Καλλιόπη Παυλίδη: Η Ελληνίδα εικαστικός που υμνεί τις ιεροτελεστίες του ελληνικού καλοκαιριού
Την περασμένη Δευτέρα ολοκληρώθηκε ο κύκλος της Art Athina, της μεγαλύτερης ετήσιας εικαστικής διοργάνωσης στην Ελλάδα. Φέτος, η έκθεση στεγάστηκε στο Ζάππειο Μέγαρο και γιόρτασε 25 χρόνια παρουσίας στα εγχώρια καλλιτεχνικά δρώμενα, αναδεικνύοντας με μεγάλη επιτυχία ένα ευρύτατο φάσμα τομέων και ενδιαφερόντων της σύγχρονης εικαστικής σκηνής.
Ανάμεσα στους 81 χώρους τέχνης που συμμετείχαν, ξεχώρισαν οι δημιουργίες της Καλλιόπης Παυλίδη, μιας νεαρής Ελληνίδας εικαστικού με έδρα το Λος Άντζελες των ΗΠΑ. H 24χρονη ανερχόμενη καλλιτέχνης μίλησε στο Bovary.gr για τη νέα της συλλογή έργων ονόματι «Dovecote», ξετυλίγοντας περίτεχνα το νήμα των χρονικών ενός καλοκαιριού.
Για την Καλλιόπη, η ετήσια επιστροφή της στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου αποτελεί μια σταθερή, αστείρευτη πηγή έμπνευσης και φερέγγυα κινητήριο δύναμη για τη δουλειά της. Με γνώμονα την ρομαντική σχέση που έχει αναπτύξει με τον τόπο της ανά τα χρόνια, η ίδια αναλαμβάνει να αναδείξει το φυσικό του κάλλος σε όλο του το μεγαλείο.
Πατώντας σε μνήμες και προσωπικά βιώματα δημιουργεί αυθόρμητα την καλοκαιρινή της ουτοπία, καθώς τα αρχέτυπα σχήματα του ελληνικού τοπίου γίνονται αφορμές για ενδόμυχες αναζητήσεις και μεταφυσικές ανακαλύψεις.
Στην ιστορία της χώρας μας, η «επιστροφή στη γη», η επανασύνδεση του ανθρώπου με τις ρίζες του και η εξιδανίκευση της λαϊκής κληρονομιάς του τόπου έχει μεταφραστεί πολλάκις ως προσκόλληση σ' ένα νοσταλγικό, ένδοξο παρελθόν.
Η δουλειά της Καλλιόπης ωστόσο είναι κάθε άλλο παρά αναχρονιστική. Στη συλλογή «Dovecote», το προαιώνιο ελληνικό τοπίο σκιαγραφείται μέσα από το όραμα μιας κοπέλας που αφουγκράζεται τους παλμούς της εποχής της και αναπλάθει την καταγεγραμμένη παράδοση με αυθορμητισμό και παιχνιδιάρικη διάθεση.
Στον ειδυλλιακό της κόσμο, το παρελθόν και το μέλλον συμβιώνουν αρμονικά, η διαχρονικότητα της παράδοσης συνομιλεί με τη σύγχρονη πραγματικότητα και η μια δε λησμονεί την ύπαρξη της άλλης.
Ένας περιστερεώνας επιβλέπεται από το περίοπτο τηλεσκόπιο της NASA και στην αλληλεπίδρασή τους τα όρια του χρόνου διαρρηγνύονται. Μια ημίγυμνη κοπέλα επαναπροσδιορίζει με την άφιξη της στο ερειπωμένο ξωκλήσι την αγιοσύνη και την πνευματικότητα. Η υπενθύμιση του μέλλοντος τροφοδοτεί υπαρξιακές ανησυχίες, και η ανάγκη της Καλλιόπης να αποκρυσταλλώσει την ομορφιά που βλέπει γύρω της καθιστώντας την άθικτη στο πέρας του χρόνου την ωθεί στην καλλιτεχνική δημιουργία.
Θα ήθελες για αρχή να μοιραστείς λίγα λόγια για σένα και τη μέχρι τώρα πορεία σου;
Μεγάλωσα στην Αθήνα μέχρι την ηλικία των 18 και από τότε είμαι βασισμένη στην Αμερική. Σπούδασα ζωγραφική στη σχολή καλών τεχνών του Ρόουντ Αίλαντ (Rhode Island School of Design), από όπου αποφοίτησα το 2020. Έκτοτε είμαι βασισμένη στη δυτική ακτή, στο Λος Άντζελες όπου οι καιρικές συνθήκες είναι φιλικότερες, η ιστορία δεν έχει καλά καλά γραφτεί και η ψευδαίσθηση του παράδεισου πάνω στην οποία έχει χτιστεί η πόλη δημιουργεί μια τεχνητή πραγματικότητα που άλλοτε είναι ελκυστική άλλοτε αποξενωτική.
Από το 2020 έχω συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις σε διάφορες πόλεις, και έχω κάνει δύο ατομικές, η πρώτη στο Λος Άντζελες και η δεύτερη στη Νέα Υόρκη τον περασμένο Ιανουάριο/ Φεβρουάριο σε συνεργασία με την γκαλερί Harkawik, η οποία με εκπροσωπεί επίσημα και στην Art Athina 2022.
Το τελευταίο 6μηνο το έχω περάσει στην Ελλάδα, περιμένοντας να εκδοθεί η επίσημη βίζα εργασίας μου για την Αμερική. Η επιστροφή μου στη Αθήνα ήταν αρκετά απρόσμενη, και μεσώ της διαδικασίας επανένταξης στην ίδια μου τη χώρα συνειδητοποίησα ότι έμπαινα ακούσια σε μια διαδικασία σύγκρισης μεταξύ του τεχνητού παράδεισου που άφησα πίσω και ενός πιο γνήσιου, γοητευτικά ελαττωματικού.
Στην Art Athina 2022 εξέθεσες τη νέα σειρά έργων σου «Dovecote», την οποία δημιούργησες στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια των περασμένων μηνών. Ποια είναι η κεντρική θεματική της συλλογής σου;
Η συλλογή που μοιράστηκα στην Art Athina απαρτίζεται από 10 έργα σε χαρτί τα οποία δεν εντάσσονται στον πυρήνα της ευρύτερης θεματικής μου, αλλά αποτελούν μέρος μιας παράλληλης πρακτικής, πιο προσωπικής. Ως Ελληνίδα, το ένα τέταρτο της ζωής μου είναι το καλοκαίρι. Κάθε χρόνο, από τη στιγμή που τα τζιτζίκια σηματοδοτούν την αρχή του θερινού κύκλου μέχρι να σωπάσουν, περιηγούμαι σε διάφορες γωνιές της Ελλάδας και έρχομαι σε στενή επαφή με ένα τοπίο τόσο ανέγγιχτο όπου ο χρόνος φαντάζει σχεδόν ανύπαρκτος.
Στα μάτια μου αυτό αναπόφευκτα ρομαντικοποιείται. Όσες στιγμές βιώνω στο πλαίσιο του καλοκαιριού, είτε είναι μέρος ενός επαναλαμβανόμενου μοτίβου είτε νέες εμπειρίες, αποκτούν μια πολύ ιδιαίτερη υπόσταση, μετουσιώνονται σε μικρές ιεροτελεστίες. Από μικρή κάθε καλοκαίρι κουβαλούσα παντού μαζί μου χαρτιά και μια κασετίνα, ζωγράφιζα σε παραλίες, μπαλκόνια ενοικιαζόμενων δωματίων, ταβέρνες, αυλές και καφενεία. Ήταν ένα είδος ζωγραφικής τόσο αυθόρμητο και «ανεπίσημο» που δεν το εκλαμβάνω ως πρακτική -ήταν απλά μία ευκαιρία να δημιουργήσω ένα γυάλινο δοχείο και να απομονώσω λίγη απ’ τη μαγεία που βλέπω. Στην πραγματικότητα αυτό είναι το κομμάτι της δουλειάς μου που βγαίνει καθαρά πηγαία και αβίαστα-απλώς γιατί με κάνει χαρούμενη.
Ακολουθώντας την πορεία όλων αυτών των χρόνων, για την Art Athina δημιούργησα μια συλλογή έργων εμπνευσμένων από τα μέρη που επισκέφτηκα φέτος το καλοκαίρι. Το καθένα από αυτά το ζωγράφισα εντός λίγων ημερών από την επίσκεψή μου στα μέρη που απεικονίζει ώστε τα ερεθίσματα και τα συναισθήματα που μου προκαλούσαν να είναι «ζωντανά».
Στα έργα σου πρωταγωνιστεί η ελληνική φύση, ενώ διακρίνει κανείς και κάποιες αναφορές στην ντόπια παράδοση και λαογραφία. Τι θέση έχει το ελληνικό τοπίο στη δουλειά σου;
Το θερινό ελληνικό τοπίο είναι πιστεύω σημείο αναφοράς για όλους τους Έλληνες καθώς σηματοδοτεί μια εποχή όπου οι ρυθμοί χαλαρώνουν, ο ήλιος τροφοδοτεί το σώμα, το μάτι «ανοίγει», το μυαλό αδειάζει προσωρινά και προκύπτει μια «ψυχική επαναφορά». Προσωπικά, μέσα στη διαχρονικότητα αυτού του επαναλαμβανόμενου κύκλου βρίσκω ένα καταφύγιο. Καθησυχάζομαι στη σκέψη πως όπως κι αν έρθουν τα πράγματα, όσες σκοτεινές περιόδους κι αν διανύσουμε και όσες φορές νιώσω πως «χάνω τη γη κάτω από τα πόδια μου», ξέρω πως έχω άμεση πρόσβαση σε ένα χωριό, μία θάλασσα μία όμορφη θέα που έχει την ικανότητα να με γαληνέψει, να με «επαναφέρει» στη ψυχική κατάσταση που επιδιώκω.
Σίγουρα αυτό που περιγράφω είναι αρκετά ρομαντικό και εξιδανικευμένο. Ωστόσο, ίσως επειδή λείπω από την Ελλάδα το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου, το συναίσθημα της συγκίνησης μεγεθύνεται κάθε φορά που επιστρέφω, σε βαθμό που γοητεύομαι ακόμη και από τα παρεμβατικά στοιχεία στο τοπίο, τα κατ' επίφαση κακόγουστα, τεχνητά παράσιτα.
Η πλαστικότητα της ομπρέλας στη παραλία που έρχεται σε απόλυτη σύγκρουση με το κατάλευκο βότσαλο, η φωσφοριζέ νάιλον σκηνή κατασκήνωσης με φόντο το κατάφυτο φαράγγι, η νταλίκα που μεταφέρει αγελάδες και εμποδίζει την κυκλοφορία, το drone που ζουζουνίσει διασχίζοντας το ουράνιο τόξο και το ηλιακό φωτοβολταϊκό στη μέση του πουθενά - όλα αυτά στα μάτια μου είναι πολύ γοητευτικά κομμάτια του ελληνικού τοπίου του 2022.
Αυτή η συνύπαρξη του παραδοσιακού και σύγχρονου στοιχείου στα έργα σου είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Διανύουμε μια περίοδο έντονης πόλωσης όπου η παράδοση γίνεται πολλές φορές αντιληπτή ως αμοιβαία αποκλειόμενη με την εξέλιξη και την πρωτοπορία. Είτε ρομαντικοποιείται το παλιό με έναν τρόπο που δαιμονοποιείται το καινούριο, είτε το αντίθετο. Εσύ ενστερνίζεσαι αυτή τη λογική;
Αντιθέτως. Στην αλληλεπίδραση των δύο κόσμων βλέπω μια ευκαιρία να αναφερθώ σε ένα ελληνικό τοπίο το οποίο περιλαμβάνει φυσικό και λαογραφικό πλούτο αλλά είναι πρωτίστως σύγχρονο. Δεν με ενδιαφέρει να αναπαράγω κάτι παλιό ή παραδοσιακό ούτε να ρομαντικοποιήσω το ελληνικό παρελθόν. Αντιθέτως, θέλω να δημιουργήσω χώρο για εικόνες που αναφέρονται στο ελληνικό στοιχείο με τρόπο επίκαιρο. Θέλω να υπάρχει μια οικειότητα με την οποία ο σημερινός λαϊκός άνθρωπος να μπορεί να ταυτιστεί, να βασιλεύει μεν το ελληνικό στοιχείο αλλά ξεφεύγοντας από τα κλισέ.
Αυτή ακριβώς η πρόθεση αντανακλάται στο «I Will Leave my Bones Behind», ένα έργο το οποίο απεικονίζει μια γυναίκα να βγαίνει από ένα παραθαλάσσιο ξωκλήσι. Kάθε χρόνο βρισκόμαστε με τις φίλες μου στη Μάνη και περιπλανιόμαστε σε μέρη που έχουν μια τρομερή γοητεία και έχουν καθιερωθεί στα μάτια μου ως σύμβολα της φθοράς του χρόνου; ένα παρατημένο ξωκλήσι, ένας εγκαταλελειμμένος πύργος, έρμαια γκρέμια. Τη μία στιγμή ακούμε σύγχρονη μουσική στο αυτοκίνητο, πηγαίνοντας με τα μαγιό στη θάλασσα, την επόμενη μπαίνουμε σε ένα ιερό με επιβλητικές τοιχογραφίες στο Μέζαπο.
Σ' ένα μέρος τόσο απόμερο και ξεχασμένο απ΄ τον χρόνο, αισθάνομαι πως όλες οι χρονικές διαστάσεις διαπλέκονται και συνάμα ισοπεδώνουν η μία την άλλη, καθώς εγώ αναλαμβάνω το ρόλο ενός αγγελιαφόρου/εκπρόσωπου του μέλλοντος. Μέσα σ' έναν τέτοιο χώρο και υπό αυτές τις συνθήκες, αισθάνομαι μια πνευματικότητα την οποία μπορώ να σμιλέψω και να καθορίσω όπως θέλω, όχι βάσει επιβεβλημένων προτύπων. Στο έργο που περιγράφω παραδείγματος χάριν, οι εκκλησιαστικές εικόνες και η ξεθωριασμένη αγιογραφία στον τοίχο πλαισιώνουν ένα ημίγυμνο κορίτσι καθώς εκείνη πορεύεται προς το παραδεισένιο ελληνικό τοπίο, και η απουσία των ρούχων της αλλά και η οπτική γωνία μαρτυρούν πως όχι -δεν ντρέπεται καθόλου.
Κατά κάποιον τρόπο πιστεύω λοιπόν πως μέσα από την καλοκαιρινή μας εξερεύνηση η γενιά μου αποκτά μια τριβή με θρησκευτικούς χώρους και τη λαϊκή μας κληρονομιά αλλά με έναν τρόπο πολύ «δικό μας». Παρευρισκόμαστε εκεί οικειοθελώς με δική μας πρωτοβουλία, είτε για να χαζέψουμε τις εικόνες στο εκκλησάκι, να χορέψουμε στο προαύλιο του, ή να δούμε τη θέα απ' το καμπαναριό. Δεν υπάρχουν κανόνες και συντηρητισμοί, ερχόμαστε ελεύθερές, ενδεδυμένες τα μαγιό μας και φέρνουμε μαζί μας το μέλλον.
Γενικά, μέσα από τη συζήτηση προκύπτει ότι προσεγγίζεις τον χρόνο με ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον, σα να σε ιντριγκάρει σαν κόνσεπτ. Ισχύει;
Κάθε φορά που δημιουργώ ένα έργο νιώθω πως φιλοδοξώ να αποτυπώσω την εμπειρία μιας περιπλάνησης σε ένα περιβάλλον απροσδιόριστου χωροχρόνου. Σκέφτομαι πολύ έντονα τις καιρικές συνθήκες, το φως, την ώρα της ημέρας, τα αυτοφυή φυτά του τόπου, τα ζώα -όσο μικροσκοπικά κι αν είναι- που τον κατοικούν, και «τυφλές» σε εμάς διαστάσεις όπως το αεράκι, τις μυρωδιές, το υπέδαφος και το διάστημα.
Παράλληλα όμως με γοητεύουν ιδιαίτερα τα σύγχρονα, τεχνολογικά στοιχεία τα οποία χρησιμοποιώ ως «στάμπες υπενθύμισης» του παρόντος. Πίσω από την αναλυτική καταγραφή των φυσικών συνθηκών και της κάθε εμπειρίας που εξιστορώ στα έργα μου, κρύβεται η ανάγκη να σφραγίσω το έργο με μια χρονική σήμανση που μας επαναφέρει στο τώρα.
Μέσα από αυτό το διαρκές παιχνίδισμα με τον χρόνο προκύπτει και μια έντονη αλληλεπίδραση των χρονικών διαστάσεων -παρελθόν, παρόν και μέλλον- οι οποίες ταυτόχρονα ισοπεδώνονται. Για παράδειγμα στο Dovecote 7.12, το οποίο εμπνεύστηκα μετά από μία βόλτα στον Ταραμπάδο της Τήνου στις 12 Ιουλίου, απεικονίζεται ένας παραδοσιακός κυκλαδίτικος πετρόχτιστος περιστερώνας, ο οποίος δεσπόζει στη μέση μιας κοιλάδας με αγριολούλουδα.
Όταν παρατηρεί κανείς τον περιστερώνα του έργου, προκύπτει ένα βασικό ερώτημα: που είναι τα περιστέρια; Στη θέση τους βλέπουμε δυο σύγχρονα ιπτάμενα στοιχεία, ένα εμπορικό αεροπλάνο στη στρατόσφαιρα και το Webb Telescope της NASA στο διάστημα, καθώς και δύο ανεμογεννήτριες που ενδέχεται να ευθύνονται για την απουσία των περιστεριών.
Ανάμεσα στα κοινά δομικά στοιχεία της ρυθμικής αρχιτεκτονικής του περιστερώνα και του μοτίβου του δορυφόρου της NASA προκύπτει ένας παραλληλισμός που υπαινίσσεται το ενδεχόμενο ύπαρξης ενός κοινού κώδικα επικοινωνίας. Την ίδια ημέρα που συνάντησα τους περιστερώνες στην Τήνο και αναρωτήθηκα για την πλοήγηση των ταχυδρομικών περιστεριών που προσανατολίζονται με ηλεκτρομαγνητικά κύματα, δημοσιεύτηκαν και οι φωτογραφίες του τηλεσκοπίου της NASA.
Οι φωτογραφίες αυτές αποτέλεσαν τεράστια πηγή έμπνευσης, ως μία στιγμή-ορόσημο για την ανθρώπινη ιχνηλάτηση του σύμπαντος. Από τη μια στιγμή στην άλλη αποκτήσαμε μία μεγαλύτερη κατανόηση του πως λειτουργούν τα αστέρια, ο γαλαξίας, το σύμπαν, το μεγαλύτερο απ' όλα τα συστήματα.
Φαίνεται πως είναι πολύ σημαντικό για σένα να κάνεις μια ενδελεχή καταγραφή τοπίων και στιγμών που σε συγκινούν, σαν να θέλεις να τις διαφυλάξεις. Από που θα έλεγες ότι προκύπτει αυτή η ανάγκη;
Αυτή η ανάγκη καταγραφής των φυσικών στοιχείων και ακριβούς περιγραφής των καιρικών συνθηκών προκύπτει τόσο από ρομαντισμό, όσο και από ένα υποβόσκων άγχος πως η διαχρονικότητα του τοπίου που αγαπώ απειλείται από τη κλιματική αλλαγή. Τη μία στιγμή καθησυχάζομαι από τη σκέψη πως ό,τι κι αν συμβεί θα έχω αυτά τα μέρη να διαφύγω, και την επόμενη ταράζομαι από τη συνειδητοποίηση ότι ακόμα και αυτό που έχω στο μυαλό μου ως τη σταθερά μου, όσο ακέραιο και αν είναι, απειλείται. Αυτή η σκέψη μου δημιουργεί μια ανάγκη να το διατηρήσω με κάποιον τρόπο ανέγγιχτο, όχι μόνο ως ένα προσωπικό σουβενίρ των αγαπημένων μου στιγμών αλλά και ως ένα πρότζεκτ λαογραφικής καταγραφής.
Όπως γνωρίζουμε από την αρχαία ελληνική και παραδοσιακή ιστοριογραφία πως κάποτε η Ελλάδα εποικιζόταν από λιοντάρια και λύκους, αντιστοίχως θέλω τα έργα μου να προσφέρουν πληροφορία για το τι παραμένει από το φυσικό περιβάλλον και να καταγράφουν την εξέλιξή του τοπίου -τόσο τη φυσική όσο και την τεχνολογική.
Όλα τα όντα που πρωταγωνιστούν στα έργα μου ανήκουν σε οικοσυστήματα (ή κυκλώματα) που έχουν άλλοτε μικρή άλλοτε μεγάλη κλίμακα επιρροής. Για παράδειγμα, στο Biodome, το οποίο είναι το πρώτο έργο της συλλογής που δημιούργησα στην Αθήνα αναπολώντας μία εξόρμηση στο εθνικό πάρκο του Joshua Tree στην Καλιφόρνια, έχω καταγράψει τη βιοποικιλότητα της προστατευόμενης ερήμου, αιχμαλωτίζοντάς την μέσα σε ένα θόλο νοσταλγίας σε μία απόπειρα να δημιουργήσω ένα σουβενίρ, μια χρονοκάψουλα της απειλούμενης χλωρίδας και της πανίδας της για το μέλλον.
Ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στα έργα σου είναι η παρουσία μια μορφής/φιγούρας, ενός παρατηρητή αν θες, αποδομένη άλλοτε πιο μεταφορικά, άλλοτε πιο κυριολεκτικά. Τι κρύβεται πίσω από αυτή;
Η φιγούρα του παρατηρητή κυριαρχεί πρωτίστως στη προηγούμενη μου συλλογή, Generator όπου εμφανίζεται ως μια αόριστη ύπαρξη, μία σκιά ή ένα αποσυναρμολογημένο ανθρωπινό σώμα, συμβολίζοντας ουσιαστικά την οπτική γωνία του μάρτυρα που επιβλέπει τα ποικιλόμορφα συστήματα που πρωταγωνιστούν στα έργα μου. Είτε είναι φυσικά, τεχνολογικά η εντελώς απροσδιόριστα, τα συστήματα, «κυκλώματα» στη δουλειά μου υποκινούνται από αόρατες δυνάμεις και οι επιδράσεις τους μπορεί να είναι αμελητέες ή και να προξενήσουν ένα πολύ ισχυρό ντόμινο εφε...
Η υπαρξιακή απορία που προκύπτει και ενσαρκώνεται στην μορφή του παρατηρητή είναι: ποιος κρύβεται πίσω από τη λειτουργία του κάθε συστήματος; ποιος ευθύνεται για τη συγκυριακή έκβαση των γεγονότων η οποία δεν εξηγείται με κάποιο λογικό αλγόριθμο;. Ο παρατηρητής στην προηγούμενη μου συλλογή -η οποία βασίζεται σε μία σειρά από ατυχή γεγονότα- είναι καταβεβλημένος από την κακή του τύχη την οποία προσπαθεί να ανατρέψει. Αντιθέτως, ο παρατηρητής στην συλλογή της Art Athina είναι ήρεμος και κάπως ευσυγκίνητος, γοητευμένος από την εμπειρία του καλοκαιριού παρασύρεται στην απόλυτη εξιδανίκευση ενός τοπίου-καταφύγιο το οποίο δύναται να τον προστατέψει από την ίδια του την τύχη.
Σε λίγες ημέρες θα επιστρέψεις πίσω στο Los Angeles μετά από 6 μήνες. Πως προβλέπεται το σύντομο μέλλον και τι πλάνα έχεις όσον αφορά την καλλιτεχνική σου πορεία;
Με την Αrt Athina 2022, η γκαλερί Ηarkawik ανακοίνωσε επίσημα τη εκπροσώπησή μου στο πρόγραμμά της για το μελλόν, οπότε διαφαίνονται επόμενες συνεργασίες στο Λος Άντζελες και τη Νέα Υόρκη όπου εδρεύει η γκαλερί. Μέσα από τη συνεργασία μας έχω διαβεβαιωθεί πως η Harkawik αντιλαμβάνεται την πρόθεση πίσω από τη δουλεία μου, και ενδιαφέρεται κυρίως για την καλλιτεχνική μου εξέλιξη βάση των ενστίκτων μου. Όταν τελειώνει ο κύκλος μιας έκθεσης συνήθως χρειάζομαι ένα σύντομο διάλειμμα μέχρι να νιώσω ξανά την ανάγκη να ρίξω τον εαυτό μου στα πολύ ευάλωτα αρχικά στάδια της πρακτικής μου, προσπαθώντας να καταλάβω τι είναι αυτό που με “καλεί” και γιατί.
Η αλήθεια είναι πως έχοντας δουλέψει για ένα χρόνο σχεδόν αποκλειστικά σε χαρτί μίας συγκεκριμένης κλίμακας, έχω όρεξη να πειραματιστώ με άλλες επιφάνειες, κλίμακες και τεχνικές, ξεπερνώντας ενδοιασμούς και τεχνικά εμπόδια που είχα στο παρελθόν λόγω της αμφίβολης παραμονής μου στην Αμερική και έχοντας πλέον μία στήριξη από τη σταθερή συνεργασία με τη γκαλλερί. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο βεβαιότητας μπορώ να πάρω ρίσκα στη δουλειά μου, να χαθώ, να πειραματιστώ, να ζοριστώ- και αυτή είναι ίσως η κατάλληλη αφετηρία για τα επόμενα μου βήματα.