Nomadmand: Η Κλόε Ζάο με τη Φράνσις ΜακΝτόρμαντ και ένα βανάκι έκαναν την καλύτερη ταινία της χρονιάς
Με δεκάδες βραβεία μεταξύ των οποίων και ο Χρυσός Λέοντας στη Βενετία ή το Βραβείο Κοινού στο Τορόντο, αλλά και υποψηφιότητες στις βασικές κατηγορίες για τις Χρυσές Σφαίρες και τα SAG Awards, η Κλόι Ζάο, μια από τις πιο σημαντικές δημιουργούς του σύγχρονου σινεμά, βάζει πλώρη για τα Όσκαρ και τις καρδιές μας.
Βασισμένη στο βιβλίο της δημοσιογράφου και συγγραφέα Τζέσικα Μπρούντερ με τίτλο «Nomadland: Surviving America in the 21st Century» («Η Χώρα των Νομάδων: Επιβιώνοντας στην Αμερική του 21ου Αιώνα»), η Ζάο καταγράφει το οδοιπορικό μιας γυναίκας, της Φερν, που έχει επιλέξει να ζει στο περιθώριο του αμερικανικού ονείρου. Αν και η ίδια είναι πρώην δασκάλα, μετά από τον θάνατο του άντρα της και το κλείσιμο του εργοστασίου όπου δούλευε, επέλεξε να αφήσει το σπίτι και τις ανέσεις της μικροαστικής ζωής και να ζήσει ως πλάνητας. Μένοντας σε ένα βανάκι, χαρακτηρίζει τον εαυτό της «houseless» (ανέστια) κι όχι «homeless» (άστεγη), κάνει ευκαιριακές δουλειές για να εξασφαλίσει τα προς το ζην και μοιράζεται τη νομαδική ζωή σε προσωρινές κοινότητες που στήνονται κάπου στην αμερικανική ενδοχώρα, συγκεκριμένα στις δυτικές και μεσοδυτικές Πολιτείες. Και μπορεί η αφορμή αυτής της απόφασης να οφείλεται στην οικονομική κρίση και στην προσωπική απώλεια που βιώνει, αιτία όμως είναι το γεγονός ότι η Φερν θέλει να κοιτάζει τον ανοιχτό ορίζοντα.
Μαζί με τους καινούργιους φίλους, τους «παρίες» του αμερικανικού ονείρου, περνάει τις μέρες ήρεμα και ανέμελα. Οι δικοί της θέλουν να τη βοηθήσουν, οι φίλοι της θέλουν να της προσφέρουν σπίτι, εκείνη όμως επιλέγει να ζει στην απεραντοσύνη, μακριά από τις συμβατικότητες. Κι αυτή ακριβώς είναι η ομορφιά και η δύναμη της πάντα χαμογελαστής Φερν που ερμηνεύει μοναδικά η Φράνσις ΜακΝτόρμαντ, χωρίς μεγάλες εξωτερικές αλλαγές, που αρέσουν στις Ακαδημίες, αλλά με βαθιά εσωτερικότητα και βλέμμα σταθερό, διαχωρίζοντας απόλυτα τη μοναχικότητα από τη μοναξιά.
Η γεννημένη στην Κίνα αλλά εγκατεστημένη στην Αμερική Ζάο, που πλέον έχει γίνει η απόλυτη εκπρόσωπος του «Girl Power», παρακολουθεί αυτό το road trip στην την αμερικανική πραγματικότητα μέσα από τη ματιά μιας διαφορετικής ηρωίδας, που θέλει να αυτοπροσδιορίζεται από την εσωτερική της ανάγκη κι όχι από το κοινωνικό πρέπει. Η Φερν δεν είναι μια επαναστάτρια, είναι επαναστατική δεν είναι ακραία, δεν είναι έντονη, δεν κραυγάζει για την ελευθερία της, απλώς την προασπίζεται ήρεμα και απλά και η ταλαντούχα σκηνοθέτις κινείται στο «αποκαλούμενο» περιθώριο χωρίς ούτε για μια στιγμή να καταφεύγει σε μελοδραματισμούς, αντίθετα αποκαλύπτοντας το μεγαλείο μιας τέτοιας επιλογής.
Ο διευθυντής φωτογραφίας Τζόσουα Τζέιμς Ρίτσαρντς, αποτυπώνοντας το αχανές αμερικανικό τοπίο, φωτίζει την απεραντοσύνη που αναζητάει η Φερν, και η Ζάο αντιπαραβάλλει αυτή την απόκοσμη ομορφιά με τον υλικό κόσμο μιας καταναλωτικής κοινωνίας, χωρίς καταγγελτική διάθεση, αλλά με μια ποίηση, που σπάνια βρίσκει κανείς σήμερα σε μια ταινία. Ταυτόχρονα η έννοια τη μνήμης και του χρόνου κρύβεται μέσα σε κάθε πλάνο, απαλύνοντας τον φόβο του θανάτου και ταυτόχρονα λυτρώνοντας την ηρωίδα από τον πόνο, που απλώς τον αποδέχεται ως ένα κομμάτι της διαδρομής της.
Όπως συνηθίζει η Ζάο, αληθινά πρόσωπα συντροφεύουν τη σπουδαία Μακ Ντόρμαντ στην περιπλάνησή της, δημιουργώντας ένα ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ fiction, πράγμα που χαρακτηρίζει και τις προηγούμενες δουλειές της, και φτιάχνει ένα απόλυτα ανθρωποκεντρικό μανιφέστο που δεν συμπονά, αλλά θαυμάζει όσους αποφάσισαν να ζήσουν αλλιώς.