30 ταινίες που πρέπει να δεις έστω και μία φορά στη ζωή σου -Μέρος πρώτο

Μένουμε σπίτι οπότε ευκαιρία να καλύψουμε ορισμένα κενά που έχουμε και να βρούμε σημαντικές ταινίες που κάθε σινεφίλ οφείλει να έχει δει τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του.

8 ½ (1963)-Φεντερίκο Φελλίνι

Ο Γκουίντο –τον υποδύεται ο ανεπανάληπτος Μαρτσέλο Μαστρογιάνι- είναι σκηνοθέτης και κουρασμένος από την προηγούμενη επιτυχία του, φτάνει σε μια λουτρόπολη για να ξεκουραστεί. Ακόμη, όμως, κι εκεί τον ακολουθούν τα πιο στενά σ' αυτόν πρόσωπα: η γυναίκα του (Ανούκ Αιμέ), η ερωμένη του (Σάντρα Μίλο) και ο παραγωγός του, που προσπαθούν να εκμαιεύσουν πληροφορίες σχετικά με την επόμενη ταινία του, ένα έργο επιστημονικής φαντασίας, αναγκάζοντάς τον να έρθει αντιμέτωπος με τα προσωπικά του αδιέξοδα. O μεγαλύτερος, ίσως, εκπρόσωπος του ιταλικού κινηματογράφου μέσα από μια ημι-αυτοβιογραφική ιστορία, φτιάχνει μια ωδή στη μαγεία της Έβδομης Τέχνης και στην καλλιτεχνική δημιουργία, αποτυπώνοντας ταυτόχρονα τον παραλογισμό της δεκαετίας του ’60 που δεν απέχει και πολύ από τη σημερινή εποχή.

2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος ( 1968)- Στάνλεϊ Κιούμπρικ

Σε μια ανθρώπινη αποικία στο φεγγάρι, ανακαλύπτεται ένα παράξενο, άγνωστο αντικείμενο. Το αμερικανικό σκάφος Ντισκάβερι 1 στέλνεται για να το εξερευνήσει και ο αστροναύτης Ντέιβιντ Μπόουμαν, τελευταίος επιζών του πληρώματος, θα προσπαθήσει να ανακαλύψει τη φύση ενός παράξενου μονόλιθου. Ισως η πιο σημαντική ταινία επιστημονικής φαντασίας όλων των εποχών, είναι μια υπερβατική κινηματογραφική εμπειρία, που ακόμα και σήμερα παραμένει συγκλονιστικά πρωτότυπη. Σε συνεργασία με τον συγγραφέα Άρθουρ Κλαρκ, ο Κιούμπρικ συνέθεσε μια ιστορία για τη μοναξιά, την ανθρώπινη ύπαρξη και το μυστήριο του θανάτου, που έμελλε να γίνει διαχρονική.

Καζαμπλάνκα ( 1942)- Μάικλ Κερτίζ

Στις αρχές της δεκαετίας του ’40, η Καζαμπλάνκα βρίσκεται υπό τον έλεγχο του γαλλικού καθεστώτος του Βισύ, το οποίο με τη σειρά του ήταν υπό την επιρροή του Άξονα. Ο Ρικ, ιδιοκτήτης ενός δημοφιλούς νυκτερινού κέντρου, ξανασυναντά μια παλιά του αγάπη, την Ίλσα. Εκείνη, όμως, συνοδεύεται από τον άντρα της, ο οποίος είναι ο ηγέτης της τσέχικης αντίστασης και καταζητείται από τους Ναζί. Το ζευγάρι θέλει να φύγει από τη χώρα και ο Ρικ είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να τους βοηθήσει. Η πιο διάσημη ιστορία αγάπης της μεγάλης οθόνης, που γυρίστηκε μέσα στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πολλές ατάκες της έχουν μείνει παροιμιώδεις, ενώ, το εκρηκτικό ζευγάρι του Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ και της Ίνγκριντ Μπέργκμαν βάζει φωτιά στην οθόνη, κάνοντάς μας να αναφωνούμε το τέλος: «Play it, again Sam!»

Ψυχώ (1960)- Άλφρεντ Χίτσκοκ

Μια νεαρή κοπέλα, η Μάριον, κλέβει 40.000 δολάρια από το αφεντικό της και κατευθύνεται προς την Καλιφόρνια, όπου πρόκειται να συναντήσει τον εραστή της. Κουρασμένη από την πολύωρη οδήγηση, αποφασίζει, στα μισά του δρόμου, να διανυκτερεύσει σε ένα απόμερο μοτέλ. Εκεί την υποδέχεται ο Νόρμαν Μπέιτς, ιδιοκτήτης του μοτέλ, ο οποίος καταδυναστεύεται από την παρουσία της μητέρας του. Με εμβληματική τη σκηνή στο ντους, το «Ψυχώ» θεωρείται ένα διαμάντι του σινεμά του τρόμου, από τις πιο ανατριχιαστικές δημιουργίες του μετρ του σασπένς, που έμελλε να επηρεάσει πολλούς μεταγενέστερους δημιουργούς κι εμάς να  σκεφτόμαστε αν πρέπει τελικά να κλείσουμε την κουρτίνα στο μπάνιο.

Πολίτης Κέιν (1941)-Όρσον Γουέλς

Λίγο πριν από τον θάνατό του, ο μεγιστάνας και μεγαλοεκδότης Κέιν αναφωνεί τη λέξη «Rosebud». Ένας νεαρός δημοσιογράφος, προσπαθώντας να καταλάβει το νόημα της λέξης, θα ξεκινήσει μία έρευνα για να ανακαλύψει ποιος ήταν πραγματικά ο Τσαρλς Φόστερ Κέιν. Στην έρευνά του θα αναζητήσει και θα έρθει σε επαφή με ανθρώπους που σημάδεψαν τη ζωή του μεγαλοεκδότη. Δικαίως θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες ταινίες όλων των εποχών,  αφού εδώ ο δαιμόνιος Γουέλς  συνδυάζει πληθώρα κινηματογραφικών τεχνικών , εισάγει καινοτομίες – όπως πλάνα χαμηλής γωνίας, πολύ κοντινές λήψεις κτλ- και νέες αφηγηματικές φόρμες, επιβεβαιώνοντας τη μεγαλοφυΐα του.

Οι Επτά Σαμουράι (1954)- Ακίρα Κουροσάβα

Στην Ιαπωνία του 16ου αιώνα, την εποχή του αιματηρού εμφυλίου πολέμου, ένα χωριό κινδυνεύει από λιμό εξαιτίας των συχνών επιδρομών μίας συμμορίας ένοπλων ληστών. Οι απελπισμένοι χωρικοί, μην έχοντας άλλη λύση, αποφασίζουν να ζητήσουν τη βοήθεια ενός έμπειρου σαμουράι. Αυτός δέχεται να τους βοηθήσει με μοναδικό αντάλλαγμα τρία φτωχικά γεύματα την ημέρα και τη χαρά της νίκης. Το ασπρόμαυρο κινηματογραφικό έπος του Κουροσάβα, με ένα από τα καλύτερα φινάλε που έχουν γίνει ποτέ, θεωρείται ότι επηρέασε τα γουέστερν  και περιέχει μερικές από τις καλύτερες σκηνές μάχης που έχουν γυριστεί ποτέ.

Ο νονός (1972/1974/1990)- Φράνσις Φορντ Κόπολα

Η ιστορία της οικογένειας των μαφιόζων Κορλεόνε στη μεταπολεμική Νέα Υόρκη, που ξεκινάει όταν ο προχωρημένης ηλικίας αλλά πάντα σεβάσμιος Βίτο Κορλεόνε παραδίδει τα ηνία στον μικρό γιο του, Μάικλ. Όλη η τριλογία μας εισάγει στον κόσμο της μαφίας, μέσα από τις μνημειώδεις ερμηνείες των Μάρλο Μπράντο, Αλ Πατσίνο, Ρόμπερτ Ντε Νίρο και Άντυ Γκαρσία, με τη θρυλική ατάκα του Δον Κορλεόνε: «I'm going to make him an offer , he can't refuse» (Θα του κάνω μια προσφορά την οποία δεν μπορεί να αρνηθεί) να μένει στην Ιστορία.

Η διάσωση του στρατιώτη Ράιαν (1998) -Στίβεν Σπίλμπεργκ

Μετά από την απόβαση στη Νορμανδία, ο λοχαγός Μίλερ και έξι άνδρες του αναζητούν στην κατεχόμενη Γαλλία έναν στρατιώτη, του οποίου τα τρία αδέλφια σκοτώθηκαν ήδη σε μάχες και το επιτελείο διέταξε τη δική του σωτηρία. Μια από τις καλύτερες ταινίες που έχουν γυριστεί για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μας μεταφέρει με σκληρό, σχεδόν ντοκιμαντερίστικο τρόπο μέσα στα πεδία των μαχών, καταγγέλλοντας το παράλογο του πολέμου, που μόνο ηρωικός δεν μοιάζει.

Παρίσι, Τέξας (1984)- Βιμ Βέντερς

 Ένας άνδρας που περιπλανιέται από το Μεξικό ως το Τέξας δεν μιλάει καθόλου, ενώ, όλα δείχνουν πως έχει χάσει και σε μεγάλο βαθμό τη μνήμη του. Αυτό που τον καθοδηγεί είναι η ακατανίκητη επιθυμία να ξαναβρεί την οικογένειά του: τη νεαρή γυναίκα του, της οποίας τη ζωή θεωρεί πως έχει θέσει σε κίνδυνο, και τον επτάχρονο γιο του. Ένα από πιο  μελαγχολικά road movies όλων των εποχών, που χάρισε στον Βέντερς τον Χρυσό Φοίνικα. Ο συγκλονιστικός Χάρι Ντιν Στάντον χάνεται στα βάθη της Αμερικής, σε ένα οδοιπορικό μνήμης, μέχρι τελικά να συναντήσει την σύζυγό του σε μια από τις πιο σπαρακτικές σκηνές που έχουν γυριστεί ποτέ.

Blade Runner (1982)- Ρίντλεϊ Σκοτ

Ο Ρικ Ντέκαρντ εργάζεται στη «ζούγκλα» του Λος Άντζελες του 21ου αιώνα. Είναι ένας «Βlade Runner». Η δουλειά του είναι να κυνηγάει και να σκοτώνει παράνομα ανθρώπινα αντίγραφα. Το έγκλημα τους; Θέλουν να γίνουν άνθρωποι. Όμως, παρασύρεται από μια γυναίκα, της οποίας τα μυστικά μπορούν να κλονίσουν την ίδια την ύπαρξή του. Εμπνευσμένο από το sci-fi διήγημα του Philip K. Dick «Ονειρεύονται τα ηλεκτρικά πρόβατα;», το «Βlade runner» ανέτρεψε  όσα ξέραμε για τις ταινίες δράσης,  εισάγοντας ένν υπαρξιακό στοχασμό πάνω στο ερώτημα τι είναι τελικά ο άνθρωπος.