Το Γεράκι του Φυστικοβούτυρου: Ένα τρυφερό road movie με πρωταγωνιστή Άτομο με σύνδρομο Down

Aυτή την εβδομάδα, ένα γλυκόπικρο road movie στο ύφος των ιστοριών του Μάρκ Τουαίην, το οδοιπορικό του Eλία Σουλεϊμάν που γυρνάει τον κόσμο για να διαπιστώσει ότι σε κάθε βήμα κουβαλάει μέσα του την πατρίδα του, δύο ενδιαφέροντα animations για ενηλίκους κι ένα ντοκιμαντέρ για τον μεγάλο Αντρέι Ταρκόφσκι έρχονται στις αίθουσες.

Το Γεράκι του Φυστικοβούτυρου
(The Peanut Butter Falcon)

Σκηνοθεσία: Τάιλερ Νίλσον, Μάικλ Σουόρτζ
Παίζουν: Σάια ΛαΜπέφ, Ζακ Γκοτσέιγκεν, Ντακότα Τζόνσον, Μπρους Ντερν, Τόμας Χέιντεν Τσερτς

Περίληψη: O Τάιλερ έχει παραιτηθεί από τη ζωή μετά από τον χαμό του αδελφού του και έχει καταλήξει να κλέβει την ψαριά άλλων για να επιβιώσει. O Ζακ, ένας νεαρός με σύνδρομο Down, ονειρεύεται μια καριέρα παλαιστή. Τα πράγματα περιπλέκονται όταν δύο ψαράδες καταδιώκουν τον Τάιλερ, ενώ ο Ζακ δραπετεύει από το ίδρυμα στο οποίο φιλοξενείται για να βρει τη σχολή πάλης του ινδάλματός του. Οι δύο τους συναντιούνται τυχαία και χωρίς χρήματα και χάρτη μοιράζονται έναν κόσμο που δεν είχαν φανταστεί.

Ένα τρυφερό road movie στον αμερικανικό νότο που θυμίζει τις περιπέτειες του Τομ Σόγιερ.
Ο Ζακ, ένας νεαρός με σύνδρομο Down, διαμένει σε ένα γηροκομείο, γιατί το κράτος δεν έχει πουθενά αλλού να τον στείλει. Ονειρεύεται όμως να γίνει παλαιστής και με τη βοήθεια των ηλικιωμένων φίλων καταφέρνει να το σκάσει από το ίδρυμα. Ο Τάιλερ, ένας μικροαπατεώνας που επειδή δεν έχει άδεια ψαρέματος κλέβει από τους άλλους ψαράδες, συντετριμμένος από τον θάνατο του αδερφού του, περιφέρεται χωρίς σκοπό. Αυτοί οι τόσο διαφορετικοί άνθρωποι θα συναντηθούν τυχαία και μαζί θα ξεκινήσουν ένα ταξίδι για να βρουν το ίνδαλμα του Ζακ και να κάνουν το όνειρό του πραγματικότητα. Στην πορεία μαζί τους θα ενωθεί η Έλινορ, μια κοινωνική λειτουργός που είναι υπεύθυνη για τον Ζακ και τον αναζητάει μετά από την απόδρασή του.

Οι Τάιλερ Νίλσον και Μάικλ Σουόρτζ φτιάχνουν ένα συγκινητικό μέσα στην απλότητά του παραμύθι, που υμνεί τη φιλία και εστιάζει σε αυτά που μας ενώνουν κι όχι σε όσα μας χωρίζουν. Χωρίς μελοδραματικές κορώνες και φτηνές απόπειρες συγκίνησης, οι δύο σκηνοθέτες αξιοποιούν έναν ηθοποιό με σύνδρομο Down -τον ταλαντούχο Ζακ Γκοτσέιγκεν, πάνω στον οποίο γράφτηκε το σενάριο- που μαζί με τον Σάια ΛαΜπεφ σε έναν ρόλο που του ταιριάζει γάντι, μάς οδηγούν σε μια οδύσσεια στα βάθη της Αμερικής, που αν και δεν τολμάει να κινηθεί σε πιο δύσβατες περιοχές, αποπνέει ειλικρίνεια και αισιοδοξία.

Ο παράδεισος έπεσε στη γη
(It Must Be Heaven)

Σκηνοθεσία: Ελία Σουλεϊμάν
Παίζουν: Ελία Σουλεϊμάν, Ταρίκ Κόπτι, Τζορτζ Κλέιφι, Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, Ναέλ Κανγ, Γκρεγκουάρ Κόλιν, Βενσάν Μαραβάλ

Περίληψη: Ο Ε.Σ. εγκαταλείπει την Παλαιστίνη σε αναζήτηση εναλλακτικής πατρίδας, για να ανακαλύψει όμως ότι η Παλαιστίνη τον ακολουθεί όπου κι αν πάει.

Μετά από απουσία δέκα ετών, ο Παλαιστίνιος σκηνοθέτης Ελία Σουλεϊμάν («Θεϊκή Παρέμβαση», «Ο Χρόνος που Απομένει») συνθέτει ένα ξεχωριστό κινηματογραφικό ποίημα με επιρροές από τον Μπάστερ Κίτον και τον Ζακ Τατί, που απέσπασε Ειδική Μνεία της Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ Καννών, το Βραβείο FIPRESCI και ταυτόχρονα ήταν η επίσημη πρόταση της Παλαιστίνης για τα βραβεία Όσκαρ.
O κεντρικός ήρωας, που πάντα στις ταινίες του Σουλεϊμάν ονομάζεται Ε.Σ, περιπλανιέται με το χαρακτηριστικό ψάθινο καπελάκι του από τη Μέση Ανατολή, στην Ευρώπη και την Αμερική, παρατηρώντας λεπτομέρειες της καθημερινής ζωής -μια εκκλησία στη Ναζαρέτ με μια πόρτα που δεν λέει να ανοίξει, ένα έρημο από κόσμο Παρίσι, ένα σουπερμάρκετ στη Νέα Υόρκη, όπου τα προϊόντα είναι όσα και τα όπλα που έχουν πάνω τους οι πελάτες- καταγράφοντας την αστυνόμευση και την καταπίεση που ελλοχεύει σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Ταυτόχρονα όμως σε κάθε σχεδόν βινιέτα αυτής της διαδρομής εικόνες της Παλαιστίνης ξεπηδούν μπροστά του. Η ιδέα της πατρίδας που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει και η πολιτική θέση του Σουλεϊμάν, ο οποίος καθ’ όλη τη διάρκεια του οδοιπορικού του θα πει μόνο μία φράση και μία λέξη, συναντιούνται σε μια κομψή μινιμαλιστική σάτιρα, που καταγράφει το παράλογο ενός κόσμου που δεν είναι παράδεισος, ούτε όμως και κόλαση.
Με χιούμορ και μελαγχολικό σκεπτικισμό, φτιάχνει μια ταινία όπου η Παλαιστίνη λειτουργεί ως μικρογραφία μιας μεγαλύτερης εικόνας, καταδεικνύοντας τελικά τι σημαίνει να ζεις στο περιθώριο, αλλά και τη μοναξιά των σύγχρονων πόλεων, όπου η βία υποβόσκει κάτω από την επιφανειακή ηρεμία μιας «φυσιολογικής» μέρας.
Με το βαθύ θλιμμένο βλέμμα του ο Σουλεϊμάν, σε αντίθεση με άλλους δημιουργούς που μιλούν για το Μεσανατολικό ζήτημα, επιλέγει τον σουρεαλισμό και τη γλυκόπικρη διάθεση που χαρακτηρίζει αριστουργήματα του βωβού κινηματογράφου για να μιλήσει για τη σκληρότητα του να σε κατατάσσουν στους «απόκληρους», χωρίς να προσπαθεί να σοκάρει. Αντίθετα βάζει τον «περιθωριακό ήρωα» που ο ίδιος ερμηνεύει να κινείται με το κοστούμι του στις πόλεις που ζούμε για να μας υπενθυμίζει ότι τελικά όλοι με έναν τρόπο είμαστε απόκληροι, όπως και ο ίδιος.

Γιοσέπ
(Josep)

Σκηνοθεσία/Καλλιτεχνική επιμέλεια: Ορέλ
Με τις φωνές των: Σερζί Λοπέζ, Εμανουέλ Βοτερό, Ξαβιέ Σερανό, Αλέν Κοσί, Φρανσουά Μορέλ, Σίλβια Περέζ Κρουζ

Περίληψη: Φεβρουάριος 1939. Η Γαλλική κυβέρνηση κατακλύζεται από Ισπανούς που δραπετεύουν από τη δικτατορία του Φράνκο και η λύση που βρίσκει είναι να τους συσσωρεύσει σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου οι πρόσφυγες δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να χτίσουν τους δικούς τους στρατώνες, να τρέφονται με τα άλογα που τους μετέφεραν έξω από τη χώρα τους, και να πεθάνουν ανά εκατοντάδες λόγω της έλλειψης υγιεινής και νερού. Σε ένα από αυτά τα στρατόπεδα, δύο άνδρες, χωρισμένοι από τα συρματοπλέγματα, θα γίνουν φίλοι: ο ένας είναι αστυνομικός, ο άλλος είναι ο Γιοσέπ Μπαρτολί, σχεδιαστής αλλά και μαχητής κατά του Φράνκο.

Ο Ορελιέν Φρομάν, ο άνθρωπος πίσω από το ψευδώνυμο του Ορέλ, (γνωστός κομίστας και σκιτσογράφος της Le Monde) μετά από δεκάχρονη προετοιμασία μπαίνει στον κόσμο του animation και μας αφηγείται την συγκινητική ιστορία του σχεδιαστή Γιοσέπ Μπαρτολί.
Ο Μπαρτολί ανήκε στους Δημοκρατικούς και αντιστάθηκε στη δικτατορία του Φράνκο. Το 1939 μαζί με χιλιάδες άλλους Ισπανούς αντιφρονούντες έφτασε στη Γαλλία, όπου διέμενε κάτω από απελπιστικές συνθήκες σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Εκεί έτυχε να γνωριστεί με έναν Γάλλο αστυνομικό, που τον βοήθησε να δραπετεύσει.
Ο πάντα πολιτικοποιημένος Ορέλ περιγράφει μια ντροπιαστική σελίδα της ευρωπαϊκής Ιστορίας για την οποία δεν γίνεται συχνά λόγος και εκμεταλλευόμενος τις δυνατότητες του κινούμενου σχεδίου τοποθετείται μέσα από μια ποιητική αλληγορία για το μείζον προσφυγικό ζήτημα, με έμπνευση την περίπτωση του Μπαρτολί, που πέρα της πολιτικής του δράσης υπήρξε έξοχος σκιτσογράφος και ζωγράφος, αλλά και εραστής της Φρίντα Κάλο.
Ο αγώνας των ανθρώπων που αναζητούν μια διέξοδο από τον εφιάλτη και η καλλιτεχνική δημιουργία ως αντίβαρο στον θάνατο, αποτυπώνονται μέσα από τα σκίτσα του Ορέλ, που χρησιμοποιεί ως αφηγηματικό άξονα την διήγηση του ηλικιωμένου πλέον αστυνομικού, ο οποίος μοιράζεται με τον νεαρό εγγονό του, όπως και ο Ορέλ με το κοινό, μια μνήμη που πρέπει να μείνει ζωντανή.

Τα χελιδόνια της Καμπούλ
(Les Hirondelles de Kaboul /The Swallows of Kabul)

Σκηνοθεσία: Ζαμπού Μπρετμάν & Ελεά Γκομπέ-Μεβεγιέκ
Με τις φωνές των: Σιμόν Αμπκαριάν, Ζιτά Ανρό, Σουάν Αρλόντ

Περίληψη: Καλοκαίρι του 1998 στην Καμπούλ υπό την κυριαρχία των Ταλιμπάν. Η Ζουνάιρα και ο Μόσεν είναι νέοι και ερωτευμένοι. Παρά την καθημερινή βία και τη δυστυχία, ελπίζουν για ένα καλύτερο μέλλον. Μια μέρα, μια ανόητη χειρονομία κάνει τη ζωή τους να πάρει μια αμετάκλητη στροφή και όλα θα αλλάξουν.

Οι παραγωγοί της ταινίας «Το Τρίο της Μπελβίλ» υπογραφούν μια διδακτική ιστορία αγάπης με φόντο την Καμπούλ, αποτυπωμένη με μια εντυπωσιακή τεχνική χειροποίητου κινουμένου σχεδίου, βασισμένου σε κινήσεις αληθινών ηθοποιών. (Συμμετοχή στο τμήμα «Ένα Κάποιο Βλέμμα» του Φεστιβάλ Κανών και υποψηφιότητα καλύτερου animation στα Βραβεία της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου).

Η κινηματογραφική μεταφορά του best-seller του Γιασμίνα Κάντρα -ίσως του πιο διάσημου συγγραφέα του αραβικού κόσμου αυτή τη στιγμή- ακολουθεί τις ιστορίες δύο στην ουσία ζευγαριών: από τη μία του Ατίκ που έχει πολεμήσει στον πόλεμο και πλέον εργάζεται στις φυλακές στον θάλαμο των θανατοποινιτών και της γυναίκας του, της Μουρασάτ, που πάσχει από επιθετικό καρκίνο, και από την άλλη δυο νέων παιδιών του Μοσέν, ενός άνεργου δάσκαλου, και της πάντα αισιόδοξης Ζουνάιρα, που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το καθεστώς φόβου των Ταλιμπάν.
Η αναζήτηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας μέσα στην παραφροσύνη του φανατισμού και ο έρωτας ως αντίδοτο της φρίκης αποτελούν βασικό άξονα αυτού του animation, που γίνεται ένας ύμνος στις γυναίκες αλλά και στην ελπίδα που ανθίζει ακόμα και στο απόλυτο σκοτάδι, υπενθυμίζοντας ότι τελικά η ανθρωπιά είναι το θαύμα για το οποίο αξίζει να παλεύουμε.

Παίζεται ακόμα:

Αντρέι Ταρκόφσκι: Σινεμά σαν Προσευχή
(Andrey Tarkovsky. A cinema prayer)

Σκηνοθεσία: Αντρέι Αντρέγεβιτς Ταρκόφσκι

Περίληψη: Ο γιος του Ταρκόφσκι και της δεύτερης συζύγου του, ηθοποιού και βοηθού σκηνοθέτη Λαρίσα Πάβλοβνα Εγκόρκινα, συνθέτει ένα πλήρες πορτρέτο του πατέρα του και του έργου του, μέσα από ανεξερεύνητο αρχειακό υλικό, συνεντεύξεις και σημειώσεις του αξεπέραστου auteur.

Ντοκιμαντέρ για τον σπουδαίο Ρώσο σκηνοθέτη σε δική του αφήγηση και σκηνοθεσία του γιου του.
Ανέκδοτες φωτογραφίες, σκηνές από γυρίσματα, ποιήματα και αφηγήσεις από το προσωπικό ημερολόγιο του Αντρέι Ταρκόφσκι αντιστοιχίζουν τα βιώματα και τις ιδέες του κορυφαίου Ρώσου δημιουργού με τις ταινίες του. Οι πιο φωτεινές σελίδες από τα «Μαρτυρολόγια» ζωντανεύουν σε μια προσευχή για το σινεμά και την τέχνη. Μέσα από αναφορές στη ζωή του, τις αντιδράσεις που προκάλεσε το απαράμιλλο έργο του, αλλά και τους αγαπημένους του καλλιτέχνες, ο Ταρκόφσκι αναλύει τη δική του «Ασκητική» για τον κινηματογράφο, ανάγοντας ένα βαθιά προσωπικό ντοκιμαντέρ (που επιμελείται με τρυφερότητα ο συνονόματος γιος του) σε ένα απαραίτητο οπτικό συμπλήρωμα για την καριέρα του σκηνοθέτη.