Ένα μεσοπολεμικό διαμέρισμα στο Μετς με έντονα art deco στοιχεία
Το αρχιτεκτονικό γραφείο Fotis Zapantiotis Associated Architects επιμελήθηκε την ανακαίνιση ενός διαμερίσματος σε μια τυπική μεσοπολεμική πολυκατοικία της Αθήνας με art deco στοιχεία, στη γειτονιά του Μετς.
Ο χώρος διατήρησε την υπάρχουσα χρήση κατοικίας και η νέα πρόταση βασίστηκε στις ανάγκες περιοδικής κατοίκησης του διαμερίσματος από τον ιδιοκτήτη του, που μοιράζει τον χρόνο του ανάμεσα στην Αθήνα και το εξωτερικό. Ο ίδιος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση του τελικού χαρακτήρα του διαμερίσματος. Ζητούμενο από εκείνον ήταν να μείνει ανέγγιχτο το μεγαλύτερο τμήμα της κάτοψης και να διατηρηθεί κατά το δυνατόν τόσο η δομή όσο και τα μορφολογικά στοιχεία του διαμερίσματος, προσανατολίζοντας το σχεδιασμό στον επαναπροσδιορισμό αυτών των χαρακτηριστικών.
Χωρίς τολμηρές αρχιτεκτονικές αποφάσεις, στόχος και ζητούμενο της επέμβασης είναι να λειτουργήσει σημειακά και με έναν νέο συνεκτικό τρόπο να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της σύγχρονης καθημερινότητας του ιδιοκτήτη.
Διατηρώντας τα όρια του προϋπάρχοντος χώρου και με τις βασικές του λειτουργίες να παραμένουν στην αρχική τους θέση, η τυπολογία του διαμερίσματος της εποχής διαιρεί την κάτοψη σε πέντε μέρη, το χωλ εισόδου, την κουζίνα, το λουτρό, το υπνοδωμάτιο και το καθιστικό.
Η στιβαρότητα των συμπαγών, διακριτών χώρων και τα όριά τους παραμένουν, ενώ επιχειρείται μία μόνο αλλαγή. Με την καθαίρεση ενός διαχωριστικού τοίχου, ο χώρος της εισόδου και της κουζίνας, που στην προηγούμενη συνθήκη παρέμεναν αποκομμένοι και τυφλοί ως προς την κύρια όψη του διαμερίσματος, νοηματοδοτούνται διαφορετικά και αποκτούν την δική τους πολλαπλή σημασία στην ζωή και χρήση της κατοικίας.
Δημιουργούνται νέοι χωρικοί και λειτουργικοί συσχετισμοί με τον χώρο του καθιστικού, ενώ δίνεται η δυνατότητα ενιαίου σχεδιασμού των εσωτερικών όψεων που προκύπτουν.
Την θέση του συμπαγούς τοίχου που χώριζε το χολ της εισόδου από την κουζίνα, παίρνει η κεντρική ξύλινη κατασκευή, κομμάτι μιας ευρύτερης χειρονομίας που ξεκινά από την είσοδο και καταλήγει στον χώρο του υπνοδωματίου. Ως ενοποιητικό στοιχείο, η κατασκευή από ξύλο ελληνικής καρυδιάς, γίνεται το κέντρο της κάτοψης, το σημείο αναφοράς του σπιτιού και αποκτά χρηστικό ρόλο -εξοπλισμός κουζίνας, θέση εργασίας/γραφείο, αποθηκευτικά ερμάρια.
Η μεταλλική κατασκευή της εισόδου με τους κρυφούς αποθηκευτικούς χώρους, την βιβλιοθήκη και το γενναίο κινητό πανέλο του καθρέφτη, συστήνει διαφορετικά την έννοια του τοίχου-όριο και το διαμέρισμα αποκτά απρόσμενες φυγές και θεάσεις προς την πόλη, σχεδόν από κάθε σημείο του. Διαφορετικές υλικότητες, πολλαπλές χρήσεις και μεταβλητά στοιχεία, καθιστούν τον άλλοτε ανενεργό πυρήνα της κατοικίας, σε έναν ζωντανό μηχανισμό.
Οι οροφές, οι τοίχοι και τα επιμέρους διακοσμητικά στοιχεία της εποχής, αποδίδονται με τον ίδιο χρωματισμό με στόχο την ομοιογένεια και την πλαστική έκφραση των art deco χαρακτηριστικών, σε μια κατοικία που καλείται να συγκεράσει ετερογενή στοιχεία.
Οι σημειακές επεμβάσεις στο διαμέρισμα, σε αντίθεση με το ομοιογενές μονόχρωμο περιβάλλον, υλοποιούνται με διακριτά υλικά (κόκκινη ελληνική καρυδιά, σκούρο μαύρο για τις μεταλλικές κατασκευές) δημιουργώντας έναν ήρεμο συσχετισμό δυνάμεων ανάμεσα στο προϋπάρχον κέλυφος και τις νέες κατασκευές.
Φωτογραφίες: Βασίλης Μακρής, Αντώνης Σαρρής
