée. «Οι άνθρωποι που φορούν τις συλλογές μου έχουν διαφορετική ψυχολογία, διαφορετικές προσωπικότητες», συνεχίζει, σημειώνοντας ότι ποτέ δεν θα υπαγόρευε πώς θα φορεθεί ένα ρούχο.
Της αρέσει να βλέπει γυναίκες να χαμογελούν. «Δεν θέλω να φανώ αφελής, αλλά θέλω να είναι περήφανοι, τολμηροί, σίγουροι. Πραγματικά απλώς παρατηρώ διαφορετικούς τύπους γυναικών και τις ανάγκες τους. Μου αρέσει να βγαίνω έξω από τη ζώνη άνεσής μου και να ρωτάω: ποια είναι η ζωή μιας γυναίκας στο Χονγκ Κονγκ; Μια γυναίκα στο Σακραμέντο; Ένα πλεονέκτημα του πολιτισμού μας είναι ότι έχουμε αυτή την υπερ-παγκοσμιοποίηση: μπορούμε να δούμε, μπορούμε να πάμε, μπορούμε να ελέγξουμε. Δεν είμαστε πια κλεισμένοι στους μικρούς μας ελεφαντόδοντους πύργους».