«The Last Safe Abortion»: Ενα λεύκωμα τιμά τους αφανείς ήρωες της άμβλωσης
Η Τζέρι Σαντόρο πριν από περίπου εξήντα χρόνια, τον μήνα Ιούλιο, άφησε την τελευταία της πνοή έπειτα από άμβλωση που πραγματοποίησε με τον σύντροφό της στο δωμάτιο ενός μοτέλ στο Νόριτς του Κονέκτικατ. Ο θάνατος της Σαντόρο ευαισθητοποίησε πολλούς ακτιβιστές και εργαζόμενους στον τομέα της υγείας με αποτέλεσμα να προσπαθήσουν να νομιμοποιήσουν τις αμβλώσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Όταν η φωτογραφία του άψυχου σώματος της Σαντόρο έγινε πρωτοσέλιδο στην φεμινιστική έκδοση Ms. Magazine τον Απρίλιο του 1973, λίγους μόλις μήνες αφότου η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ Roe εναντίον Wade κατέληξε στο ότι εν τέλει θα προστατεύει νομικά την ιατρική διαδικασία, η Τζέρι Σαντόρο έγινε σύμβολο του κινήματος υπέρ της άμβλωσης.
Η απόφαση αυτή του Ανωτάτου Δικαστηρίου αποτελέσε μία από τις πιο αμφιλεγόμενες στην ιστορία των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα πολιτικοί και ακτιβιστές κατά των αμβλώσεων να προσπαθούν επί δεκαετίες να την ακυρώσουν. Στις 24 Ιουνίου 2022, το Ανώτατο Δικαστήριο ανέτρεψε την απόφαση, αφού αποφάνθηκε ότι δεν υπάρχει συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση προκαλώντας έτσι διεθνείς αντιδράσεις.
Πρόσφατα, η καλλιτέχνης και μητέρα Κάρμεν Βίναντ, δημιούργησε ένα νέο φωτογραφικό book με τίτλο: «The Last Safe Abortion», με το οποίο επιδιώκει να αποτυπώσει την υπεράσπιση και την φροντίδα που παρέχουν οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας στις γυναίκες που επέλεξαν να προβούν σε άμβλωση τα τελευταία 50 χρόνια.
Η ίδια είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα Τέχνης, στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο και μιλώντας στο cnn.com, δήλωσε πως εμπνεύστηκε την ιδέα για το φωτογραφικό άλμπουμ καθώς τακτικά στους χώρους του Πανεπιστημίου περιβάλλεται από πολλούς ακτιβιστές οι οποίοι τάσσονται κατά των αμβλώσεων.
Η ίδια θέλησε να αναδείξει την δουλειά των εργαζομένων στον τομέα της υγείας ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της φροντίδας των γυναικών που πρόκειται να κάνουν άμβλωση.
«Πού είναι οι φωτογραφίες μας; Πού είναι οι φωτογραφίες των ανθρώπων που είναι υπέρ της επιλογής και επενδύουν στην αναπαραγωγική δικαιοσύνη και στο έργο της υγειονομικής περίθαλψης;», αναρωτήθηκε η Βίναντ. «Γιατί ήμασταν τόσο επιφυλακτικοί και καθυστερήσαμε να χρησιμοποιήσουμε εικόνες στις κινήσεις μας;»
Το MYA Network, μια εθνική ομάδα κλινικών γιατρών, ακτιβιστών και ασθενών που εργάζονται για την ομαλοποίηση της φροντίδας των αμβλώσεων, έχει επίσης αγκαλιάσει αυτήν την προσπάθεια. Μία από τις πρωτοβουλίες της MYA είναι το «The Issue of Tissue» , το οποίο απεικονίζει εμβρυϊκούς ιστούς ηλικίας έως περίπου εννέα εβδομάδων, δείχνοντας την πραγματικότητα του πώς μοιάζουν οι πρώιμες αμβλώσεις, σε αντίθεση με τις συχνά παραπλανητικές εικόνες που κυκλοφορούν εδώ και καιρό από τους υποστηρικτές κατά των αμβλώσεων.
Η Βίναντ είναι στην πραγματικότητα περισσότερο γνωστή για το έργο της σχετικά με τη γέννηση - μια έκθεση που φιλοξενήθηκε στο Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης με τίτλο «My Birth», η οποία εμφάνιζε περισσότερες από 2.000 φωτογραφίες τοκετού - κυρίως από τη δεκαετία του 1970.
«Με συγκινεί η γέννηση από μόνη της - ως μια μυστηριώδης και εκτεταμένη φαινομενολογική εμπειρία - αλλά κυρίως με ενδιαφέρει γιατί μέσω της διαδικασίας της γέννησης μελετώ τα φεμινιστικά δίκτυα υγειονομικής περίθαλψης και την οικοδόμηση ριζοσπαστικών κοινωνικών κινημάτων», έγραψε η Βίναντ στο βιβλίο της. «Το να δίνεις στις γυναίκες πληροφορίες για το σώμα τους είναι ένα εργαλείο φεμινιστικής οικοδόμησης κόσμου».
«Επομένως το The Last Safe Abortion είναι μια συνέχεια αυτού του θέματος», αναφέρει η Βίναντ. Το άλμπουμ λειτουργεί ως μία πράξη ευγνωμοσύνης στους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας, στους αφανείς ήρωες της διαδικασίας.
Η Βίναντ άντλησε τη συλλογή φωτογραφιών που επιμελήθηκε για το βιβλίο της από περισσότερα από δώδεκα θεσμικά, οργανωτικά και προσωπικά αρχεία, καθώς και από δικά της, με επίκεντρο σε μεγάλο βαθμό τη Midwest - μια « ιδιαίτερα ευάλωτη περιοχή» για τα αναπαραγωγικά δικαιώματα, είπε.
Οι πρώτες φωτογραφίες στο βιβλίο είναι από το εσωτερικό μιας αίθουσας αναμονής κλινικής.
«Σε αυτό το book δεν περιλαμβάνονται διαμάχες ή αντιπαραθέσεις με διαδηλωτές, όπως έχουμε συνηθίσει να σκεφτόμαστε το θέμα της άμβλωσης. Οι κλινικές υπάρχουν στο δικό τους πλαίσιο, ως χώρος ασφάλειας και κοινότητας. Υπάρχει τόση φροντίδα και αξιοπρέπεια — μικρά βήματα που γίνονται για να κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται ασφαλείς. Είναι τόσο σημαντικό μέρος της δουλειάς τους».
Για τη Βίναντ, κάτι τόσο απλό όσο η απάντηση στα τηλέφωνα αντιπροσώπευε μια ηρωική πράξη αλληλεγγύης - «είναι η δικτύωση για να σώσει ο ένας τη ζωή του άλλου», είπε μιλώντας στο cnn.
Ο τίτλος του βιβλίου αντικατοπτρίζει αυτή την αποστολή. Καθώς η Βίναντ επικοινωνούσε με τις κλινικές και το προσωπικό τους μετά την ανατροπή της απόφασης το 2022, μία φράση που άκουγε με συνέπεια ήταν η υπόσχεση και η αποφασιστικότητα των εργαζομένων να «παρέχουν την τελευταία ασφαλή έκτρωση» στην πολιτεία τους.
«Αν κάνουμε την τελευταία νόμιμη έκτρωση στο Οχάιο, αυτό θα κάνουμε. Θα παραμείνουμε ανοιχτοί για όσο διάστημα μπορούμε», θυμάται ότι της είπε ένας εργαζόμενος, «λέξεις τόσο αποφασιστικές».
Η Βίναντ δεν ενδιαφερόταν ποτέ πραγματικά για την τέχνη αυτή καθαυτή, αλλά περισσότερο για το πώς καταλαβαίνει ο κόσμος την μορφή της τέχνης της σχετικά με τα φεμινιστικά ζητήματα.