To θέατρο Λυκαβηττού ανοίγει ξανά τις πόρτες του

Ανοίγει απόψε ξανά, μετά από 15 χρόνια, το θέατρο Λυκαβηττού -Πώς ο Τάκης Ζενέτος έφτιαξε ένα από τα πιο όμορφα καλοκαιρινά στέκια της πόλης

Εκεί που παλιά βρισκόταν το λατομείο των Αθηνών, ακριβώς πάνω στον λόφο του Λυκαβηττού, σήμερα δεσπόζει το υπαίθριο θέατρο, που φιλοξένησε θρυλικές συναυλίες και  θεατρικές παραστάσεις, κάνοντας τα καλοκαίρια στην πόλη μια γιορτή πολιτισμού.

Σε ύψος 285 μέτρα, αναμφίβολα μιλάμε για ένα προνομιακό σημείο, που γνώρισε κάποτε μεγάλες δόξες, από την εποχή της Συνοδινού μέχρι την Εβδομάδα Ελληνικής Μουσικής με τον Μίκη Θεοδωράκη (29 Αυγούστου - 4 Σεπτεμβρίου 1966) λίγο πριν απαγορευτούν τα τραγούδια του από τη Χούντα, και από την εκρηκτική εμφάνιση του Peter Gabriel, που έπεσε από τη σκηνή στον κόσμο, ο οποίος τον περιέφερε σε όλη πλατεία του θεάτρου στα χέρια, μέχρι τις συναυλίες του James Brown και των Scorpions, όπου γινόταν κυριολεκτικά το αδιαχώρητο.

Τον Οκτώβριο του 1964, η Άννα Συνοδινού μαζί με τον σύζυγό της σε μια προσπάθεια ανάδειξης του αρχαίου δράματος πέρα από «τα τείχη των κρατικών σκηνών», που μέχρι τότε είχαν το αποκλειστικό μονοπώλιο, εκμίσθωσε τον χώρο του λατομείου για είκοσι χρόνια, με την άδεια κατασκευής θεάτρου και την υποχρέωση να το επιστρέψει στην κυριότητα του Δημοσίου μετά την πάροδο της περιόδου της μίσθωσης. Η περιοχή ανήκε στη Μονή Πετράκη, σύμφωνα με φιρμάνια που υπήρχαν από τον καιρό της Τουρκοκρατίας. Ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου υποστήριξε την προσπάθεια της μεγάλης κυρίας του ελληνικού θεάτρου και βασικά εξαιτίας του, εκείνη κατάφερε να πάρει την περιβόητη άδεια.

Ο αρχιτέκτονας Τάκης Ζενέτος ανέλαβε την κατασκευή του  θεάτρου, σχεδιάζοντας σε ένα κοίλο που είχε προκύψει από τις εργασίες του λατομείου, τον μεταλλικό σκελετό του θεάτρου με ξύλινη επένδυση για τα καθίσματα, ώστε (συνειδητά) να μην κρύβουν τις σκαλωσιές. Το πρόβλημα ήταν να γίνει η χωροθέτηση με τέτοιον τρόπο έτσι ώστε να διασφαλιστεί η δέουσα ακουστική στον χώρο. Για να πραγματοποιηθούν οι ειδικές αυτές μετρήσεις ,καθώς τότε δεν υπήρχε η εξελιγμένη τεχνολογία, η Συνοδινού πήγαινε καθημερινά και ερμήνευε με την επιβλητική της φωνή ρόλους από διάφορες τραγωδίες. 



Φωτογραφία: Shutterstock

Χρόνια πριν,την περίοδο του Ιωάννη Μεταξά, στο συγκεκριμένο χώρο είχε παρουσιαστεί το 1936η «Πενθεσίλεια» από την Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (ΕΟΝ), με την παραίνεση της κόρης του  κυβερνήτη Λουκίας Μαντζούφα (ή Λουλού), ύστερα από πρόταση του σκηνοθέτη Τάκη Μουζενίδη. Στόχος ήταν να ανεβαίνουν παραστάσεις με βασικό άξονα την αρχαία Ελλάδα για την τόνωση του εθνικού φρονήματος. Η κατασκευή του «Θέατρο της ΕΟΝ», όπως ονομαζόταν τότε, ήταν πρόχειρη, αλλά εκείνη την περίοδο φτιάχτηκε και ο δρόμος για  τα αυτοκίνητα που υπάρχει μέχρι και σήμερα. Με την έναρξη όμως του Β’  Παγκοσμίου Πολέμου το θέατρο έκλεισε.

Το δημιούργημα του Ζενέτου θεωρήθηκε ένα «κατασκευαστικό τόλμημα». Η πρώτη παράσταση δόθηκε τον Ιούνιο του 1965, με πρωταγωνίστρια την εμπνεύστρια του θεάτρου ως «Αντιγόνη»του Σοφοκλή.Ο τότε πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου, που έδωσε το παρόν στην εναρκτήρια παράσταση – λίγο πριν τα Ιουλιανά – δήλωσε: «Η έμπνευση αυτού του Θεάτρου οφείλεται στην Άννα Συνοδινού, δόξα του ελληνικού θεάτρου, που συνδυάζει την καλλιτεχνική ευαισθησία με την ανυποχώρητη θέληση».

Λίγο αργότερα (προς τα τέλη Ιουνίου) η Συνοδινού θα ανεβάσει και τις «Εκκλησιάζουσες» του Αριστοφάνη (με τη συμμετοχή και της Δέσπως Διαμαντίδου, ενώ τη μουσική είχε γράψει ο Γ. Μαρκόπουλος). Μετά από το πραξικόπημα όμως της 21ης Απριλίου και την επιβολή της δικτατορίας, που ασκούσε λογοκρισία σε κάθε καλλιτεχνικό φορέα, η Συνοδινού αποφάσισε εγκαταλείψει τον Λυκαβηττό. Η δε αρχική της επιθυμία, να δημιουργηθεί δηλαδή με τη βοήθεια του ΕΟΤ μα μόνιμη βάση μελέτης του αρχαίου δράματος, δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

 Φωτογραφία: Shutterstock

Μια μεγάλη πυρκαγιά που ξέσπασε το 1970 και ξεκίνησε από τον χώρο των καμαρινιών πίσω από τις κερκίδες προκάλεσε μεγάλες ζημιές στο θέατρο, το οποίο όμως το 1977 ανακαινίστηκε εκ νέου με προσθήκες για μεγαλύτερη χωρητικότητα και πλαστικά καθίσματα αντί για τους ξύλινους πάγκους. Η τελευταία παρέμβαση συντήρησης του χώρου έγινε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Tο 2008 το θέατρο του Λυκαβηττού έκλεισε με απόφαση του δήμου Αθηναίων, αφού κρίθηκε ακατάλληλο από πλευράς ασφάλειας, για να ανοίξει ξανά λίγα χρόνια αργότερα και να κλείσει εκ νέου.

Απόψε όμως υπό την αιγίδα της Τεχνόπολης του Δήμου Αθηναίων, ετοιμάζεται να ανοίξει και πάλι τις πόρτες του και να υποδεχτεί το κοινό του. «Αυτό δεν είναι απλώς 'άλλο ένα θέατρο', είναι μνημείο. Επιλέγουμε συνειδητά να διατηρήσουμε την ιστορική του μνήμη», είπε ο Κώστας Μπακογιάννης, ανακοινώνοντας την επανέναρξη  της λειτουργίας του.

Στις 9 το βράδυ ο Σταύρος Ξαρχάκος θα σηκώσει τη μπαγκέτα του για να ξεκινήσει η συναυλία κι αυτή ακριβώς η στιγμή θα σηματοδοτήσει το ξεκίνημα της νέας εποχής του Δημοτικού Θεάτρου Λυκαβηττού. Ο ίδιος ονόμασε «Γιορτή στον Λυκαβηττό» αυτή τη βραδιά. 'Αλλωστε και για τον κορυφαίο συνθέτη μας έχει ξεχωριστή σημασία, καθώς θα επιστρέψει στον χώρο αυτόν μετά από 45 χρόνια. Ήταν το καλοκαίρι του 1978 όταν είχε δώσει εκεί μια σειρά από συναυλίες, στο πλαίσιο των θερινών εκδηλώσεων του ΕΟΤ στην Αθήνα, συνδέοντας έτσι άρρηκτα το όνομά του με τον χώρο, που τα επόμενα χρόνια αναδείχθηκε σε τοπόσημο του ελληνικού τραγουδιού, ενώ στα τέλη εκείνης της χρονιάς είχε κυκλοφορήσει και δίσκος με τις ζωντανές ηχογραφήσεις. Απόψε, ο Σταύρος Ξαρχάκος θα συνοδεύεται από πολυμελή ορχήστρα και μαζί του θα είναι ο Μανώλης Μητσιάς, η Ελευθερία Αρβανιτάκη, ο Ζαχαρίας Καρούνης και η Ηρώ Σαΐα.

Εξίσου σημαντικό είναι το ότι τα έσοδα θα διατεθούν από τον δήμο Αθηναίων στους ανθρώπους που επλήγησαν από τις καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία.

Δείτε πώς έγινε η μεταμόρφωση του Θέατρου Λυκαβηττού: