Οι Έλληνες που κέρδισν Όσκαρ

Ποιοι είναι οι έξι Έλληνες που έχουν κερδίσει βραβείο Όσκαρ

Η τελετή απονομής των βραβείων Όσκαρ, που φέτος θα γιορτάσει την 97η έκδοσή της, είναι αδιαμφισβήτητα το πιο σημαντικό γεγονός στην παγκόσμια κινηματογραφική βιομηχανία. Από το 1929, όταν πραγματοποιήθηκε η πρώτη απονομή, το Χρυσό Αγαλματίδιο έχει εξελιχθεί σε σύμβολο της καλλιτεχνικής καταξίωσης για εκείνους που διαπρέπουν στον τομέα του κινηματογράφου.

Μέχρι σήμερα, έξι Έλληνες καλλιτέχνες έχουν λάβει αυτή την ύψιστη διάκριση, αποδεικνύοντας ότι η χώρα μας έχει παράδοση και δυναμική στον χώρο της τέχνης και του πολιτισμού.

Ποιες είναι οι εξαιρετικές περιπτώσεις Ελλήνων καλλιτεχνών, που έχουν διακριθεί με Όσκαρ

Το 1944, η Κατίνα Παξινού έγινε η πρώτη Ελληνίδα, που κέρδισε το βραβείο Β' Γυναικείου Ρόλου το 1944 για την ερμηνεία της στην ταινία «Για ποιον χτυπά η καμπάνα». Η ταινία αυτή, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Έρνεστ Χέμινγουεϊ, αναφερόταν στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο και είχε πρωταγωνιστές τον Γκάρι Κούπερ και την Ίνγκριντ Μπέργκμαν.

Η Κατίνα Παξινού στο «Για ποιον χτυπά η καμπάνα»

Η Παξινού, παρά τη συντηρητική στάση της απέναντι στην κάμερα και τη φοβία της να ενταχθεί στον διεθνή κινηματογραφικό κόσμο, ανέδειξε τον χαρακτήρα της με μοναδικό τρόπο, και κέρδισε παγκόσμια αναγνώριση.

Το Όσκαρ της Παξινού δεν ήταν απλώς προσωπική επιτυχία, αλλά και αναγνώριση της Ελλάδας στον διεθνή κινηματογραφικό χάρτη. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής, η σπουδαία ηθοποιός αφιέρωσε το βραβείο της στους συναδέλφους της στο Εθνικό Θέατρο της Αθήνας, αναγνωρίζοντας τις ρίζες της και την παιδεία της.

Το 1961 ο Μάνος Χατζιδάκης, ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες συνθέτες, απέσπασε το Όσκαρ Καλύτερου Τραγουδιού για το τραγούδι «Τα Παιδιά του Πειραιά», που έγραψε για το «Ποτέ την Κυριακή».

Η ταινία του Ζυλ Ντασέν με πρωταγωνίστρια τη Μελίνα Μερκούρη ήταν μια από τις πιο αγαπημένες ελληνικές ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Αν και ο Χατζιδάκης δεν παρέστη στην τελετή, το Όσκαρ του αποτέλεσε μια σημαντική αναγνώριση για το έργο του, το οποίο χαρακτήριζε μια μοναδική σύζευξη κλασικής μουσικής και ελληνικής λαϊκής παράδοσης.

Παρόλο που ο ίδιος δήλωσε πως δεν ένιωθε καμία ανάγκη για τέτοιου είδους βραβεύσεις, η συνεισφορά του στην ελληνική και παγκόσμια μουσική είναι αδιαμφισβήτητη, καθώς παραμένει μέχρι σήμερα ένα από τα πιο σημαντικά ονόματα της σύγχρονης μουσικής ιστορίας.

Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, γνωστός ως Vangelis, απέσπασε το Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής το 1982 για τη μουσική που συνέθεσε για την ταινία «Οι Δρόμοι της Φωτιάς».

Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου με την Ειρήνη Παπά στο Ηρώδειο το 1993/ Φωτογραφία: NDP

Η συγκεκριμένη μουσική  θεωρείται πλέον κλασική και είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, καθώς το τραγούδι αυτό παίζει συχνά κατά τη διάρκεια τελετών και εκδηλώσεων. Η επιτυχία του Vangelis δεν περιορίζεται μόνο σε αυτή την ταινία, καθώς η καριέρα του περιλαμβάνει μια τεράστια γκάμα έργων για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Ο ίδιος δεν παρέλαβε το βραβείο του, αλλά προτίμησε να συνεχίσει με την ίδια αφοσίωση και πάθος για τη μουσική.

Ο Κώστας Γαβράς, με τον «Αγνοούμενο», απέσπασε το Όσκαρ Διασκευασμένου Σεναρίου το 1983. Η ταινία, η οποία βασίζεται σε αληθινά γεγονότα, αναφέρεται στην ιστορία ενός Αμερικανού δημοσιογράφου, που εξαφανίζεται κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος στη Χιλή το 1973.

Ο Κώστας Γαβράς στο Φεστιβάλ των Καννών το 2022/ Φωτογραφία: AP

Το έργο του Γαβρά, γνωστού για τον κοινωνικό του προβληματισμό και την πολιτική του ευαισθησία, αναγνωρίστηκε για τον τρόπο που παρουσίασε την πολιτική κατάσταση εκείνης της εποχής, αναδεικνύοντας την καταπίεση και τις καταχρηστικές πρακτικές των δικτατοριών.

Μια άλλη σπουδαία Ελληνίδα, που τιμήθηκε με Όσκαρ είναι η Θεώνη Βαχλιώτη-Όλντριτζ, η οποία κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερων Κοστουμιών το 1974 για τη δουλειά της στην ταινία «The Great Gatsby».

Η Θεώνη Βαχλιώτη- Όλντριτζ

Η Βαχλιώτη ήταν γνωστή για την εξαιρετική της ικανότητα να σχεδιάζει ρούχα, που αποτύπωναν τέλεια την ατμόσφαιρα και την εποχή στην οποία διαδραματίζονταν οι ταινίες. Η δουλειά της στο «The Great Gatsby»  απέδειξε την υψηλή αισθητική και το ταλέντο της, γεγονός που την καθιέρωσε ως μια από τις κορυφαίες στον τομέα της.

Ο Βασίλης Φωτόπουλος

Το 1964,ο διακεκριμένος ζωγράφος, σκηνοθέτης, καλλιτεχνικός διευθυντής και σκηνογράφος,  Βασίλης Φωτόπουλος μόλις στα τριάντα του χρόνια κέρδισε το Όσκαρ καλλιτεχνικής διεύθυνσης και σκηνικών για την ταινία «Αλέξης Ζορμπάς» του Μιχάλη Κακογιάννη. Την προηγούμενη  χρόνια, εργάστηκε μαζί με τον Αμερικανό Τζιν Κάλαχαν και για τα εξαιρετικά σκηνικά της ταινία του Ελία Καζάν «Αμέρικα, Αμέρικα» (1963), που επίσης είχε λάβει Όσκαρ για τη σκηνογραφία της. Όμως, ο Καζάν παρέλειψε το όνομα του Φωτόπουλου στους τίτλους. Όταν ο τελευταίος του παραπονέθηκε, ο σκηνοθέτης απλώς του απάντησε: «Μα ποιος θα πίστευε ότι αυτά τα σκηνικά είχαν γίνει από ένα Ελληνόπουλο...»

 Η συνεισφορά αυτών των Ελλήνων καλλιτεχνών στον παγκόσμιο κινηματογράφο είναι ανεκτίμητη. Καθένας από αυτούς έχει αφήσει το αποτύπωμά του και έχει συμβάλει στο να αναγνωριστεί η Ελλάδα για τον πολιτιστικό της πλούτο.

Οι επιτυχίες τους και η αναγνώρισή τους από την Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών αποτελούν πηγή υπερηφάνειας για τη χώρα μας  και είναι απόδειξη ότι το ελληνικό ταλέντο μπορεί να λάμψει παγκοσμίως, ανεξαρτήτως της κλίμακας και του μεγέθους του έργου που παράγεται.