Τhe United States VS Billy Holiday: H ταινία που χάρισε τη Χρυσή Σφαίρα στην Άντρα Ντέι
Η ζωή της «κυρίας των μπλουζ» της Μπίλι Χολίντεϊ κάθε φορά που μεταφέρεται στην μεγάλη οθόνη φαίνεται πως φέρνει τύχη στις καλλιτέχνιδες που την ερμηνεύουν.
Το 1972 η κινηματογραφική της βιογραφία «Lady Sings the Blues» που υπέγραψε ο Σίντνεϊ Φιούρι χάρισε μια υποψηφιότητα για Όσκαρ πρώτου γυναικείου ρόλου στην Νταϊάνα Ρος και τώρα η εκδοχή του Λι Ντάνιελς έδωσε στην τραγουδίστρια Άντρα Ντέι -η οποία έχει πάρει το όνομά της από το nickname «Lady Day» με το οποίο ήταν γνωστή η Χόλιντει- τη Χρυσή σφαίρα, αν και οι συνυποψήφιες της -Μακντόρμαντ, Κίρμπι, Μάλιγκαν και Ντέιβις- θεωρούνταν φαβορί.
Ο κινηματογραφικά άνισος Ντάνιελς («Empire», «The paperboy») εν μέρει βασίζεται στο βιβλίο του «Chasing the Scream: The First and Last Days of the War on Drugs» του Βρετανού δημοσιογράφου Γιχάν Χάρι που περιγράφει πως ο Έντγκαρ Χόυβερ στοχοποίησε τη Χόλιντεϊ με αφορμή τον εθισμό της στα ναρκωτικά, αλλά κυρίως λόγω του περίφημου «Strange Fruit». Η βραβευμένη με Πούλιτζερ Σούζαν Λόρι Παρκς που υπογράφει το σενάριο υιοθετεί την άποψη του και έτσι βασικός άξονα της ταινίας είναι αυτό το εμβληματικό τραγούδι.
Το «Strange Fruit» περιγράφει το λιντσάρισμα μαύρων από τους λευκούς -πρόκειται στην ουσία για ένα μελοποιημένο ποίημα του 1931- που η Χόλιντεϊ τραγουδούσε σε κάθε της εμφάνιση ως φόρο τιμής στην κοινότητα των Μαύρων αλλά και στον πατέρα της που του αρνήθηκαν τη νοσηλεία και πέθανε άδικα. Οι Αρχές όμως ενοχλούνταν ιδιαιτέρως από την επιμονή της και ήθελαν με κάθε τρόπο να την εμποδίζουν να το τραγουδάει, κυρίως επειδή τους θύμιζε τα εγκλήματά τους. Εκμεταλλευόμενοι λοιπόν την εξάρτησή της από την ηρωίνη, της στέρησαν καταρχάς την άδεια να εμφανίζεται σε καμπαρέ και στη συνέχεια τη συνέλαβαν. Εκείνη όμως επανήλθε στη σκηνή, αρνούμενη με κάθε κόστος αυτή την «άτυπη λογοκρισία». Λοιδορήθηκε, αρρώστησε, διαλύθηκε αλλά ακόμα και από το κρεβάτι του νοσοκομείου δεν έκανε πίσω. Αντίθετα πάντα έλεγε το απαγορευμένο της τραγούδι με τον ίδιο τελετουργικό τόπο: ζητούσε σιωπή από το κοινό, ένας προβολέας τη φώτιζε, εκείνη ερμήνευε ήσυχα τους δυναμικούς στίχους και στο τέλος αποσυρόταν.
Στον απόηχο του #BlackLiveΜatters η στάση της Χόλιντεϊ σημαίνει πολλά και σίγουρα είναι η ίδια η ιστορία που έφερε μια αρκετά πρόχειρη ταινία στις Χρυσές Σφαίρες. Και είναι πρόχειρη γιατί τόσο το σενάριο της Παρκς όσο και η σκηνοθεσία του Ντάνιελς επιμένουν στην εξάρτηση της Χόλιντεϊ, και ξεπετούν αρκετά περιγραφικά σημαντικά κομμάτια της ζωής της, όπως τα παιδικά της χρόνια όπου η μητέρα της την ανάγκασε να δουλεύει σε πορνείο, αλλά κυρίως την καλλιτεχνική διαδρομή αυτής της εμβληματικής γυναίκας που με τον σιωπηλό ακτιβισμό της έγινε σύμβολο του αγώνα για τα δικαιώματα της κοινότητας των Μαύρων.
Με στοιχεία μιούζικαλ και ελάχιστες σκηνές που διαθέτουν στιβαρή δραματουργία, ο Ντάνιελς χάνεται σε μια παραισθησιογόνα θεατρικότητα, που τελικά δεν μας επιτρέπει να καταλάβουμε πολλά για την προσωπικότητα της Χόλιντεϊ, πέρα από το γεγονός ότι έπαιρνε ηρωίνη και υποστήριξε με πάθος αυτό το τραγούδι.
Ταυτόχρονα παρακολουθούμε και ένα ειδύλλιο ανάμεσα στην ντίβα της τζαζ και έναν πράκτορα του FBI, τον Τζίμι Φλέτσερ (τον υποδύεται ο Τρεβάντε Ρόουντς που είχαμε δει «Moοnlight» αλλά έκτοτε είχε χαθεί σε ατυχείς επιλογές) που την παρακολουθεί στενά αλλά τελικά γίνεται φύλακας άγγελός της κι εραστής της. Η σχέση τους βέβαια ιστορικά δεν έχει επιβεβαιωθεί, όμως ο Ντάνιελς την παρουσιάζει ως πραγματικότητα κυρίως για να δείξει πώς ένα γνήσιο παιδί της Αμερικής αγαπάει την χώρα του και ό,τι την αντιπροσωπεύει, ακόμα κι όταν εκείνη το δολοφονεί, κάνοντας έναν έμμεσο συσχετισμό με την περίπτωση του Τζορτζ Φλόιντ.
Μέσα σε αυτή την παραζάλη, η δυναμική και ταυτόχρονα εύθραυστη Άντρα Ντέι υπερισχύει ξεκάθαρα με τους υπόλοιπους χαρακτήρες να την πλαισιώνουν απλώς, χωρίς να αποφεύγουν τη σχηματικότητα. Εκείνη με τα λουλούδια στα μαλλιά που φορούσε πάντα η Μπίλι, χαρίζει άλλοτε στιγμές συγκίνησης και άλλοτε τον παλμό μιας γυναίκας που είχε πολιτική άποψη, διατηρώντας μια μοναδική αισθαντικότητα, που χαρακτήριζε και την ηρωίδα της.