7+1 κλασικά μυθιστορήματα για να διαβάσετε τα Χριστούγεννα

Αν και η διασκέδαση των γιορτών ταυτίζεται με την εξωστρέφεια, τις εξόδους και τος συζητήσεις, ο ποιοτικός χρόνος με ένα καλό βιβλίο συνιστά επίσης ψυχαγωγία.

Αν και το διάβασμα είναι πάντα απολαυστικό, η άνεση χρόνου των γιορτών ευνοεί την επιλογή ενός κλασικού μυθιστορήματος που μπορείτε να απολαύσετε απαλλαγμένοι από την αποσπασματικότητα του διαβάσματος της καθημερινότητας.

Ούτως ή άλλως, η κλασική λογοτεχνία είναι πάντα μια υψηλή μορφή πνευματικής απόλαυσης και κάτι στο οποίο αξίζει πάντα να επιστρέφουμε, να διαβάζουμε ξανά τους κλασικούς και να ανακαλύπτουμε στοιχεία που διέφυγαν στην πρώτη ανάγνωση.

Παρακάτω, ακολουθούν 8 κλασικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν φέτος σε νέες εκδόσεις.

Φιόντορ Ντοστογιέφσκι -Οι δαιμονισμένοι (Εκδόσεις Άγρα)
εισαγωγή-μετάφραση από τα ρωσικά Ελένη Μπακοπούλου

Όταν το 1871 πρωτοδημοσιεύτηκαν «Οι Δαιμονισμένοι», το κατεξοχήν πολιτικό και προφητικό μυθιστόρημα του Ντοστογέφσκι, θύελλα αντιδράσεων ξέσπασε στους λογοτεχνικούς και πολιτικούς (κατά κύριο λόγο στους επαναστατικούς) κύκλους της Ρωσίας. Μια τεράστια συζήτηση άνοιγε κι ένας πόλεμος κηρυσσόταν εναντίον του «μεταμελημένου» πρώην θανατοποινίτη συγγραφέα και πρώην κατάδικου της Σιβηρίας. Τα γεγονότα που βρήκαν απήχηση στο μυθιστόρημα ήταν η «υπόθεση Νιετσάγεφ», η δραστηριότητα της οργάνωσης «Λαϊκή Εκδίκηση» κι η δολοφονία από πέντε μέλη της ενός φοιτητή. Το ενδιαφέρον του Ντοστογέφσκι τράβηξαν οι ιδεολογικές και οργανωτικές αρχές των μηδενιστών, οι συνεργοί στο έγκλημα και η προσωπικότητα του αρχηγού τους Σ. Γ. Νιετσάγεφ. Το πλούσιο πραγματολογικό υλικό του το προσέφεραν η επαναστατική βιβλιογραφία, οι εφημερίδες της εποχής και τα πρακτικά της πολύκροτης δίκης –της πρώτης μέχρι τότε ανοιχτής πολιτικής δίκης–, οι απολογίες και τα πολιτικά μανιφέστα των κατηγορουμένων.

Η ιστορία των 'Δαιμονισμένων' εξελίσσεται με επίκεντρο την «αμφιλεγόμενη» προσωπικότητα του μηδενιστή Πιότρ Βερχοβένσκι (Νιετσάγεφ) και την αινιγματική και δαιμονική φιγούρα του Νικολάι Σταβρόγκιν («κακός… προσωπικότητα τραγική, χαρακτήρας που ξεχωρίζει εξαιρετικά με την ιδιομορφία του, αλλά χαρακτήρας ρωσικός… Τον πονάω», δηλώνει ο συγγραφέας, που βαθιά μέσα του κρύβει έναν Σταβρόγκιν – όπως υποστηρίζει στο ομώνυμο εξαιρετικό άρθρο του ο Μπερντιάγεφ). Τις δύο αυτές δαιμονικές φιγούρες πλαισιώνουν ο φιλελεύθερος-ιδεαλιστής και πατέρας του μηδενιστή, ο Στεπάν Τροφίμοβιτς, και οι «ιδεολόγοι» (Σάτοφ, Κυρίλλοφ, Σιγκαλιόφ). Και γύρω από αυτούς, τραγικές φιγούρες οι γυναίκες. Τρεις γυναίκες και ο «απόλυτος», «θανατηφόρος» έρωτάς τους για τον Σταβρόγκιν (για να μην αναφερθούμε στην άνευ όρων λατρεία που του δείχνει η κυριαρχική, αρχόντισσα μητέρα του, ο ανταγωνισμός, η στωικότητα, η περηφάνια, το πάθος των οποίων αποτελούν πλούσιο υλικό για μελέτη του γυναικείου ψυχισμού.

Charles Dickens -Τα Έγγραφα Πίκγουικ (Εκδόσεις Gutenberg)
μετάφραση Ρένα Χατχούτ

Τα Έγγραφα Πίκγουικ είναι το πρώτο μυθιστόρημα (1836) του Ντίκενς και μεταφράζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά. Εκδοτικό φαινόμενο λόγω της πρωτοφανούς επιτυχίας του το 1836, όταν άρχισε να κυκλοφορεί σε συνέχειες, τα Έγγραφα Πίκγουικ έκαναν αμέσως διάσημο τον 24χρονο τότε συγγραφέα. Οι αναγνώστες μαγεύτηκαν από τους χαρακτήρες, τα ταξίδια και τις περιπέτειες των μελών της Λέσχης Πίκγουικ και κυρίως από τον ιδρυτή της, κ. Πίκγουικ. Το μυθιστόρημα έγινε εξαρχής αντικείμενο καθημερινών συζητήσεων, ανεκδότων, και στο πέρασμα των χρόνων, θεατρικό έργο, κινηματογραφική ταινία και τηλεοπτική σειρά, ενώ παραμένει πάντα βιβλίο αναφοράς γνωστών συγγραφέων και κριτικών. Μάλιστα, ο Φερνάντο Πεσσόα δήλωνε: «μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες της ζωής μου είναι που έχω ήδη διαβάσει "Τα έγγραφα Πίκγουικ". Δεν μπορώ να ξαναγυρίσω πίσω, να το διαβάσω για πρώτη φορά».

Γκιστάβ Φλομπέρ -Μαντάμ Μποβαρί (Εκδόσεις Ψυχογιός)
μετάφραση Ρίτας Κολαΐτη

Μια νέα γυναίκα στη βόρεια Γαλλία ονειρεύεται να ξεφύγει από το οικογενειακό της περιβάλλον, να βρει τον άνδρα της ζωής της και να κάνουν μαζί τη μεγάλη ζωή, στα μεγάλα σαλόνια. Τα όνειρά της θρέφονται από τα ρομαντικά μυθιστορήματα που της κρατούν συντροφιά. Το όνομά της: Έμμα Ρουό. Είναι καλοαναθρεμμένη, κομψή, ντύνεται με περισσή φροντίδα και προσέχει την εμφάνισή της. Το όνειρό της φαίνεται να γίνεται πραγματικότητα όταν εμφανίζεται μπροστά της ο επαρχιακός γιατρός Σαρλ Μποβαρί, ο οποίος σαγηνεύεται από την ομορφιά της. Όταν αποδεσμευθεί από έναν στενόχωρο γάμο, χάρη στην εύνοια της τύχης (ή σε κατάρα;), ο Σαρλ θα ζητήσει την Έμμα από τον πατέρα της. Ο γάμος αναγεννά την Έμμα – όμως εκείνη δε θα βρει την ευτυχία πλάι στον καλοσυνάτο μα άοσμο και άγευστο Σαρλ, ούτε όταν έρθει η κόρη τους στη ζωή. Κάπου εκεί θα μπει στη ζωή της Έμμας ο Ροντόλφ. Και αργότερα, ο Λεόν. Η Έμμα Μποβαρί θα ζήσει μια σειρά από απόκρυφα ερωτικά πάθη που θα την οδηγήσουν στην κατάρρευση, τόσο την ίδια, όσο και την οικογένειά της.

Joseph Conrad -Τύχη, μια ιστορία σε δύο μέρη
μετάφραση Μιχάλης Παπαντωνόπουλος

Η Φλόρα, ορφανή από μητέρα, μεγαλώνει σε συναισθηματική απομόνωση. Ο πατέρας της, χρεοκοπημένος τραπεζίτης, μπαίνει φυλακή. Ένας καπετάνιος την ερωτεύεται και της προσφέρει την ασφάλεια του γάμου. Οι ατυχίες της δεν σταματούν, αλλά η Φλόρα δεν αφήνει τη ζωή της στην Τύχη και στηρίζεται πλέον στην εσωτερική της δύναμη.

Virginia Woolf -Η κυρία Ντάλογουεϊ -(Εκδόσεις Μεταίχμιο)
μετάφραση Κωνσταντίνα Τριανταφυλλοπούλου

Η Βιρτζίνια Γουλφ συνέλαβε και έγραψε το µικρό αριστούργηµά της, την Κυρία Νταλογουέι, από το 1922 ως το 1924, έχοντας πρώτα διαβάσει τον Οδυσσέα του Τζέιµς Τζόις και µετά την επιστροφή της από το καταπράσινο Ρίτσµοντ στην πλατεία Τάβιστοκ, στο Μπλούµσµπερι. Όπως ο Οδυσσέας, έτσι και το µυθιστόρηµα της Γουλφ διαδραµατίζεται σε µία µέρα, αλλά ισοδυναµεί µε βύθισµα στην καρδιά των πραγµάτων. Χιλιάδων πραγµάτων. Η κυρία Νταλογουέι κυριολεκτικά κατακλύζεται από συνειδήσεις, αναµνήσεις, ονόµατα, φαντάσµατα, ανθρώπους όλων των τάξεων, γεύµατα και γάµους, ζωντανούς και νεκρούς, στρατιώτες, γιατρούς, εντυπώσεις λογικές και άλογες· κι όλα αυτά µέσα στη φασαρία, στα καταστήµατα, στους δρόµους, στα πάρκα και στα χιλιάδες πράγµατα του Λονδίνου – ανάµεσα σε φορέµατα, γάντια, καπέλα, αδιάβροχα, οµπρέλες, σουγιάδες, ανθρώπινα σώµατα, αεροπλάνα, αυτοκίνητα, φορτηγά. Ένα κείµενο πυκνό, διεισδυτικό, εµπνευσµένο, µια σκιαγράφηση της ανθρώπινης συνείδησης, ένα µυθιστόρηµα που απευθύνεται στον ποιητή που κρύβει µέσα του ο κάθε αναγνώστης.

Τόμας Χάρντυ -Μακριά απ' το αγριεμένο πλήθος (Εκδόσεις Καστανιώτη)
μετάφραση Τόνια Κοβαλένκο

Ο Γκάμπριελ Όουκ είναι βαθιά ερωτευμένος με τη δυναμική Μπαθσίμπα Έβερντιν. Και ίσως να κέρδιζε την αγάπη της, αν μια αναποδιά της τύχης δεν τον υποχρέωνε να καταλήξει ένας απλός βοσκός στη φάρμα της. Εξάλλου, ο συνετός Γκάμπριελ έχει να ανταγωνιστεί δυο ακόμη άντρες που τη διεκδικούν: τον γοητευτικό αλλά επικίνδυνο λοχία Τρόι, έναν νεαρό στρατιώτη χωρίς ηθικούς φραγμούς, και τον αξιοσέβαστο μεσήλικα κτηματία Μπόλντγουντ, στην κοιμισμένη ως τότε καρδιά του οποίου η όμορφη κοπέλα αφυπνίζει ένα άσβεστο πάθος. Κι ενώ η μοίρα των τριών επίδοξων μνηστήρων εξαρτάται από την επιλογή που θα κάνει εντέλει η Μπαθσίμπα, εκείνη ανακαλύπτει τις φοβερές συνέπειες της ανεξάρτητης μα παρορμητικής κι ευμετάβλητης φύσης της. Το Μακριά απ' το αγριεμένο πλήθος αναβάθμισε τη δημιουργική πορεία και εκτόξευσε τη φήμη του Τόμας Χάρντυ. Ο ίδιος στο συγκεκριμένο βιβλίο εισάγει επισήμως και την ιδέα του Ουέσεξ, ενός τόπου πραγματικού αλλά και μυθικού, όπου διαδραματίζονται οι ιστορίες του. Τούτο το μυθιστόρημα, που μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά, παραμένει το πλέον δημοφιλές και πολυδιαβασμένο έργο του μεγάλου Βρετανού συγγραφέα. Ένα αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

D. Η. Lawrence -Γιοι και εραστές (Εκδόσεις Μεταίχμιο)
μετάφραση Βάσια Τζανακάρη

Ο γάµος της Γερτρούδης και του Γουόλτερ Μορέλ έχει µετατραπεί σε πεδίο µάχης. Η Γερτρούδη, µια ιδιαίτερη και καθωσπρέπει γυναίκα, καθώς ο αµόρφωτος και ορισµένες φορές βίαιος σύζυγός της την απωθεί, αποφασίζει να αφοσιωθεί πλήρως στα παιδιά της, ειδικά στους γιους της, τον Γουίλιαµ και τον Πολ. Είναι αποφασισµένη να µην τους αφήσει να γίνουν ανθρακωρύχοι σαν τον πατέρα τους. Η σύγκρουση είναι όµως αναπόφευκτη όταν ο Πολ προσπαθεί να ξεφύγει από την ασφυκτική αγκαλιά της µητέρας του και αρχίζει να κάνει τις πρώτες του σχέσεις µε γυναίκες. Το Γιοι και εραστές, που εκτυλίσσεται στη γενέτειρα του D. H. Lawrence, το Νοτιγχαμσάιρ και έχει πλούσια αυτοβιογραφικά στοιχεία, εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1913. Είναι το πρώτο ώριμο μυθιστόρημα του Lawrence και αποτελεί σπουδή πάνω στην οικογενειακή ζωή και τις σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας της αγγλικής εργατικής τάξης.

William Faulkner -Καθώς Ψυχορραγώ (Εκδόσεις Gutenberg)
μετάφραση Παναγιώτης Κεχαγιάς

Τα παιδιά και ο σύζυγος της ετοιμοθάνατης Άντι εκπληρώνουν την επιθυμία της να ταφεί στον τόπο όπου γεννήθηκε στον Αμερικανικό Νότο. Κωμικοτραγικά επεισόδια συνθέτουν μια συγκλονιστική αφήγηση για τα πάθη της ανθρώπινης ψυχής με στοιχεία σκοτεινής κωμωδίας και σκληρού ρεαλισμού. Από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα.