Σε αληθινή δολοφονία εμπλέκεται η συγγραφέας του «Εκεί που τραγουδάνε οι καραβίδες»
Μια δολοφονία της δεκαετίας του 1990 στη Ζάμπια έχει εντυπωσιακές ομοιότητες με το βιβλίο της Ντέλια Όουενς.
Δεν χρειάζεται να είστε ιδιαίτερα βιβλιόφιλη για να γνωρίζετε πως το «Εκεί που τραγουδούν οι καραβίδες» είναι ένα από τα μεγαλύτερα μπεστ σέλερ των τελευταίων ετών. Το μυθιστόρημα αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού κοριτσιού που επιβιώνει τη δεκαετία του 1950 μόνο του, σε έναν απομονωμένο βάλτο της Βόρειας Καρολίνας, αλλά και για μια δολοφονία που παρουσιάζει ανησυχητικές ομοιότητες με ένα πραγματικό έγκλημα του παρελθόντος.
Η καριέρα της συγγραφέως Ντέλια Όουενς μπορεί να εκτινάχτηκε τα τελευταία χρόνια, αλλά για τους γνώστες φυσιολάτρες αριθμεί ήδη αρκετές δεκαετίες, καθώς η ίδια και ο πρώην σύζυγός της, Μαρκ Όουενς, ήταν εξέχοντες οικολόγοι και τη δεκαετία του 1990 ζούσαν, μαζί και με τον ενήλικο γιο του Μαρκ από τον πρώτο του γάμο, Κρίστοφερ, στη Ζάμπια. Έργο της ζωής τους τότε ήταν η πρόληψη της λαθροθηρίας.
Εκείνη την περίοδο, ένα συνεργείο του ABC News γύριζε ένα ντοκιμαντέρ για το ζεύγος Όουενς. Όπως έγραψε πρόσφατα ο Τζέφρι Γκόλντμπεργκ στο «The Atlantic», ο δημοσιογράφος που έχει ασχοληθεί όσο κανένας με τη συγκεκριμένη υπόθεση, το ντοκιμαντέρ ήταν από πολλές απόψεις «μια τυπική ιστορία λευκού σωτήρα, μια κορεσμένη από συναισθήματα ιστορία δύο Αμερικανών σε μια αποστολή να σώσουν ελέφαντες από λαθροκυνηγούς και διεφθαρμένους Αφρικανούς αξιωματούχους».
Οι παραγωγοί του ABC συμπεριέλαβαν σε αυτό το ντοκιμαντέρ και την κινηματογραφημένη δολοφονία ενός φερόμενου λαθροθήρα. Η κάμερα δεν δείχνει το ποιος τράβηξε την σκανδάλη, παρά τις σφαίρες που εκτοξεύτηκαν στο σώμα του άνδρα. Πιο συγκεκριμένα, ο θεατής βλέπει έναν άνδρα, που ήδη έχει δεχθεί πυροβολισμούς, ξαπλωμένο στο έδαφος, πριν πυροβοληθεί ξανά από κάποιον εκτός κάμερας, αυτή τη φορά θανάσιμα. Το θύμα δεν κατονομάζεται από την αφηγήτρια της ιστορίας, τη δημοσιογράφο Meredith Vieira. Ούτε φυσικά αποκαλύπτεται η ταυτότητα του ατόμου ή των προσώπων που πυροβόλησαν. Υπάρχουν λίγα στοιχεία στο βίντεο που να υποδηλώνουν ότι το άτομο που σκοτώθηκε ήταν λαθροκυνηγός και πράγματι, το σενάριο του ABC αναφέρεται στο θύμα ως «καταπατητής», αν και δεν είναι σαφές πού συνέβη αυτή η παραβίαση.
Ο κάμεραμαν του ABC, Chris Everson, που κινηματογράφησε το περιστατικό είχε δηλώσει σε ρεπορτάζ του Τζέφρι Γκόλντμπεργκ για τον New Yorker το 2010 ότι ο δολοφόνος ήταν ο Κρίστοφερ Όουενς. Όταν ρωτήθηκε από τον δημοσιογράφο γιατί δεν είχε αναφέρει τη δολοφονία στην αστυνομία απάντησε αφοπλιστικά: «Δούλευα για το ABC. Δεν ήταν δουλειά μου να το κάνω αυτό». Ωστόσο, περιέγραψε τη σκηνή που γύρισε ως «κάτι που δεν έπρεπε ποτέ να συμβεί».
Ο ίδιος ο Γκόλντμπεργκ επισκέφτηκε την περιοχή και στο ρεπορτάζ ανέφερε ότι ο ντετέκτιβ της αστυνομίας της Ζάμπιας υπεύθυνος για την επακόλουθη έρευνα, Biemba Musole, είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Μαρκ Όουενς, με τη βοήθεια των ανιχνευτών του, τοποθέτησε το σώμα του θύματος σε ένα δίχτυ και με το ελικόπτερο το έριξε σε μια κοντινή λιμνοθάλασσα.
Η Ντέλια Όουενς ωστόσο ισχυρίζεται ότι δεν γνωρίζει τίποτα για τη δολοφονία και πως το ίδιο ισχύει για το σύζυγό της αλλά και τον θετό γιο της. «Το μόνο πράγμα που έκανε ο Μαρκ ήταν να πετάξει κροτίδες από το αεροπλάνο του, απλώς για να τρομάξει τους λαθροκυνηγούς». Πρόσθεσε: «ο Κρις δεν ήταν εκεί. Δεν ξέρουμε καν το πού συνέβη αυτό το γεγονός. Ήταν φρικτό, ένα άτομο να πυροβοληθεί κατ' αυτόν τον τρόπο». Οι δικηγόροι της οικογένειας αρνήθηκαν επίσης οποιαδήποτε ανάμειξη. Σύμφωνα όμως με το ρεπορτάζ του Γκόλντμπεργκ, ο Μαρκ φαίνεται στο ντοκιμαντέρ του ABC να κρατάει όπλο και τον βλέπουμε να λέει στους ανιχνευτές του, όταν εντοπίζουν έναν οπλισμένο λαθροθήρα, «δεν περιμένετε να σας πυροβολήσει. Τον πυροβολείτε πρώτα, σωστά; Αυτό σημαίνει ότι αν έχει όπλο, τον σκοτώνεις πριν σε σκοτώσει αυτός».
Καθώς η εκπομπή του ABC πυροδότησε έρευνα της αστυνομίας της Ζάμπιας για τις δραστηριότητές τους, το ζευγάρι επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Μαρκ, η Ντέλια και ο Κρίστοφερ εξακολουθούν να αναζητούνται για ανάκριση σχετικά με τη δολοφονία του φερόμενου λαθροθήρα (σύμφωνα με το δίκαιο της Ζάμπια δεν υπάρχει παραγραφή) καθώς και άλλες πιθανές εγκληματικές δραστηριότητες.
Πλέον, η Ντέλια Όουενς είναι γνωστή ως συγγραφέας του εξαιρετικά δημοφιλούς μυθιστορήματός της, το οποίο έχει πουλήσει περισσότερα από 12 εκατομμύρια αντίτυπα μέχρι σήμερα και έχει μετατραπεί σε ταινία μεγάλου μήκους, σε παραγωγή της Reese Witherspoon. Λέγεται ότι έχει χωρίσει με τον Μαρκ, αν και προφανώς έχουν φιλικές σχέσεις: τον συμπεριλαμβάνει στις ευχαριστίες του βιβλίου της και μάλιστα τον αναφέρει ως τον πρώτο της αναγνώστη. Για όσους γνώριζαν την υπόθεση της Ζάμπια όμως, η ανάγνωση του βιβλίου είναι μάλλον σοκαριστική.
[Ακολουθεί spoiler]
Η Κια Clark, η πρωταγωνίστρια, για λόγους που δεν μπορούν να εξηγηθούν εδώ, διαπράττει αυτό που περιγράφεται ως μια δίκαια υποκινούμενη δολοφονία ενός ντόπιου νταή, του Chase Andrews. «Σχεδόν κάθε μέρος του βιβλίου έχει κάποιο βαθύτερο νόημα», είπε η Ντέλια σε συνέντευξή της στο Amazon. «Υπάρχει πολύς συμβολισμός σε αυτό το βιβλίο».
Η κριτικός του Slate Laura Miller, έγραψε το 2019: «Η κατηγορία της ηρωίδας της για φόνο απηχεί την εμπειρία της Όουενς στη Ζάμπια (...). Ακόμα πιο εντυπωσιακή είναι η ανατροπή της πλοκής στις τελευταίες σελίδες του μυθιστορήματος: Αποδεικνύεται ότι η Κάια, τελικά, δολοφόνησε τον Τσέις». Και συνεχίζει λέγοντας: «Οι ομοιότητες της Κάια με την Ντέλια Όουενς, που μεγάλωσε στη Γεωργία, είναι εμφανείς. Και οι δύο τους είναι μοναχικές, προτιμούν τη συντροφιά των ζώων από τους ανθρώπους. (...) Η Κάια απεικονίζεται ως ένα παρεξηγημένο θύμα, που διώχνεται από την κοινωνία από τις μικρόψυχες προκαταλήψεις των γειτόνων της». Το αν η ζωή αντιγράφει την τέχνη, ή το αν σε αυτήν την περίπτωση συνέβη το αντίστροφο, είναι ένα μυστήριο που, σε εμάς τουλάχιστον, μάλλον θα μείνει για πάντα κρυφό. Εκτός, και αν στις τελευταίες σελίδες και αυτής της ιστορίας, υπάρξει κάποια αναπάντεχη ανατροπή.