Η Μέριλιν Μονρόε ήταν πολλά παραπάνω από μια τραγική φιγούρα
Η νέα παραγωγή του Netflix, η πολυσυζητημένη βιογραφική ταινία «Blonde» που αφηγείται τη ζωή της Μέριλιν Μονρόε, έχει προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων παγκοσμίως -και όχι άδικα.
H Μέριλιν υπήρξε αδιαμφισβήτητα μια τραγική φιγούρα, θύμα μιας ανθρωποφαγικής βιομηχανίας που δεν την ήθελε κυρία του εαυτού της. Η ζωή της σημαδεύτηκε από δύσκολα παιδικά χρόνια και στο βάθος του χρόνου γνώρισε τη μοναξιά, την κατάθλιψη και τις καταχρήσεις -κάτι που δε θα μπορούσε να παραλείψει μια ειλικρινής εξιστόρηση της ζωής της.
Ωστόσο, υπάρχει ο σωστός και ο λάθος τρόπος να αφηγηθεί κανείς την ιστορία μια τραυματισμένης, ευάλωτης γυναίκας, και o σκηνοθέτης του «Βlonde», Άντριου Ντομινίκ, φέρεται να υιοθετεί μία προβληματική προσέγγιση. Κατά τρόπο ειρωνικό, η ταινία ενστερνίζεται και σιγοντάρει την ίδια κουλτούρα εκμετάλλευσης και σεξουαλικοποίησης την οποία προσποιείται πως θέλει να καταδείξει.
Το τρέιλερ της ταινίας «Blonde»:
Mε πρωτοφανή έλλειψη ενσυναίσθησης, ο Ντομινίκ σκιαγραφεί τη Μέριλιν μέσα από ένα εκχυδαϊστικό male gaze, στερώντας της κάθε είδους αυτενέργεια. Τη μειώνει σε ένα θύμα της άδικης μοίρας της και ένα απλό υποχείριο στα χέρια ισχυρών ανδρών, προσπαθώντας να εκμαιεύσει τη λύπηση του κοινού με αθέμιτα μέσα. Αντί να σταθεί δίπλα στην ηρωίδα του, να την υπερασπιστεί και να επαινέσει τους θριάμβους της, τη θυματοποιεί με τρόπο ταπεινωτικό, πλασάροντας τον πόνο της ως ένα προϊόν κατανάλωσης.
Μέσα από μια αποξενωμένη, ψυχρή ματιά ο σκηνοθέτης αναδεικνύει τη Μέριλιν ως ένα μύθο παρά ως έναν αληθινό άνθρωπο, καταδικάζοντάς την για μία ακόμη φορά στον ρόλο από τον οποίο προσπαθούσε όλη της τη ζωή να απαλλαχθεί. «Ένα σύμβολο του σεξ γίνεται ένα αντικείμενο, και ο καθένας μισεί να είναι απλά ένα αντικείμενο» είχε πει η ίδια.
Παρακολουθώντας την ταινία, ο θεατής έρχεται στη θλιβερή συνειδητοποίηση πως o σκηνοθέτης όχι μόνο δε νοιάζεται για την Μονρόε, αλλά δεν διατίθεται καν να να αναδείξει την απαστράπτουσα λάμψη και το δυναμισμό που την καθιέρωσαν ως ένα από τα μεγαλύτερα icons του 20ου αιώνα.
Μάλλον κάποιος θα έπρεπε να έχει επισημάνει στον Ντόμινικ πως οι γραφικές και αποτρόπαιες απεικονίσεις της αδικίας δεν ισοδυναμούν με δικαιοσύνη, η φετιχοποίηση του γυναικείου πόνου δεν είναι συμπονετική και η Μέριλιν ήταν πολλά περισσότερα από τα τραύματά της. Ήθελε περίσσιο θάρρος και τόλμη για να είναι η γυναίκα που ήταν σε μία εποχή που δεν την χωρούσε, και σίγουρα δεν της αξίζει να τη λυπούνται μόνο για τα σκοτάδια της, αλλά και να τη θαυμάζουν για τα επιτεύγματά της.
Όσο κι αν η ηδονοβλεπτική ματιά του Χόλιγουντ προσπάθησε να τη μειώσει σε ένα απλό αντικείμενο πόθου του ανδρικού φύλου, η Μέριλιν Μονρόε έμεινε στην ιστορία ως ένα σύμβολο αυτοδιάθεσης της γυναικείας σεξουαλικότητας. Ήταν εύθραυστη αλλά συνάμα δυναμική -ασυμβίβαστη, φιλομαθής και πνευματικά καλλιεργημένη, και δεν δίσταζε να υπερασπιστεί το δίκαιο σε μία εποχή που αυτό ήταν κατακριτέο για μια σταρ του βεληνεκούς της.
Ως απάντηση στην άδικη απεικόνιση της Μέριλιν, εμείς θυμόμαστε πως πέραν από τις τραυματικές της εμπειρίες, ήταν και μία ανεξάρτητη γυναίκα που μεθόδευσε την καριέρα της, πρωτοπόρος της εποχής της και πηγή έμπνευσης γενεών. Παρουσιάζουμε λοιπόν 7 λόγους που καθιστούν την Μέριλιν Μονροέ ένα αιώνιο ίνδαλμα.
1. «Ξεμπρόστιασε» τα σεξουαλικά αρπακτικά του Χόλιγουντ
Το 1952 η Μέριλιν συνυπέγραψε ένα προσωπικό άρθρο με τίτλο «Λύκοι που γνώρισα», στο οποίο περιγράφει τις εμπειρίες σεξουαλικής εκμετάλλευσης τις οποίες βίωσε ως εκκολαπτόμενη ηθοποιός. Όντας δεκαετίες μπροστά από την εποχή της, μίλησε δημοσίως για τη χειραγώγηση και τη διαστροφή που χαρακτήριζε τους πιο ισχυρούς μεγιστάνες του Χόλιγουντ.
«Ο πρώτος πραγματικός "λύκος" που γνώρισα θα έπρεπε να ντρέπεται για τον εαυτό του, προσπαθούσε να εκμεταλλευτεί ένα απλό παιδί». Ωστόσο, η Μέριλιν δεν ήταν απλώς ένα θύμα. Η ίδια δήλωσε: «Ακόμα και αν ήμουν αφελής τότε όντας νέα, σύντομα κατάλαβα ότι αυτός δεν ήταν ο τρόπος για να βρεις δουλειά στον κινηματογράφο.»
2. Αγωνίστηκε για την ισότητα αμοιβής μεταξύ γυναικών και ανδρών
Κατά τη διάρκεια γυρισμάτων για την ταινία «Το Κορίτσι με το Ροζ Καλσόν», αποκαλύφθηκε ότι ο συμπρωταγωνιστής της Μέριλιν, ο διάσημος τραγουδιστής Φρανκ Σινάτρα, λάμβανε πάνω από τρεις φορές τον μισθό της για την ταινία. Όταν η ίδια το έμαθε, αποχώρησε επιτόπου από τα γυρίσματα, σε ένδειξη διαμαρτυρίας.
Η ανταπόκριση της 20th Century Fox ήταν να θέσει σε διαθεσιμότητα την εμβληματική σταρ, μια κίνηση που έμελλε να κοστίσει ακριβά στην εταιρία παραγωγής. Η ταινία ήταν βέβαιο ότι θα αποτύγχανε χωρίς τη Μέριλιν, και μετά από εβδομάδες διαβουλεύσεων το στούντιο απέσυρε το έργο. Όταν η ίδια επέστρεψε από την αναστολή, της χορηγήθηκε εν τέλει υψηλότερος μισθός.
3. Ενίσχυσε την καριέρα της Έλλα Φιτζέραλντ
Η Μέριλιν ήταν μεγάλη θαυμάστρια της εμβληματικής τζαζ τραγουδίστριας Έλλα Φιτζέραλντ και προσπάθησε να συνεισφέρει στην mainstream επιτυχία της. Έτσι, όταν το νυχτερινό κέντρο Macambo αρνήθηκε να τραγουδήσει στον χώρο του, ισχυριζόμενο ότι δεν ήταν αρκετά λαμπερή και glamorous για το μαγαζί, η Μέριλιν παρενέβη.
«Είμαι βαθιά ευγνώμων στη Μέριλιν Μονρόε... τηλεφώνησε προσωπικά στον ιδιοκτήτη και του είπε ότι ήθελε να με κλείσει αμέσως, και αν το έκανε, η ίδια θα έκλεινε ένα μπροστινό τραπέζι κάθε βράδυ. Mετά από αυτό, δεν χρειάστηκε ποτέ ξανά να παίξω σε ένα μικρό τζαζ κλαμπ», είπε αργότερα η Fitzgerald. «Ήταν μια ασυνήθιστη γυναίκα -λίγο πιο μπροστά από την εποχή της. Και δεν το ήξερε».
Η ηθοποιός όχι μόνο εξασφάλισε στην τραγουδίστρια τακτικές εβδομαδιαίες συναυλίες, αλλά κράτησε την υπόσχεσή της, εμφανιζόμενη κάθε βράδυ συνοδεία εκλεκτών καλεσμένων όπως η Τζούντι Γκάρλαντ και ο Φρανκ Σινάτρα.
4. Ήταν σύμμαχος της LGBTQ+ κοινότητας
Η καριέρα της Μέριλιν αποτέλεσε μια σταθερή μάχη ενάντια στον σεξισμό που διέπει τη βιομηχανία του Χόλιγουντ. Επαναστατούσε με τον τρόπο της ενάντια στον μισογυνισμό των ανδρών συναδέλφων της και διεκδικούσε το δικαίωμά της στην αυτοδιάθεση του γυναικείου σώματος. Αυτό το πάθος της για την απελευθέρωση την ώθησε να ευθυγραμμιστεί με την LGBTQ κοινότητα.
Σε συνομιλία με τη Μέριλιν που δημοσιεύτηκε μετά το θάνατό της, ο William J Weatherby, ο οποίος γνώρισε την ηθοποιό στα γυρίσματα των «Misfits», μίλησε για την συμπαράσταση της σταρ προς τον φίλο της Μοντγκόμερι Κλιφτ που ήταν ομοφυλόφιλος. «Οι άνθρωποι λατρεύουν να βάζουν ταμπέλες ο ένας στον άλλον, τότε νιώθουν ασφαλείς. Ο κόσμος προσπάθησε να με βγάλει λεσβία. Γέλασα. Κανένα σεξ δεν είναι λάθος αν υπάρχει αγάπη σε αυτό.»
5. Διέκοψε το μήνα του μέλιτος της για να τραγουδήσει στους στρατιώτες στην Κορέα
Kατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας, η Μέριλιν λάμβανε δεκάδες χιλιάδες γράμματα θαυμαστών από Αμερικανούς στρατιώτες που υπηρετούσαν στο μέτωπο. Όταν λοιπόν ο υποστράτηγος Charles W Christenberry της πρότεινε να δώσει παράσταση για τους στρατιώτες στην Κορέα, η ίδια άδραξε την ευκαιρία να αναπτερώσει το ηθικό τους.
«Υπήρχαν δεκαεπτά χιλιάδες στρατιώτες μπροστά μου που φώναζαν με όλη τους τη δύναμη. Στεκόμουν εκεί και τους χαμογελούσα. Είχε αρχίσει να χιονίζει, αλλά ένιωθα ζεστή, σαν να στεκόμουν κάτω απ' τον λαμπερό ήλιο», θυμάται η σταρ σε ένα βιβλίο που συνέγραψε με τον σεναριογράφο Ben Hecht «δεν ένιωσα φόβο για πρώτη φορά. Ένιωθα μόνο ευτυχισμένη, ένιωθα σαν στο σπίτι μου».
6. Ήταν αφοσιωμένη φιλάνθρωπος
Έχοντας περάσει τα παιδικά της χρόνια σε ορφανοτροφεία και ανάδοχες οικογένειες, η Μέριλιν φρόντισε σε όλη της τη ζωή να προσφέρει σε παιδιά που είχαν ανάγκη. Το 1995 συνεργάστηκε με το Παγκόσμιο Διεθνές Ταμείο Υιοθεσίας για να βοηθήσει στην εξασφάλιση σπιτιών για παιδιά σε ανάδοχες οικογένειες. Το 1957, έβγαλε σε δημοπρασία τα σκουλαρίκια της για το «The Milk Fund for Babies» -μια οργάνωση αφιερωμένη στην παροχή τροφής για τα βρέφη των εργατικών κατοικιών της Νέας Υόρκης.
Μετά τον θάνατο της Μέριλιν το 1962, το 25% της περιουσίας της δωρήθηκε στην παιδική κλινική «Anna Freud» του Λονδίνου. Εκτός από το έργο της με τους μη προνομιούχους νέους, η Μέριλιν συμμετείχε το 1962 σε μια φιλανθρωπική εκδήλωση για την εξεύρεση θεραπείας για τη μυϊκή δυστροφία στα 36α γενέθλιά της -τα τελευταία της γενέθλια πριν πεθάνει.
7. Ίδρυσε τη δική της εταιρεία παραγωγής
Το 1955 η Μέριλιν ίδρυσε μαζί με τον φίλο της φωτογράφο Milton Greence, την Marilyn Monroe Productions, με στόχο να να εξασφαλίσει δίκαιη αμοιβή και δημιουργική ελευθερία για την ίδια.
Η εταιρεία γνώρισε μεγάλη επιτυχία, με έναν κριτικό να λέει ότι το ρομάντζο της Bus Stop του 1956 «καταρρίπτει μια για πάντα την αντίληψη ότι η Μονρόε είναι απλώς μια γοητευτική προσωπικότητα». Έλαβε επίσης υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα και Όσκαρ στην κατηγορία της υποκριτικής.
Η επιτυχία της Marilyn Monroe Productions της έδωσε τη δυνατότητα να συνάψει συμφωνία με τα Fox Studios. Της απονεμήθηκε υψηλότερος μισθός και εγγυημένη έγκριση για όλες τις σημαντικές πτυχές των νέων δημιουργικών της σχεδίων.
