Χριστίνα Φλαμπούρη: Η μοναδική Ελληνίδα που κατέκτησε τις 7 ψηλότερες βουνοκορφές του κόσμου

Ακούγοντας τη Χριστίνα Φλαμπούρη να αφηγείται την ιστορία της, αναρωτιέσαι αν εκμεταλλεύεσαι πραγματικά την κάθε σου ημέρα. Όχι απαραίτητα για να προσπαθήσεις να κάνεις ό,τι έκανε εκείνη -να κατακτήσεις δηλαδή και τις 7 υψηλότερες βουνοκορφές του κόσμου- αλλά για να έρθεις λίγο πιο κοντά στον δικό σου, προσωπικό στόχο. Ναι, η ιστορία της Χριστίνας είναι έμπνευση!

«Προσπαθούσα περίπου τέσσερα χρόνια να ολοκληρώσω το 7 Summits. Κάθε μέρα μου φαινόταν σαν να ζω σε όνειρο, ίσως επειδή ήμουν τόσο συγκεντρωμένη στην προσπάθειά μου, δεν είχα συνειδητοποιήσει πλήρως πόσο ξεχωριστό είναι αυτό που ζω. Και όταν μου λένε ότι είμαι μία από τις 70 στον κόσμο και η μοναδική στην Ελλάδα που έχει καταφέρει να το ολοκληρώσει, είναι σαν να επανέρχομαι στην πραγματικότητα, σαν να ακούω “Χριστίνα, τα κατάφερες! Ναι, όντως, ένα όνειρο που αρχικά φαινόταν απλησίαστο έγινε πραγματικότητα!”.

Μία από τις πιο "ρομαντικές" στιγμές στο project ήταν όταν πάτησα την ψηλότερη κορυφή της Ανταρκτικής στο Βίνσεν, που ήταν και η έβδομη κορυφή μου. Ένιωσα πραγματικά τόσο χαρούμενη, ένιωθα σαν ο ουρανός να γέμισε πυροτεχνήματα και χρώματα. Για μένα, εκείνη η στιγμή ήταν, κατά κάποιον τρόπο, η απόδειξη ότι, όταν τελικά θέλεις κάτι πολύ, μπορείς να το καταφέρεις.

Σκέψου ότι, έξι χρόνια πριν από εκείνη τη στιγμή, δεν μπορούσα να σταθώ καν στην άκρη μιας πλαγιάς, δεν μπορούσα να περάσω ένα δύσκολο πέρασμα γιατί με φόβιζε η ιδέα του χάους. Ωστόσο, εγώ η ίδια, ολοκλήρωσα το 7 Summits, πάτησα τις 7 ψηλότερες κορυφές σε κάθε ήπειρο του πλανήτη. Επομένως, ήταν μία πολύ ξεχωριστή στιγμή για μένα, η επιβεβαίωση ότι μπορείς να κάνεις τα πάντα, η υπενθύμιση ότι πρέπει να προσπαθείς, να συνεχίζεις και να κυνηγάς τα όνειρά σου. Ένιωσα 100% το αίσθημα της πληρότητας. Ότι τίποτα δεν μπορεί να μπει εμπόδιο στη ζωή -όχι μόνο της δική μου, αλλά και όλων των ανθρώπων.

Η ιδέα για την κατάκτηση των 7 κορυφών ξεκίνησε σιγά-σιγά. Δεν ήμουν άνθρωπος του βουνού. Ήμουν όλη μέρα μπροστά στον υπολογιστή στο γραφείο και η δουλειά μου ήταν πάντα προτεραιότητα για μένα. Το βουνό ήρθε στη ζωή μου σαν πρόκληση.

Μόλις ολοκλήρωσα την πρώτη κορυφή, ήθελα αμέσως να πάω στην επόμενη, σε πιο δύσκολη. Όταν πέρασα το πρώτο δύσκολο πέρασμα, ήθελα να πάω στο επόμενο, στο πιο δύσκολο. Η κάθε κορυφή με ετοίμαζε για την επόμενη -όχι μόνο οι εφτά, αλλά και οι προηγούμενες. Κάθε μου ανάβαση με μάθαινε κάτι: να γίνω πιο δυνατή, ώστε να πάω στην επόμενη».

«Όταν ολοκλήρωσα και την τρίτη κορυφή από τα 7 Summits -η οποία είναι σχετικά δύσκολη, λέγεται Denali και είναι στην Αλάσκα- τότε ήταν η πρώτη φορά που είπα “Έχω τελειώσει σχεδόν το μισό project, γιατί όχι; Πάμε για τα 7/7!”. Δεν το είχα σκοπό από την αρχή. Για μένα, η κάθε κορυφή, η κάθε αποστολή, η κάθε προσπάθεια ήταν σαν να αντικατοπτρίζει έναν διαφορετικό, προσωπικό στόχο που μπορεί να έχουμε στη ζωή μας.

Πάντα γυμναζόμουν, αλλά όχι σε επίπεδο πρωταθλητισμού. Όταν ξεκίνησα, λοιπόν, να προετοιμάζομαι για το 7 summits, αλλά και σε όλη τη διάρκεια των τεσσάρων χρόνων που διήρκησε το πρότζεκτ, ήμουν συνέχεια σε πλάνο προπόνησης. Όταν προετοιμαζόμουν για μια κορυφή, για τουλάχιστον ένα εξάμηνο ήμουν αφοσιωμένη στον στόχο κι έκανα διπλές προπονήσεις -που για έναν αθλητή μπορεί να φαίνεται φυσιολογικό, για κάποιον όμως που κάνει δουλειά γραφείου ήταν πολύ απαιτητικό! Ξυπνούσα το πρωί στις 6:30 να κάνω την πρώτη μου προπόνηση. Συνήθως, το πρωί προσπαθούσα να πηγαίνω απλά γυμναστήριο ή να κάνω personal training. Ύστερα, έκανα ντους, έβαζα πουκάμισο και τακούνια, βαφόμουν και πήγαινα στη δουλειά.

Είχα στο αμάξι τα αθλητικά μου ρούχα, ώστε, όταν σχολούσα, να πάω στην Πάρνηθα, γιατί είναι το πιο κοντινό βουνό στο σπίτι μου, για να τρέξω ή για να κάνω μία πολύωρη πορεία. Μπορεί να γυρνούσα στο σπίτι πολλές ώρες αφού είχε βραδιάσει, με τον φακό κεφαλής! Έκανα ντους και κοιμόμουν. Δεν με κούραζε, γιατί κάθε ώρα που προπόνησης ή προετοιμασίας ένιωθα ότι με φέρνει πιο κοντά στον στόχο μου. Στη διάρκεια αυτών των τεσσάρων αυτών χρόνων, ποτέ δεν είπα “δεν αντέχω άλλο”. Κάθε ώρα προπόνησης που έκανα με έκανε και πιο χαρούμενη. Όταν έχανα προπόνηση με έπιανε… δεν ξέρω αν μπορώ να το πω νεύρα, αλλά αν κάτι γινόταν και έπρεπε να χάσω προπόνηση είχα πάρα πολλή ένταση και ένιωθα ότι με τραβάει μακριά από τον στόχο μου».

«Οι φίλοι μου με στήριξαν από την πρώτη στιγμή. Σίγουρα ανησυχούσαν, αλλά με στήριξαν. Συγκεκριμένα, κάθε απόγευμα έκανα προπόνηση και με ένα άλλο άτομο από την παρέα μου. Μπορεί ας πούμε τη Δευτέρα να πήγαινα για τρέξιμο με τον Ορέστη και την Τρίτη γυμναστήριο με την Άννα -το οποίο είναι πολύ σημαντικό για μένα. Δεν ένιωσα ότι αποξενώθηκα. Είχα την παρέα μου, απλά δεν πήγαινα για καφέ ή για ποτό, αλλά για περπάτημα στην Πάρνηθα ή για τρέξιμο σε ένα γήπεδο.

Ναι, οι γονείς μου ανησύχησαν. Δεν είναι άνθρωποι του βουνού ούτε της άθλησης. Ανησυχούσαν αρκετά. Καταλάβαιναν, όμως, μέσα τους ότι η κόρη τους γίνεται πιο ευτυχισμένη μέσα από όλη αυτή τη διαδικασία και ότι το είχε ανάγκη.

Κατά κάποιον τρόπο, ανέβηκαν και αυτοί το δικό τους "Έβερεστ". Σίγουρα, υποθέτω, ότι αν είχα κι εγώ παιδιά, θα αγχωνόμουν αν δεν ήξερα που βρίσκονται. Για να καταλάβεις, οι γονείς μου, όταν έκανα τις αναβάσεις για το 7 Summits, έβλεπαν απλώς μια κουκκίδα στον χάρτη από το GPS που είχα μαζί μου! Αυτή ήταν η επικοινωνία μας. Δεν είχα πάντα δορυφορικό τηλέφωνο για να τους καλέσω. Ωστόσο, παρόλο που πολλές φορές με ρωτούσαν “Μήπως το μετάνιωσες; Μήπως δεν θες να πας;", πάντα με στήριζαν».

«Ναι, συχνά ένιωσα κόπωση και σωματική εξάντληση. Είναι μέσα στο παιχνίδι. Όταν πηγαίνεις σε βουνό υψηλού υψομέτρου ξέρεις ότι, οι μεγάλοι σου αντίπαλοι είναι το σώμα σου και οι αντοχές σου. Όταν ένιωθα τις δυνάμεις μου να με εγκαταλείπου προσπαθούσα να φανταστώ πώς θα ένιωθα αν εκείνη τη στιγμή βρισκόμουν στην κορυφή και είχα καταφέρει τον στόχο μου. Και αυτό με γέμιζε ενέργεια.

Ο φόβος είναι επίσης μέσα στο παιχνίδι σε κάθε ορειβατική αποστολή υψηλού υψομέτρου, απλά πρέπει να μάθεις να το διαχειρίζεσαι. Υπήρχαν στιγμές που τρόμαξα λίγο παραπάνω.

Αν την ώρα που πρέπει να έχεις αυτοπεποίθηση και να μη σκέφτεσαι τίποτα, έχεις δεύτερες σκέψεις, θα τα βρεις σκούρα

Μια τέτοια στιγμή ήταν όταν βρισκόμουν στο Έβερεστ, όπου ο παγετώνας Khumbu Icefall βρίσκεται ακριβώς πάνω από το Base Camp. Την πρώτη φορά, λοιπόν, που περνούσα από εκείνο το σημείο, ξαφνικά νιώθω σαν να γίνεται σεισμός. Σηκώνω το βλέμμα μου και βλέπω μια χιονοστιβάδα να έρχεται προς το μέρος μας. Πάγωσα. Ένιωθα σαν να μην μπορώ να κουνηθώ από το σοκ -βέβαια, διήρκησε μόλις κάποια δέκατα του δευτερολέπτου και ευτυχώς, ήμασταν τυχεροί γιατί η χιονοστιβάδα έπεσε αρκετά πιο μακριά από εμάς. Βέβαια, ήταν αρκετά κοντά ώστε να μας τρομάξει!

Όταν τελείωσε και είδα ότι είμαι ασφαλής, συνέχισα σαν να μην είχε γίνει τίποτα. Η αδρεναλίνη είναι στα κόκκινα. Πολλές φορές δεν αντιλαμβάνεσαι τον κίνδυνο όταν είσαι σε ψηλό υψόμετρο. Το αντιλαμβάνεσαι ύστερα, όταν κατεβαίνεις και συνειδητοποιείς όσα έζησες στην ανάβαση, όταν επανέρχονται στη μνήμη σου οι εικόνες».

«Όταν είσαι σε ένα δύσκολο πέρασμα, αν την ώρα που πρέπει να έχεις αυτοπεποίθηση και να μη σκέφτεσαι τίποτα, έχεις δεύτερες σκέψεις, θα τα βρεις σκούρα. Πρέπει να είσαι στο φουλ, να σκέφτεσαι μόνο ότι πρέπει να προχωρήσεις μπροστά. Αυτό με βοηθάει πολύ να αποφορτίζομαι και από τη δουλειά, από το άγχος. Όταν είμαι στο βουνό, πρέπει να είμαι συγκεντρωμένη για να κάνω το βήμα, το πιάσιμο, το πέρασμα εκείνης της στιγμής, οπότε "αναγκαστικά" ξεχνάω, έστω και στιγμιαία, ό,τι μπορεί να με απασχολεί και να με αγχώνει στην καθημερινότητά μου. Αυτό είναι που αγάπησα στο βουνό.

Το βουνό θα είναι πάντα κομμάτι της ζωής μου. Είναι τρόπος ζωής, αυτό που με κάνει να νιώθω πιο χαρούμενη. Στην περίοδο της καραντίνας δεν μπορούσα να κάνω μεγάλες αποστολές. Στην αρχή με έπιασε απόγνωση! Ύστερα, όλη αυτή την ενέργεια την εξωτερίκευσα με άλλον τρόπο. Έγραψα ένα παραμύθι που λέγεται "Στις 7 κορυφές". Έχει εκδοθεί από τις Εκδόσεις Πατάκη και είναι ένα αλληγορικό παραμύθι βασισμένο στο στόρι μου, για την ενδυνάμωση παιδιών ηλικίας 5 έως και 9 ετών. Στην ουσία, αυτό που προσπαθώ να βγάλω μέσα από αυτό το παραμύθι είναι όλα αυτά τα συναισθήματα που οι 7 κορυφές γέμισαν την ψυχή μου στη διάρκεια αυτού του ταξιδιού. Άρα προσπάθησα να δω την περίοδο της καραντίνας, που δεν μπορούσα να κάνω μεγάλες αποστολές, σαν μια ευκαιρία να κάνω κάτι άλλο, όπου, βέβαια, τα βουνά είναι πάλι πρωταγωνιστής! Τώρα που η κατάσταση “στρώνει”, ήδη ξεκίνησα τις πρώτες μου αναβάσεις στο εξωτερικό».

«Σε κάθε μεγάλη αποστολή ήμαστε γύρω στα 9 άτομα -κάποιες φορές μπορεί και 11. Στα ψηλά βουνά μένεις πολύ καιρό -σκέψου στο Έβερεστ ήμουν σχεδόν δύο μήνες-, οπότε συνυπάρχεις σε δύσκολες συνθήκες και αναπτύσσονται πολύ δυνατές σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της ομάδας. Επομένως, έχοντας ανέβει στις τις 7 ψηλότερες κορυφές του κόσμου μπορώ να πω πια ότι έχω φίλους σχεδόν από όλο τον πλανήτη! Γνωριζόμασταν στη μία κορυφή και κανονίζαμε και να ανεβούμε μαζί και στην επόμενη. Μάλιστα, στις τελευταίες ήμουν με άτομα που στην πλειοψηφία τους ήξερα ήδη, αγαπούσα και περνούσα πολύ καλά μαζί τους! Για παράδειγμα, στην Ανταρκτική είχαμε την πιο όμορφη παρέα, με άτομα από όλο τον κόσμο.

Το κάθε βουνό έχει πολύ διαφορετικό πρόγραμμα. Υπήρχαν μέρες στην Ανταρκτική για παράδειγμα που έτυχα σε πολύ κακό καιρό. Μπορεί να ξυπνούσα και περνούσα όλη τη μέρα στη σκηνή γιατί είχε έξω χιονοθύελλα. Άσχημες μέρες, οι πιο δύσκολες. Παρόλο που μπορεί να καθόμουν, σε επίπεδο ψυχολογίας ήταν οι πιο δύσκολες -το να κάθεσαι δηλαδή όλη μέρα σε μία σκηνή.

Αν θες να μου ευχηθείς κάτι πες μου "και εις ανώτερα"! Πάντα θα υπάρχει το ανώτερο, το διαφορετικό, το κάτι παραπάνω

Υπήρχαν βέβαια και μέρες που ξεκινάς να σκαρφαλώνεις από το προηγούμενο βράδυ και ξέρεις ότι θα τελειώσεις την ανάβασή σου μετά από 15-18 ώρες. Το ξημέρωμα σε βρίσκει ήδη στην ανάβαση και ξέρεις ότι θα φτάσεις στη σκηνή σου λίγο πριν ξανανυχτώσει. Συνήθως αυτές είναι οι “μέρες κορυφής”, δηλαδή είναι οι μέρες που ξεκινάς από το τελευταίο camp, με προορισμό την κορυφή και γυρνάς στο camp -αυτές συνήθως είναι οι πιο μεγάλες αναβάσεις. Αυτό συμβαίνει γιατί είναι προτιμότερο να φτάσεις στην κορυφή σχετικά νωρίς, ξημέρωμα ή πρωί, ώστε να μη ρισκάρεις να βρίσκεσαι εκεί μετά το μεσημέρι, όταν πέφτει η θερμοκρασία».

«Μέχρι το base camp, που είναι γύρω στα 5400 μ., είχαμε υποτυπώδες internet και είχα μαζί το tablet μου. Επομένως, βλέπαμε ταινίες όλοι μαζί σε μία κοινή σκηνή όλο το βράδυ. Αυτό ήταν πολύ ωραίο. Ωστόσο, όταν είσαι πιο ψηλά δεν έχεις ούτε internet, ούτε σήμα στο τηλέφωνο, ούτε μπορείς να κουβαλάς tablet ή οτιδήποτε άλλο -από ένα σημείο του βουνού και μετά κάναμε οικονομία στο βάρος ακόμα και της οδοντόκρεμας που θα πάρουμε μαζί.

Τι κάναμε σε εκείνες τις περιπτώσεις; Έχουμε πάντα μία κοινή σκηνή που είναι η κουζίνα μας, όπου θα μαγειρέψουμε και θα κάτσουμε όλοι μαζί. Εκεί, λέγαμε ιστορίες ο καθένας από τη χώρα του, μέχρι την ώρα του ύπνου. Πολλές φορές σταματούσαμε αναγκαστικά, μόνο και μόνο γιατί έπρεπε να ξεκουραστούμε -κυριολεκτικά, οι ώρες περνούσαν χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Και φυσικά, κάναμε πλάνο για την επόμενη μέρα. Να διαβάσουμε τον καιρό, να δούμε τα περάσματα.

Όταν είσαι σε πολύ υψηλό υψόμετρο, το πιο σημαντικό δεν είναι σωματική δύναμη ή η τρομερή τεχνική, αλλά να προσέχεις τον εαυτό σου. Για παράδειγμα, να προσέχεις να μην πάθεις εγκαύματα στο πρόσωπο, γιατί τα εγκαύματα θα γίνουν κρυοπαγήματα. Πρέπει να προετοιμάσεις τον εαυτό σου σωστά και να ξεκουράζεσαι».

«Όταν είχε πάει η ελληνική αποστολή το 2004 στο Έβερεστ, ένας από αυτούς έχασε τη μύτη του τελείως από κρυοπάγημα. Και αναρωτιόμουν πώς έγινε αυτό. Κάποιος μου είπε ότι δεν πρόσεχε καθόλου. Δεν κάλυπτε τη μύτη του, δεν έβαζε αντηλιακό. Αντίθετα, εγώ πρόσεχα πολύ. Δηλαδή ήμουν συνέχεια με αντηλιακά και ενυδατικές κρέμες. Βέβαια, αυτό με έκανε πολύ δυνατή και ολοκλήρωσα μία από τις πιο δύσκολες αποστολές, χωρίς να πάθω κανένα σημαντικό κρυοπάγημα, χωρίς κανένα ατύχημα.

Σκέψου οι φίλοι μου μού έκαναν πλάκα. Όταν γύρισα από δύο αποστολές -από την Ανταρκτική και από το Έβερεστ- και με περίμεναν όλοι στο αεροδρόμιο, μου είπαν "Χριστίνα ήσουν σε ορειβατική αποστολή ή διακοπές; Μοιάζεις σαν να έχεις κάνει beaute!". Αυτό βοήθησε και την ψυχολογία μου. Όταν βλέπεις ότι ένα κομμάτι του σώματός σου σαπίζει ή καίγεται, αμέσως νιώθεις λίγο πιο αδύναμος, χωρίς να το καταλάβεις. Ήταν πολύ σημαντικό για μένα να βλέπω την όψη μου, όταν κοιταζόμουν στο μικρό καθρεφτάκι που είχα μαζί μου, αντίστοιχη με το όπως είναι στην καθημερινότητά μου. Εντάξει, αντίστοιχη δεν ήταν ακριβώς, αλλά όσο πιο κοντά γινόταν!».

«Όταν πηγαίνω σε ένα βουνό, θέλω να μάθω όσο περισσότερα πράγματα μπορώ για τον τόπο που βρίσκομαι, για τους ανθρώπους που μένουν εκεί. Επομένως, όταν πήγα να ανέβω την ψηλότερη κορυφή της Ωκεανίας που λέγεται Carstensz Pyramid (Πυραμίδα Κάρστενς), στην Παπούα, εξερεύνησα τη ζούγκλα, είδα φυλές, είδα χίλια δυο πράγματα. Εννοείται ότι δεν μπορούσα να συνεννοηθώ με κανέναν, δεν μιλούσαν Αγγλικά, δεν μιλούσα τη γλώσσα τους.

Κάποια στιγμή, καθώς περπατούσα, είδα έναν ηλικιωμένο κύριο έξω από την καλύβα του. Είχα διαβάσει στο Google ότι η συγκεκριμένη φυλή έχει συνήθως κόκαλα στη μύτη ή στο αυτί ή στον λαιμό. Μου χαμογελάει, του χαμογελάω και εγώ, κατάλαβα ότι είμαι αποδεκτή. Δεν ήξερα πώς θα αντιδράσουν όταν με δουν, σκέψου ότι είναι μία φυλή όπου κυκλοφορούν σχεδόν γυμνοί και φορούν κομμάτια από κολοκύθες ή φύκια».

«Πηγαίνω, λοιπόν, κοντά του, κάνω νοήματα, πιάνω τη μύτη μου, σαν να ήθελα να του πω “Πού είναι το κόκκαλό σου;”. Μου λέει “Περίμενε”, υψώνοντας το χέρι του, και μπαίνει στην καλύβα του, η οποία είναι από λάσπη φτιαγμένη, βγαίνει έξω μου φέρνει το κόκκαλο και, έτσι όπως είναι μπροστά στο πρόσωπό μου, κάνει την κίνηση και περνάει το κόκκαλο από τη μύτη του. Ένα τεράστιο. Εκείνη η στιγμή είναι πολύ ξεχωριστή για μένα, γιατί ένιωσα σαν να ζω σε ντοκιμαντέρ του National Geographic. Έβλεπες δύο διαφορετικής φυλής, διαφορετικής ηλικίας, διαφορετικής γλώσσας, διαφορετικής φιλοσοφίας ζωής να συνεννοούνται και σε αυτά τα πέντε λεπτά που περάσαμε μαζί μετέδωσε ο ένας στον άλλο τη θετική του ενέργεια. Αυτή τη στιγμή δεν θα τη ζούσα αν δεν έκανα το Seven Summits».

«Όταν είμαστε σε χαμηλά υψόμετρα που ακόμα έχουμε δύναμη να κουβαλήσουμε, τρώμε κανονικά -ό,τι μπορούμε να μαγειρέψουμε δηλαδή, όπως ρύζι. Στα πολύ κρύα μέρη (Ανταρκτική, Αλάσκα) είχαμε και κρέας, το οποίο το αφήναμε στο έλκηθρό μας κάτω-κάτω και ήταν παγωμένο συνέχεια, άρα μπορούσαμε να το φάμε κανονικά. Όσο ανεβαίνεις τώρα πιο ψηλά και οι δυνάμεις σου σε εγκαταλείπουν και δεν πρέπει να έχεις καθόλου βάρος επάνω σου, τρώμε αφυδατωμένες τροφές. Είναι σακουλάκια που έχουν μέσα αφυδατωμένη τροφή, όπου προσθέτεις βρασμένο νερό -εμείς βράζαμε το χιόνι, γιατί στο βουνό νερό έχεις μόνο αν βράσεις νερό- και μοιάζει με κανονικό φαγητό -αυτό ήταν κυρίως το μεσημεριανό γεύμα, δηλαδή κοτόπουλο, μακαρόνια. Από σνακ είχαμε αφυδατωμένα φρούτα -γιατί δεν μπορείς να συντηρήσεις τα κανονικά-, σοκολατάκια, ξηρούς καρπούς, ό,τι μπορεί να έχει πολλές θερμίδες. Όποιος τρώει πολύ σε υψηλό υψόμετρο είναι και ένα δείγμα ότι είναι καλά και είναι δυνατός. Για να καταλάβεις εγώ είχα μια μερέντα μαζί μου πάντα, γιατί είναι αγαπημένη μου και όταν έτρωγα μία κουταλιά ένιωθα ότι έπαιρνα ένα boost».

«Θα ήθελα πάρα πολύ να μπορούσα να το ξανακάνω από την αρχή. Σίγουρα θα το ευχαριστιόμουν πολύ περισσότερο τώρα που μπορώ να αντιληφθώ πού είναι τα δύσκολα περάσματα ή αν το σώμα μπορεί να ανταποκριθεί ή όχι. Σε πολλές από τις κορυφές, ο φόβος του να μην κουραστώ παραπάνω, μη χαλάσω παραπάνω ενέργεια με έκανε να μη βγάλω πολλές φωτογραφίες ή video. Άρα, δεν έχω εικόνες για να μεταφέρω στα αδέρφια μου, στους φίλους μου. Ειδικά στα πρώτα βουνά, έτσι που ήμουν πιο “ψάρι”, δεν έβγαζα καν το κινητό από την τσέπη. Έλεγα “Κάτσε, μην κουραστώ, μη χαλάσει η συγκέντρωσή μου”.

Άρα. θα ήθελα πάρα πολύ να ξαναπάω, όχι μόνο για μένα αλλά και για να μεταδώσω και περισσότερες εικόνες στους δικούς μου ανθρώπους. Και φυσικά, το κάθε βουνό δεν τελειώνει όταν φτάνεις την κορυφή του. Υπάρχουν άλλες διαδρομές που μπορείς να ακολουθήσεις, τόσες πολλές προκλήσεις. Συχνά μου λένε “Τι να σου ευχηθώ; Έχεις ανέβει στην ψηλότερη κορυφή του κόσμου. Δεν υπάρχει κάτι άλλο να κάνεις”. Και τους λέω “Όχι, δεν ισχύει αυτό. Αν θες να μου ευχηθείς κάτι πες μου ‘και εις ανώτερα’! Πάντα θα υπάρχει το ανώτερο, το διαφορετικό, το κάτι παραπάνω να κάνεις, δεν τελειώνει ποτέ. Δεν τελειώνουν ποτέ οι προκλήσεις».