Diane Arbus: Η φωτογράφος που αποθέωσε τη διαφορετικότητα -Οι άνθρωποι του περιθωρίου και τα «freaks»
Tο Μάρτιο του 1923, γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη η Diane Arbus. Μία γυναίκα που άφησε το στίγμα της στην ιστορία της φωτογραφίας.
Το κανονικό της όνομα ήταν Diane Nemerov. Η οικογένεια της, Gertrude και David Nemerov, εβραϊκής καταγωγής είχαν μεγάλη περιουσία. Εσωστρεφής και μοναχική, εντυπωσίασε τους δασκάλους της με την ευφυΐα της και ιδιαίτερα με τις καλλιτεχνικές της επιδόσεις, οι οποίες ήταν θέμα dna. Ο πατέρας της, ο μικρότερος αδερφός και η μεγαλύτερη αδερφή της ασχολήθηκαν με την ζωγραφική, την ποίηση και γλυπτική αντίστοιχα.
H Diane έγινε γνωστή με το επώνυμο του συζύγου της, Allan Arbus, και πρώτος της παιδικός έρωτας. Η γνωριμία τους έγινε όταν ήταν μόλις 14 ετών και η σχέση τους οδηγήθηκε σε γάμο όταν η Diane έγινε 18 ετών, αρνούμενη να πάει στο πανεπιστήμιο. Ο έρωτάς της για τον Allan Arbus την ώθησε να γυρίσει την πλάτη της στην πλούσια και ισχυρή οικογένειά της. Δεν έγινε μόνο ο σύζυγός της, αλλά και ο μέντοράς της. Αυτός στάθηκε η αφορμή για να ασχοληθεί η ίδια με τη φωτογραφία καθώς ήταν φωτογράφος στον αμερικανικό στρατό. Ηταν αυτός που της έκανε δώρο την πρώτη της φωτογραφική μηχανή.
Στην αρχή της καριέρας της, η Diane Arbus ασχολήθηκε με τη φωτογραφία μόδας πλάι στον σύζυγό της. Μαζί άνοιξαν φωτογραφικό στούντιο με το όνομα «Diane and Allan Arbus». H Diane επιζητούσε πάντα την μοναδική εικόνα και έδινε στα περιοδικά μία, το πολύ δύο τελικές φωτογραφίες για το κάθε θέμα της. Πριν κλείσει τα 30 ήταν ήδη μια πετυχημένη φωτορεπόρτερ, η οποία τραβούσε φωτογραφίες της υψηλής κοινωνίας, την οποία κατά βάθος μισούσε. Η Diane δεν αγάπησε ιδιαίτερα τον κόσμο της λάμψης και της ομορφιάς. Γι’αυτό, έπειτα από λίγο καιρό στράφηκε σ’αυτό που την ενδιέφερε πραγματικά και υπήρξε το κλειδί της αναγνωρισιμότητάς της.
Η Diane Arbus έγινε γνωστή για τις τετράγωνες ασπρόμαυρες φωτογραφίες «περιθωριακών» ατόμων (νάνοι, γίγαντες, γυμνιστές, τρανσέξουαλ, άνθρωποι του τσίρκο, τρόφιμοι ψυχιατρικών ασύλων). Η δουλεία της δέχθηκε αρκετά έντονη κριτική και με βασική κατηγορία πως δεν υπήρχε ομορφιά στις φωτογραφίες της.
Οι άνθρωποι του δρόμου την ιντρίγκαραν. Αναζητούσε ανθρώπους των οποίων η καθημερινότητα ήταν κάθε τι άλλο παρά λαμπερή. Νάνοι, τραβεστί, γίγαντες, παιδιά με νοητικά προβλήματα, άνθρωποι με κινητικά προβλήματα και κάθε είδους διαφορετικότητα, έγιναν οι πρωταγωνιστές της φωτογραφικής της μηχανής, τα οποία αναζητούσε σε όλη τη Νέα Υόρκη. Η Diane έβγαινε στους δρόμους και φωτογράφιζε την καθημερινή, αλλά και περίεργη πλευρά της Νέας Υόρκης. Αυτό το στυλ ήταν που την έκανε διάσημη, την καθιέρωσε και το μιμήθηκαν πολλοί συνάδελφοί της τα επόμενα χρόνια.
Δεν προσπαθούσε να φωτογραφίσει την «παραδοσιακή ομορφιά». Προτιμούσε να ψάχνει και να αιχμαλωτίζει την αυθεντικότητα. Η Arbus είχε μια ροπή προς το περίεργο και το σκοτεινό. Η ίδια είχε πει ότι υπάρχουν πράγματα που κανένας δεν θα τα είχε παρατηρήσει, αν δεν τα είχε φωτογραφίσει η ίδια. Οι πρωταγωνιστές της δουλειάς της, πάντα κοιτούσαν απευθείας στην κάμερά της και πάντα φαινόντουσαν πρόθυμοι να ξεγυμνωθούν και να αποκαλύψουν τον εαυτό τους και τα ελαττώματά τους μπροστά στον φακό της.
Τα πορτρέτα της άφησαν ιστορία και επηρέασαν πολλούς φωτογράφους. Το σπουδαίο της έργο συνεχίζει να επηρεάζει ακόμη και φωτογράφους της σύγχρονης εποχής. «Φωτογράφισα πολύ τους freaks. Ήταν από τα πρώτα θέματά μου και μου προκαλούσαν μεγάλη έξαψη. Τα λάτρεψα αυτά τα άτομα. Δεν θέλω να πω ότι είναι καλοί μου φίλοι, αλλά μου προκαλούν ένα μείγμα ντροπής και δέους. Υπάρχει κάτι το μυθικό στους freaks. Είναι σαν κάποιον σ' ένα παραμύθι, που σε σταματάει και απαιτεί να του πεις τη λύση ενός αινίγματος. Οι περισσότεροι άνθρωποι πορεύονται στη ζωή φοβούμενοι ότι θα έχουν κάποια στιγμή μια τραυματική εμπειρία. Τα άτομα αυτά γεννιούνται με το τραύμα τους. Έχουν ήδη στη ζωή τους περάσει το τεστ. Είναι αριστοκράτες», είχε αναφέρει.
Το 1956 χώρισε επαγγελματικά με τον άντρα της για να αφοσιωθεί στη δική της φωτογραφία. Αυτό οδήγησε λίγο αργότερα και στον χωρισμό τους σαν ζευγάρι, γεγονός που θα σημαδέψει βαθιά τη ζωή της. Τα επόμενα χρόνια της ζωής της, όσον αφορά την καριέρα της, είναι εξαιρετικά λαμπρά. Κατά την διάρκεια της δεκαετίας του ’60 διδάσκει φωτογραφία στο Parsons School Of Design καθώς επίσης και στο Cooper Union στη Νέα Υόρκη.
Η καριέρα της άνθισε τη δεκαετία του '50 και του '60 και η ίδια εξελίχθηκε σε μία από τις σημαντικότερες φωτογράφους του 20ού αιώνα.
Η Diane Arbus έζησε μόλις 48 χρόνια. Αποφάσισε να δώσει τέλος στη ζωή της τον Ιούλιο του 1971. Η περίεργη ψυχοσύνθεσή της και τα οικογενειακά της προβλήματα την οδήγησαν στην αυτοκτονία. Το 1972 θα είναι η πρώτη Αμερικανίδα φωτογράφος που παίρνει μέρος στη Biennale της Βενετίας.
Το βιβλίο της για την τέχνη της φωτογραφίας με τίτλο «Aperture Monograph έκανε ρεκόρ πωλήσεων στο είδος του. H Diane Arbus τιμήθηκε μετά θάνατο με έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη.
Το ταλέντο της ήταν σπουδαίο και η προσφορά της στην φωτογραφία ήταν αδιαμφισβήτητα μεγάλη. Πολλοί την έχουν χαρακτηρίσει ως τη «φωτογράφο των φρικιών». Το ίδιο έλεγε και η ίδια για τον εαυτό της.
«Η φωτογραφία είναι ένα μυστικό για ένα μυστικό. Όσο πιο πολλά λέει τόσο λιγότερα ξέρεις». Η Diane Arbus είχε πάθος για τη φωτογραφία και οι εικόνες της μπήκαν στα καλύτερα σπίτια και στις μεγαλύτερες γκαλερί του κόσμου.
