Βάσω Παπανδρέου: Μια πολιτικός με θάρρος, υπήρξε η πρώτη γυναίκα επίτροπος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Η Βάσω Παπανδρέου, μια από τις εμβληματικές μορφές του ΠΑΣΟΚ, που μεσουράνησε στην πολιτική ζωή της χώρας, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών, έπειτα από προβλήματα υγείας, που αντιμετώπιζε τον τελευταίο καιρό.
Την Τετάρτη το μεσημέρι, κατά τη διάρκεια της Ολομέλειας, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, Πάρις Κουκουλόπουλος, ζήτησε το λόγο και ανακοίνωσε το θάνατο της πρώην υπουργού. «Πάντα ήταν παρούσα στην πολιτική σκηνή, με σημαντική συμμετοχή και στις τελευταίες εσωκομματικές εκλογές», ανέφερε, υπογραμμίζοντας τη σημαντική πορεία της. Ακολούθησε ενός λεπτού σιγή προς τιμήν της.
Η Βάσω Παπανδρέου ήταν μια διακεκριμένη οικονομολόγος και η πρώτη Ελληνίδα επίτροπος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπηρέτησε ως υπουργός σε κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου και του Κώστα Σημίτη, κερδίζοντας τη φήμη της «Σιδηράς Κυρίας» του ΠΑΣΟΚ, με τη δυναμική παρουσία της σε καίριες θέσεις τη δεκαετία του ’80 και του ’90, όπου δύσκολα συναντούσε κανείς γυναίκες.
Εντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ το 1974 και το σπίτι της υπήρξε το σκηνικό του «περίφημου δείπνου των τεσσάρων», όπου οι Θεόδωρος Πάγκαλος, Παρασκευάς Αυγερινός και Κώστας Σημίτης αποφάσισαν να στηρίξουν τον Σημίτη για τη διαδοχή του Ανδρέα Παπανδρέου.
Η γνωριμία της με τον Ανδρέα Παπανδρέου και οι κορυφαίες στιγμές της πολιτικής της καριέρας
Η Βάσω Παπανδρέου γεννήθηκε στα Βαλιμίτικα Αιγίου στις 9 Δεκεμβρίου 1944. Αποφοίτησε από την ΑΣΟΕΕ και συνέχισε τις σπουδές της στην Αγγλία, όπου έλαβε μεταπτυχιακό από το πανεπιστήμιο του Λονδίνου και διδακτορικό από το πανεπιστήμιο του Reading, ενώ στη συνέχεια δίδαξε στην Οξφόρδη.
Η συμπτωματική συνεπωνυμία με τον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ Ανδρέα Παπανδρέου την καθιέρωσε στη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών με το μικρό της όνομα. Και εκείνος πάντα την ξεχώριζε. Γνωρίστηκαν στο Λονδίνο τις αρχές του καλοκαιριού του 1974, όπου ο Παπανδρέου βρέθηκε για να συναντήσει τον Τόνι Μπεν των Εργατικών. Εκείνη μόλις είχε βρει δουλειά στην Οξφόρδη ως βοηθός ερευνήτρια. Μέσα σε τρεις μήνες εγκατάλειψε την ακαδημαϊκή καριέρα και επέστρεψε στην Αθήνα. Έκτοτε, ασχολήθηκε ενεργά με την πολιτική.
Λέγεται ότι η Βάσω Παπανδρέου έπεισε τον Ανδρέα να μείνει στην Ελλάδα μετά από την απογοήτευση για το 13% των εκλογών του 1974. Στην πορεία της, υπηρέτησε ως υπουργός σε τομείς όπως η Ανάπτυξη, το Περιβάλλον και η Ενέργεια, πρωτοστατώντας σε μεταρρυθμίσεις για την ισότητα των φύλων και τα κοινωνικά δικαιώματα. Ακόμα, συνέβαλε στην οργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων και προώθησε την ευρωπαϊκή ενότητα.
Το 1989, η Βάσω Παπανδρέου έγινε η πρώτη Ελληνίδα Επίτροπος στην ΕΟΚ. Το χαρτοφυλάκιό της περιελάμβανε την παιδεία, τον αθλητισμό και την νεότητα. Έθεσε τα θεμέλια για την προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ο διεθνής Τύπος την αποκάλεσε «Καρυάτιδα της Δημοκρατίας» για την προσήλωση της σε θέματα δικαιοσύνης και κοινωνικής προόδου.
Η Βάσω Παπανδρέου δεν δίστασε να υπερασπιστεί τις θέσεις της και να συγκρουστεί με κορυφαίες προσωπικότητες, όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ, ενώ συνεργάστηκε αποτελεσματικά με τον Ντελόρ στην Κομισιόν.
Η πορεία της σημαδεύτηκε από πρωτοβουλίες, όπως η νομοθέτηση της συμμετοχής των γυναικών στις εκλογικές διαδικασίες και η προώθηση μεγάλων έργων υποδομής που ολοκληρώθηκαν ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Επιπλέον, έδωσε νέες ευκαιρίες εκπαίδευσης, προώθησε την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και έδειξε ιδιαίτερη μέριμνα για τους απόμαχους της εργασίας και τα άτομα με ειδικές ανάγκες.
Ως υπουργός Εσωτερικών με πρωτοβουλία της κατοχύρωσε νομοθετικά τη συμμετοχή των γυναικών σε ποσοστό 33% στους συνδυασμούς των Νομαρχιακών και Δημοτικών εκλογών 2002. Το 1993 συγκέντρωσε 256.831 σταυρούς προτίμησης στην εκλογική περιφέρεια Β’ Αθηνών, την υψηλότερη επίδοση στη συγκεκριμένη περιφέρεια.
Προώθησε επίσης την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Χάρτα και τον Κοινωνικό Διάλογο στην Ευρώπη. Ενεργή στην ανασυγκρότηση του ΠΑΣΟΚ, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εκλογή του Κώστα Σημίτη το 1996, σε μια περίοδο που οι σχέσεις της με τον Ανδρέα Παπανδρέου είχαν ψυχρανθεί.
Η «πολιτική της γαλότσας»
Ως υπουργός ΠΕΧΩΔΕ η Βάσω Παπανδρέου πρωτοεφάρμοσε την «πολιτική της γαλότσας», όταν φορώντας γαλότσες, χωρίς όμως να αποχωριστεί το μαργαριταρένιο της κολιέ, κατέβηκε στον «φουσκωμένο» Κηφισό το 2002 με την μισή Αθήνα πλημμυρισμένη.
Συνοδευόμενη από υπουργό Εσωτερικών Κώστα Σκανδαλίδη και τον υφυπουργό ΠΕΧΩΔΕ Γιάννη Τσακλίδη, ήρθε πρόσωπο με πρόσωπο με τον εργολάβο του έργου και «του τα έψαλε» μπροστά στις κάμερες.
Η κηδεία της Βάσως Παπανδρέου θα τελεστεί το Σάββατο (19.10.2024) στις 15:00 στα Βαλιμίτικα Αιγίου, τόπο καταγωγής της.
