Μαρία Μαγκανάρη, τι θυμάσαι από την ημέρα που έκλεισαν τα θέατρα;
Η επέλαση του κορωνοϊού τον περασμένο Μάρτιο ήταν καταιγιστική. Μέσα σε λίγες ημέρες οι ζωές μας άλλαξαν δραματικά καθώς από εκεί που συζητούσαμε ξεκινώντας «είδες τι έχουν πάθει αυτή στην Κίνα;» πλέον βιώνουμε την παύση της καθημερινότητας μας με ένα αυστηρό lockdown και με τον φόβο ενός νέου, άγνωστου ιού.
Ένας χρόνος έχει περάσει από τότε. Στις 12 Μαρτίου 2020 ανακοινώθηκε το κλείσιμο, μεταξύ άλλων, και των θεάτρων. Ο χώρος του πολιτισμού εδώ και 365 ημέρες ζει μια τελείως διαφορετική πραγματικότητα. Τα θέατρα, εδώ και ένα χρόνο, έχουν λειτουργήσει ελάχιστα χάρη σε κάποια σύντομα διαλείμματα κυρίως το καλοκαίρι που αφορούσαν τους ανοιχτούς χώρους και, όσα πρόλαβαν, τον Οκτώβριο.
Η ηθοποιός και σκηνοθέτις Μαρία Μαγκανάρη παρουσιάζει ένα σύντομο ημερολόγιο αναμνήσεων αλλά και βλέμματος στραμμένου προς το μέλλον ανυπομονώντας να ακούσει το τρίτο κουδούνι να χτυπά και πάλι.
11/2/2020: «Η νύχτα της Ιγκουάνα» του Τ. Ουίλλιαμς στο θέατρο Πορεία- πρώτη ανάγνωση. Ακολουθούν καθημερινές πρόβες. Κάθε πρωί κατηφορίζω την Καλλιδρομίου, χαιρετάω φίλους και γνωστούς που πίνουν τον καφέ τους στα αγαπημένα καφέ και καταλήγω στην 3ης Σεπτεμβρίου.
Μιλάω συχνά με τη φίλη μου τη Μάρτζυ που ζει στην Κίνα. Τα πράγματα δεν είναι καλά. Ξέρω ήδη πολλά γι'αυτόν τον νέο κορωνοϊό. Σε όποιον αναφέρομαι σ'αυτό, γελάει.
26/2: σκάει το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα. Αντισηπτικά στις τσέπες.
Η «Ιγκουάνα», έχει έντονη σωματικότητα: αγγίγματα, φιλιά, ανάσες. Τι κάνουμε; Πώς συνεχίζουμε; Αρχίζουμε να προσέχουμε στην πρόβα. Ζητάω απ'τους ηθοποιούς να κρατούν αποστάσεις. Μέρα με τη μέρα, ανησυχώ όλο και πιο πολύ. Στο τέλος δεν δουλεύουμε πραγματικά, «μαρκάρουμε». Το συζητάμε κάθε μέρα. Φανταζόμαστε ότι ίσως χρειαστεί να σταματήσουμε για λίγο. Κανενός η φαντασία δεν φτάνει σ'αυτό που θ'ακολουθήσει.
Σταματάμε τον μικρό από τον Παιδικό Σταθμό. Τον κρατάει η γιαγιά στο σπίτι.
10/3/2020, Τρίτη απόγευμα, θυμάμαι να περπατάω στη Δεινοκράτους και να τηλεφωνώ στον Δημήτρη (Τάρλοου). Συμμερίζεται την αγωνία μου- δεν γίνεται να συνεχίσουμε τις πρόβες σε αυτήν την συνθήκη. Αρχίζω να παίρνω τηλέφωνα για να ενημερώσω τους ηθοποιούς. Δεν έχουμε αύριο πρόβα -μέχρι νεοτέρας. Εντάξει, θα πάρουμε μια ανάσα, μέχρι να δούμε πού πάει όλο αυτό.
Την επομένη έχει λιακάδα. Το μεσημέρι στη Δεξαμενή με δύο φίλες μου, με το ζόρι βρήκαμε τραπέζι. Ουζάκια, παρέες, παιδιά παίζουν τριγύρω. Τρία μπουκαλάκια αντισηπτικό πάνω στο τραπέζι. Πήραμε κάτι μεζέδες- δεν τους πολυαγγίξαμε. Κάναμε πλάκα: κάθε μέρα εδώ θα είμαστε, αφού δεν θα δουλεύουμε.
12/3/2020: Επίσημη ανακοίνωση: κλείνουν τα θέατρα. Κλείνουν τα πάντα.
Ένα χρόνο μετά, δεν ξέρω που βρίσκομαι. Η χρονιά αυτή ήταν απ'τις πιο δύσκολες. Χάθηκαν τόσοι άνθρωποι. Κάποιοι είχαν πρόσωπο, ήταν δικοί μας. Δεν είμαι σίγουρη πόσος καιρός έχει περάσει. Δεν ξέρω που βρισκόμαστε ως κοινωνία, δεν ξέρω τι έχω χάσει, τι έχουμε χάσει. Μια πρόβα δυστοπίας μου φαίνεται αυτό που ζήσαμε κι ακόμα ζούμε, ένα τεστ αντανακλαστικών απέναντι στο φόβο.
Άχαρη η ιερή μας καθημερινότητα, χωρίς διαφυγές- μ'έναν τρόπο τη συνηθίσαμε, όλα τα συνηθίζουμε, είναι τρομακτικό. Είμαι τυχερή που δουλεύω- έστω κι έτσι, με προφυλάξεις και μάσκες. Μου υπενθυμίζει ποια είμαι.
Μου λείπουν αφόρητα τα θέατρα ανοιχτά, η πολυκοσμία, τα μπαρ, οι άνθρωποί μου σε κανονικές συνθήκες, χωρίς φόβο, με χαρά και φιλιά. Μου λείπουν οι άσκοπες μετακινήσεις, τα βιβλιοπωλεία, τ'ανέμελα σχέδια για το μέλλον και οι καφέδες που κρατάνε ώρες, τα ταξίδια. Μου λείπει να έρθει κόσμος στο σπίτι μας και να περνάμε τόσο ωραία που να μη θέλει κανείς να φύγει.
Δεν ξέρω πώς θα είναι το «μετά». Πώς θα διαχειριστούμε την κατάθλιψη και τον συλλογικό θυμό μας, πώς θα ξαναξεκινήσουμε. Φοβάμαι να μην έχουμε όλοι μαζί γεράσει, έτσι που κυκλοφορούμε ντυμένοι με φόρμες, σαν έγκλειστοι, αφρόντιστοι και σκυθρωποί. Δεν μπορώ να προβλέψω τίποτα για το μετά-τον-κορονοϊό- θέατρο: πού θα κεντράρει, ποιους θα αφορά, ποιους θα συμπεριλαμβάνει. Ονειρεύομαι μόνο μία εικόνα: ασταμάτητα γέλια στα καμαρίνια, το τρίτο κουδούνι να χτυπά, κι εμείς να βγαίνουμε, με άγχος και χαρά, σαν τα μικρά παιδιά, για να παίξουμε.