Δέκα ταινίες για την τραγική 11η Σεπτεμβρίου
Στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001 η ανθρωπότητα συγκλονίζεται, όταν δύο αεροπλάνα πέφτουν πάνω στους δίδυμους πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου με διαφορά 20 λεπτών, σκορπώντας τον θάνατο σε μια μητρόπολη του δυτικού κόσμου, που μέχρι πρότινος απολάμβανε την ασφάλεια της ειρήνης.
Λίγο αργότερα, ακόμα ένα αεροσκάφος προσκρούει στο Πεντάγωνο και ένα τέταρτο στην Πενσυλβανία. Η Αλ Κάιντα αναλαμβάνει την ευθύνη και η τραγική αυτή μέρα καταγράφεται ως η μεγαλύτερη τρομοκρατική επίθεση στην παγκόσμια Ιστορία, κλυδωνίζοντας μια για πάντα την πίστη των Δυτικών στην ευμάρεια του πολιτισμού τους.
2.977 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, εκτός από τους 19 νεκρούς αεροπειρατές, 24 παραμένουν αγνοούμενοι, ενώ πάνω από 25.000 τραυματίστηκαν, με τις συνολικές υλικές ζημιές να ξεπερνούν τα 10 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι θεωρίες σχετικά με το τι συνέβη εκείνη την αποφράδα μέρα πολλές και ο αντίκτυπος των γεγονότων τεράστιος. Η τέχνη φυσικά δεν θα μπορούσε να μείνει ασυγκίνητη από αυτήν την τραγωδία: δεκάδες ταινίες έγιναν σε μια προσπάθεια να κατανοήσουμε, να εξηγήσουμε, ακόμα και να παρηγορηθούμε για το γεγονός που άλλαξε μια για πάντα τις ζωές όλων μας. Εμείς επιλέξαμε μερικές από τις κινηματογραφικές απόπειρες που έχουν ενδιαφέρον και σας τις προτείνουμε.
25η Ώρα
Ο Σπάικ Λι ήταν ο πρώτος που αποφάσισε να ασχοληθεί με την υπόθεση της 11ης Σεπτεμβρίου, αν και τίποτα στο σενάριό του δεν έχει να κάνει με αυτή. Βασισμένος στο μυθιστόρημα του Ντέιβιντ Μπένοφ, ο Αμερικανός σκηνοθέτης αφηγείται την ιστορία του Μοντγκόμερι Μπρόγκαν (Έντουαρτ Νόρτον), ενός ντίλερ που πρόκειται να οδηγηθεί στη φυλακή. Ο Μπόργκαν έχει μπροστά του μόλις 24 ώρες για να χαρεί την ελευθερία του και να αναλογιστεί τι τελικά τον έφερε σε αυτό το σημείο. Ποτισμένη από την οργή και τη θλίψη που κατέλαβε τους Νεοϋορκέζους μετά από τις τρομοκρατικές επιθέσεις -συναισθήματα που φαίνονται ξεκάθαρα μέσα από τους μονολόγους του κεντρικού ήρωα, όπου κατηγορεί την κοινωνία, τον κόσμο και τον ίδιο του τον εαυτό για όσα του έχουν συμβεί- ο Λι καταγράφει τα σφάλματα της αμερικανικής κοινωνίας, μιλώντας υπαινικτικά για το τραύμα ενός ολόκληρου έθνους.
Fahrenheit 9/11
Το συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ του Μάικλ Μουρ -κι ένα από τα πιο εμπορικά όλων των εποχών με έσοδα πάνω από 222 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως- καταγράφει πώς βλέπει ο ίδιος ο δημιουργός την επίθεση, τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκε η κυβέρνηση Μπους την τραγωδία, άλλα και πώς τη χρησιμοποίησε ως «αφορμή» για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ σε Ιράκ και Αφγανιστάν. Το ντοκιμαντέρ βραβεύτηκε με Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες, ενώ απέσπασε και Χρυσά Βατόμουρα για τις «ερμηνείες» του Τζορτζ Μπους και της Κοντολίζα Ράις, όμως δεν ήταν λίγοι οι επικριτές του, που απλώς θεώρησαν ότι γυρίστηκε για να χάσει ο Μπους τις εκλογές. Πάντως, ο Μουρ ξεκινάει από το αμφιλεγόμενο αποτέλεσμα των εκλογών των Η.Π.Α. το 2000, για να αποκαλύψει τις στενές προσωπικές αλλά και επαγγελματικές σχέσεις της οικογένειας του Προέδρου και των συνεργατών του με τη βασιλική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας και τον Μπιν Λάντεν.
Εξαιρετικά δυνατά και απίστευτα κοντά
Βασισμένος στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Τζόναθαν Σάφραν Φόερ, το οποίο έχει θεωρηθεί ένα από τα καλύτερα που σχετίζονται με την τραγωδία, ο Στίβεν Ντάλντρι αφηγείται την ιστορία ενός μικρού αγοριού, που χάνει τον πατέρα του στην καταστροφή και γυρίζει στη Νέα Υόρκη, προσπαθώντας να λύσει ένα μυστήριο. Νιώθοντας αποκομμένος από τη μητέρα του, ψάχνει για την κλειδαριά που ταιριάζει σε ένα μυστηριώδες κλειδί. Το ταξίδι του στη μεγάλη πόλη θα τον βοηθήσει να ξεπεράσει την απώλεια που βίωσε και κυρίως να καταλάβει καλύτερα τον κόσμο γύρω του. Πολύτιμος βοηθός στην αναζήτησή του θα αποδειχτεί ένας γηραιός βουβός γείτονας. Πρωταγωνιστούν οι Τομ Χανκς, Σάντρα Μπούλοκ και Τόμας Χορν.
Ζωή απ’ την αρχή
Ο Άνταμ Σάντλερ δεν είναι ακριβώς ο ηθοποιός που θα περίμενε κανείς να πρωταγωνιστεί σε μια ταινία για ένα τόσο τραγικό γεγονός. Κι όμως η «Ζωή από την Αρχή» πραγματεύεται την απώλεια και το πώς οι άνθρωποι την αντιμετωπίζουν. Ήρωάς της ένας άνδρας που έχει χάσει την οικογένειά του στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και συναντά ξανά έναν παλιό του φίλο από το κολέγιο. Η φιλία που θα αναπτυχθεί ανάμεσά τους θα βοηθήσει και τους δύο να γιατρέψουν τις πληγές τους, θέτοντας τις βάσεις για ένα καλύτερο μέλλον.
September 11
Έντεκα σκηνοθέτες από όλο τον κόσμο -ανάμεσα στους όποιους οι Σον Πεν, Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιαρίτου, Κεν Λόουτς και Μίρα Ναΐρ- εξετάζουν τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 μέσα από τη δική τους οπτική, διερευνώντας πώς αυτά επηρέασαν ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο. Μια δασκάλα σε ένα χωριό του Ιράν προσπαθεί να εξηγήσει στους μαθητές της τι συνέβη. Παιδιά στην Μπουρκίνα Φάσο ισχυρίζονται ότι εντόπισαν τον Οσάμα Μπιν Λάντεν. Μια κωφή Γαλλίδα στο Μανχάταν γράφει ένα γράμμα σε κάποιον που πήγε για δουλειά στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου είναι μερικοί από τους ήρωες που αποτυπώνουν τον ανθρώπινο παράγοντα, πίσω από μια επιβλητική εικόνα. Κάθε ταινία διαρκεί 11 λεπτά, εννέα δευτερόλεπτα και ένα κάδρο.
The Hamburg Cell
Η Αντόνια Μπερντ μόλις τρία χρόνια μετά από την τραγωδία επιχειρεί να ρίξει φως στα γεγονότα, αφηγούμενη την ιστορία από την πλευρά των τρομοκρατών και μάλιστα μετά από ένα love story. Στη δική της εκδοχή λοιπόν ένας από τους αεροπειρατές, ο Ziad Jarrah πριν από την επίθεση τηλεφωνεί στην κοπέλα του και της επαναλαμβάνει διαρκώς ότι την αγαπά. Επιχειρώντας να κατανοήσει κι όχι να καταδικάσει τα κίνητρά των επιθέσεων, η Μπερντ τόλμησε να καταγράψει την «άλλη πλευρά », διχάζοντας το κοινό. Η ταινία πάντως προβλήθηκε στην Αμερική από τη συχνότητα του καλωδιακού ΗΒΟ.
Πτήση 93
Ο Πολ Γκρίνγκρας παρακολουθεί με ντοκιμαντερίστικο τρόπο την προετοιμασία, την επιβίβαση, αλλά και την πορεία πτήσης 93 της United Airlines, μέχρι την πτώση της. Το συγκεκριμένο αεροπλάνο αν και βρέθηκε υπό τον έλεγχο των αεροπειρατών, έπεσε χωρίς να βρει στόχο, επειδή οι επιβάτες αντιστάθηκαν. Ο Γκρίνγκρας, αφού έκανε μια εξαιρετικά λεπτομερή έρευνα, μιλώντας με τις οικογένειες των θυμάτων, χρησιμοποίησε πραγματικά στοιχεία, φωνητικές κλήσεις και μηνύματα που έστειλαν οι ίδιοι οι επιβάτες λίγο πριν πέσει το αεροπλάνο, αν και οι παραγωγοί ξεκαθαρίζουν ότι η ταινία πρόκειται για προϊόν μυθοπλασίας.
Δίδυμοι πύργοι
Ένα τόσο σημαντικό γεγονός δεν θα μπορούσε να αφήσει ασυγκίνητο τον Όλιβερ Στόουν, που αποφάσισε να αφηγηθεί την ιστορία των πυροσβεστών, οι οποίοι αγωνίστηκαν για τη διάσωση των εγκλωβισμένων στα κτίρια του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου. Εδώ, όμως, ο συνήθως πολιτικά στρατευμένος Στόουν, πιθανόν φοβούμενος τις αντιδράσεις, αρκέστηκε σε ένα mainstream disaster movie με πρωταγωνιστή τον Νίκολας Κέιτζ, εστιάζοντας περισσότερο στις ηρωικές πράξεις κάποιων ανδρών, παρά στις αιτίες των γεγονότων. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η ταινία δέχτηκε μετριότατες κριτικές, ενώ πολλοί κατηγόρησαν τον σκηνοθέτη ότι επικεντρώθηκε σε θεωρίες συνωμοσίας.
Τhe Heart of Steel
Το ντοκιμαντέρ του Άντζελο Τζ. Γκουγκλιέλμο Τζούνιορ παρακολουθεί τους αφανείς ήρωες των τρομοκρατικών επιθέσεων, δηλαδή τους χιλιάδες εθελοντές που βοήθησαν τα σωστικά συνεργεία να απεγκλωβίσουν επιζώντες από τα χαλάσματα των πύργων, ή συμμετείχαν στις επιχειρήσεις εκκαθάρισης που ακολούθησαν. Μέχρι και η Σούζαν Σαράντον εξήρε το ντοκιμαντέρ για το πώς παρουσιάζει το πνεύμα του εθελοντισμού, αλλά και τον τρόπο που μια πόλη κατάφερε μέσα από την αλληλεγγύη να ξανασταθεί στα πόδια της.
Τurning Point: 9/11 and the War on Terror
Η καινούργια παραγωγή του Netflix για τα είκοσι χρόνια από την επίθεση ξεκινάει από τις επιθέσεις και στη συνέχεια μέσα από flashbacks, φτάνει έως τη Σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν το 1979 και τις ρίζες της Αλ-Κάιντα. Περιλαμβάνοντας συνεντεύξεις από Αφγανούς ηγέτες αλλά και πολίτες, καταλήγει στο τωρινό καθεστώς των Ταλιμπάν που κυβερνούν πλέον τη χώρα, αναζητώντας απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα.
