Ταινίες της εβδομάδας: Το «Aftersun» είναι μια από τις πιο συγκινητικές ταινίες της χρονιάς

Αυτή την εβδομάδα, μια συγκινητική ωδή για τη σχέση πατέρα-κόρης, ένα αστυνομικό θρίλερ που ήταν η επίσημη υποβολή της Σουηδίας για τα Όσκαρ το 2023 κι ένα ντοκιμαντέρ για τα πιο σπάνια αιλουροειδή του πλανήτη με τη μουσική των Νικ Κέιβ και Γουόρεν Έλις έρχονται στις σκοτεινές αίθουσες.

Aftersun

Σκηνοθεσία: Σάρλοτ Γουέλς

Παίζουν: Πολ Μεσκάλ, Φράνκι Κόριο, Σίλια Ρόουλσον-Χολ

Περίληψη: Μια γυναίκα θυμάται τις διακοπές που πέρασε μικρή με τον πατέρα της, στη διάρκεια ενός καλοκαιριού χαμένο βαθιά στη μνήμη, αλλά καθοριστικού και για τους δυο.

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Σάρλοτ Γουέλς, που ξεχώρισε ως μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς.

Η Σόφι την ημέρα των γενεθλίων της ανασύρει τις αναμνήσεις από ένα ταξίδι, που έκανε στα έντεκά της με τον πατέρα της σε ένα θέρετρο της Τουρκίας, μέσα από βίντεο και φωτογραφίες. Εκείνος τότε ήταν μόλις τριάντα χρονών και χωρισμένος με τη μητέρα της. Καθώς ζούσαν σε διαφορετικές πόλεις δεν είχαν την ευκαιρία να περνούν πολύ χρόνο μαζί, όμως εκείνες οι διακοπές τους έφεραν κοντά. Οι ξέγνοιαστες στιγμές τους, οι εκμυστηρεύσεις τους, η επιθυμία της μικρής να τα ξαναβρούν οι γονείς της, τα πρώτα της ερωτικά σκιρτήματα και κυρίως ο βαθύς δεσμός με τον πατέρα της επανέρχονται σε μια προσπάθεια να καταλάβει αυτόν τον άνδρα, που κάποτε νόμιζαν ότι ήταν αδερφός της.

Η ταλαντούχα Σάρλοτ Γουέλς, βασισμένη στα προσωπικά της βιώματα και στη σχέση με τον δικό της πατέρα, άλλοτε αφηγούμενη μέσα από την δική της οπτική και άλλοτε μέσα από τα μάτια της μικρής της ηρωίδας, υπογράφει ένα από τα πιο συγκινητικά ντεμπούτα που έχουμε δει, το οποίο διέπρεψε σε όλα τα φεστιβάλ και φέρει τη σφραγίδα του Μπάρι Τζέκινς στην παραγωγή.

Χωρίς να εκβιάζει το συναίσθημα, με μια γλυκόπικρη μελαγχολία, συναρπαστική αθωότητα και ντοκιμαντερίστικη διάθεση, την οποία υποστηρίζει και η χρήση δικού της αρχειακού υλικού, η Γουέλς ακολουθεί αυτό το οδοιπορικό μνήμης και ενηλικίωσης με την κάμερα στο χέρι ως επί το πλείστον, εστιάζοντας στα πρόσωπα των δυο πρωταγωνιστών της, προκαλώντας τη συγκίνηση μέσα από μια αυθεντική κινηματογραφική εμπειρία. Ο Πολ Μεσκάλ από το «Νormal people» και η μικρή Φράνκ Κόριο αποτελούν ένα συναρπαστικό δίδυμο, που δίνει σάρκα και οστά στο όραμα της Γουέλς, η οποία ξεκινάει με τους καλύτερους οιωνούς την πορεία της στη μεγάλη οθόνη.

Η Συνωμοσία του Καΐρου (Boy from Heaven)

Σκηνοθεσία: Ταρίκ Σαλέχ

 Παίζουν: Φάρες Φάρες, Ταουφίκ Μπαρχόμ, Μεχντί Ντεμπί, Σεργουάν Χατζί

Περίληψη: O Άνταμ κερδίζει μια θέση στο Πανεπιστήμιο Αλ-Αζχάρ, το επίκεντρο της εξουσίας του σουνιτικού Ισλάμ. Λίγο μετά από την άφιξή του στο Κάιρο, ο θρησκευτικός ηγέτης του πανεπιστημίου καταρρέει και πεθαίνει μπροστά στους μαθητές του. Το γεγονός αυτό σηματοδοτεί την αρχή μιας μάχης με σκοπό την απόκτηση της θέσης του.

Αστυνομικό θρίλερ του Ταρίκ Σαλέχ, που κέρδισε το Βραβείο Σεναρίου στο Φεστιβάλ Καννών 2022 και ήταν η επίσημη υποβολή της Σουηδίας για τα Όσκαρ  το 2023.

Ο Άνταμ, γιος ενός φτωχού ψαρά, κερδίζει με την παρέμβαση του τοπικού ιμάμη μια θέση με υποτροφία στο περιβόητο πανεπιστήμιο Αλ-Αζχάρ. Φτάνοντας στο Κάιρο όμως,  γεμάτος όνειρα γα ένα καλύτερο μέλλον, ο Μεγάλος Ιμάμης πεθαίνει απρόσμενα μπροστά σε πλήθος κόσμου, προκαλώντας κλυδωνισμούς. Ένας τυφλός σεΐχης αναλαμβάνει την ευθύνη, όμως το παρασκήνιο για τη διαδοχή και οι συγκρούσεις ανάμεσα στην εκκλησιαστική και κοσμική εξουσία μπλέκουν τον αθώο Άνταμ παρά τη θέλησή του σ’ ένα σκοτεινό παιχνίδι εξουσίας και διαφθοράς. Στο πλευρό του, ένας αστυνομικός, που παλεύει να επιβιώσει και να διατηρήσει την ακεραιότητά του μέσα σε ένα διεφθαρμένο σύστημα.

Ο Σουηδός αιγυπτιακής καταγωγής Σαλέχ, όταν το 2017 έκανε το «Κάιρο Εμπιστευτικό» στερήθηκε το δικαίωμα να επισκέπτεται την Αίγυπτο, παρόλο που ποτέ ο στόχος του δεν ήταν η κριτική του Ισλάμ, αλλά των μηχανισμών της εξουσίας. Έτσι κι εδώ, ακολουθώντας την ίδια ακριβώς λογική, μας εισάγει στους κόλπους της μουσουλμανικής Αδελφότητας, δομώντας ένα σφιχτοδεμένο νουάρ θρίλερ με θρησκευτική αύρα. Ένας απλός άνθρωπος παγιδεύεται στα γρανάζια  δύο σκληροπυρηνικών κραταιών θεσμών και ο Σάλεμ μέσα από ένα σενάριο που θυμίζει Τζον Λε Καρέ και απέσπασε το βραβείο στις Κάννες, αποκαλύπτει τις σκοτεινές πλευρές μιας σκακιστικής παρτίδας, όπου τα πιόνια της τελικά γίνονται οι πολίτες υπεράνω υποψίας.

Η λεοπάρδαλη του χιονιού (La Panthère des Neiges/The Velvet Queen)

Σκηνοθεσία: Μαρί Αμιγκέ και Βενσάν Μινιέ 

Περίληψη: Δυο άντρες εξερευνούν τις κοιλάδες του Θιβέτ, αναζητώντας μεταξύ άλλων και τη λεοπάρδαλη του χιονιού.

Σεζάρ καλύτερου ντοκιμαντέρ  για ένα οδοιπορικό στον κόσμο μοναδικών πλασμάτων με τη μουσική των Νικ Κέιβ και Γουόρεν Έλις.

Ψηλά στο οροπέδιο του Θιβέτ, καταμεσής των ανεξερεύνητων και απροσπέλαστων πεδιάδων, βρίσκεται ένα από τα τελευταία καταφύγια της άγριας φύσης, όπου ζουν σπάνια ζώα και πτηνά. Ο Βενσάν Μινιέ, ένας από τους πιο διακεκριμένους φωτογράφους της άγριας ζωής, παίρνει μαζί του στην τελευταία του αποστολή τον συγγραφέα και φυσιοδίφη Σιλβέν Τεσόν και  για αρκετές εβδομάδες, εξερευνούν αυτές τις κοιλάδες, προσπαθώντας να εντοπίσουν τη λεοπάρδαλη του χιονιού, ένα από τα πιο ακριβοθώρητα και απρόσιτα αιλουροειδή. Ο Τεσόν, μυημένος σε έναν άλλο τρόπο σκέψης, μαθαίνει στον Βινιέ την αξία του να περιμένεις και να κάνεις υπομονή, μυώντας τον σε μια διαφορετική θεώρηση του κόσμου.

Η έρευνα συναντάει τον φιλοσοφικό στοχασμό για τη σχέση μας με τη φύση και τη θέση μας μέσα σε αυτό το ντοκιμαντέρ τεκμηρίωσης, που αναρωτιέται για τον ρόλο του ανθρώπινου παράγοντα. Κι αν η λεοπάρδαλη του χιονιού πρέπει να παραμείνει αθέατη από τα  βλέμματα, όπως ίσως και μερικές περιοχές,  όπου ακόμα συναντάει κανείς την αθώα χαρά για τη ζωή, ίσως τελικά υπάρχει κάποιος λόγος. Μέσα από αυτή τη διαλεκτική, οι σκηνοθέτες διατυπώνουν τον προβληματισμό τους για την πορεία του πλανήτη και χωρίς διδακτικές εξάρσεις, αλλά με εικόνες απαράμιλλης ομορφιάς που δένουν με τη μουσική, αφήνουν τους θεατές να βρουν τη δική τους απάντηση.

 Παίζονται ακόμα:

Γάτος Σπιρουνάτος 2: Η Τελευταία Επιθυμία (Puss in Boots: The Last Wish)

Σκηνοθεσία: Τζόελ Κρόφορντ

Περίληψη: Μια νέα περιπέτεια στο σύμπαν του Σρεκ, καθώς ο τολμηρός Γάτος, που ζει στην παρανομία, ανακαλύπτει ότι έχει πληρώσει το βαρύ τίμημα για το πάθος του για κίνδυνο, αλλά και την αδιαφορία του για ασφάλεια.

Το σκληροτράχηλο αιλουροειδές, που λατρεύει το γάλα και αψηφά τον φόβο, επιστρέφει  φέτος τα Χριστούγεννα.

Ο Παπουτσωμένος Γάτος έχει κάψει τις οκτώ από τις εννέα ζωές του. Η ανάγκη του να τις ανακτήσει θα τον στείλει στην πιο μεγάλη του αναζήτηση. Έτσι, ξεκινάει ένα επικό ταξίδι στο Μαύρο Δάσος για να βρει το μυθικό Αστέρι των Ευχών. Αλλά καθώς μόνο μία ζωή να του έχει απομείνει, ο Γάτος θα πρέπει να ταπεινωθεί και να ζητήσει βοήθεια από την πρώην σύντροφο και θανάσιμη εχθρό του, την Κίτι Ελαφροπατούσα. Οι δυο τους μαζί με τον φλύαρο, αμείλικτα χαρούμενο σκύλο Πέρο, θα πρέπει να ξεγλιστρήσουν από την Χρυσομαλλούσα και τις Τρεις Αρκούδες, τον «Big» Jack Horner και τον Κακό Λύκο, αλλά και τον τρομακτικό κυνηγό επικηρυγμένων.

Την τελευταία φορά που είδαμε τον Παπουτσωμένο Γάτο με τα σπιρούνια και τις μπότες ήταν το 2011, στο κινηματογραφικό σύμπαν του «Σρεκ», όταν γουργούριζε αυτάρεσκα για την ικανότητά του να σώζει τον κόσμο και  να αποθεώνεται γι' αυτό. Φέτος τα Χριστούγεννα, αφού ξυπνά μετά από τον... όγδοο θάνατό του και συνειδητοποιεί ότι του έχει απομείνει μόνο μία ζωή, αναρωτιέται αν έχασε τις δεξιοτεχνίες και τα χαρίσματά του. Αυτός ο ατρόμητος τυχοδιώκτης λοιπόν, που συνήθιζε να γελάει μπροστά στον κίνδυνο, τώρα που  νιώθει τον φόβο για πρώτη φορά, θα μπορέσει να βρει ξανά τον παλιό του εαυτό;

Το μεγάλο στοίχημα της DreamWorks Animation ήταν να τιμήσει την πολυαναμενόμενη συνέχεια του σύμπαντος του Σρεκ, συνδυάζοντας χιούμορ, περιπέτεια και συναίσθημα. Στη δημιουργική μάχη λοιπόν μπήκε η ομάδα πίσω από την επιτυχία των «Croods» του 2020,  ενώ οι σκηνοθέτες εμπνεύστηκαν από το κλασικό έργο του Σέρτζιο Λεόνε του 1966 «Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος», δημιουργώντας μια χριστουγεννιάτικη εκδοχή, όπου ο Παπουτσωμένος Γάτος αναρωτιέται αν τα ηρωικά του χρόνια βρίσκονται στο παρελθόν, ανακαλύπτοντας τελικά την αξία της φιλίας.

Army Baby

Σκηνοθεσία: Γιώργος Κορδέλλας

Παίζουν: Ιαν Στρατής, Μαρία Κωνσταντάκη, Γεράσιμος Γεννατάς, Δημήτρης Μακαλιάς, Μαριέλλα Σαββίδου, Λουκάς Κυριαζής, Τάσος Παλατζίδης, Γιώργος Γιαννόπουλος.

Περίληψη: Παραμονές Χριστουγέννων, σε ένα στρατόπεδο κάπου στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον ‘Έβρο, ένα ταξί καταφθάνει στην πύλη με ένα ασυνόδευτο μωρό. Ο ταξιτζής ενημερώνει το φυλάκιο πως η μαμά του  βρέφους το στέλνει στον μπαμπά του, που υπηρετεί τη θητεία του...

Η νέα κωμωδία του Γιώργου Κορδέλλα με τον Ίαν Στρατή στον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Ο Γιάννης είναι ένας νεαρός, που υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία στα σύνορα του Έβρου. Πρόκειται για ένα λαϊκό παιδί, που διαθέτει όλη την ξεγνοιασιά της νιότης και αντιμετωπίζει με μεγάλη ελαφρότητα τη ζωή. Αυτό που τον χαρακτηρίζει είναι το κυνήγι εφήμερων απολαύσεων και η παροιμιώδης ανευθυνότητα στις επιλογές του. Τα μεγάλα πάθη του είναι το ποδόσφαιρο και οι γυναίκες. Όμως, ενώ είναι πιστός στην ομάδα του, στις σχέσεις του εξαφανίζεται σαν… πυροτέχνημα! Είναι συχνά απρόβλεπτος στις αντιδράσεις του, αλλά βρίσκει τον τρόπο να ξεπεράσει τις συνέπειές των πράξεων του, πάντα με την ελαφρότητα που  ΄χε γίνει η φιλοσοφία της ζωής.

Κι ενώ δείχνει να έχει βρει τις ισορροπίες που απαιτούνται για να ροκανίσει το χρόνο της στρατιωτικής θητείας του, ένα απρόσμενο γεγονός θα φέρει κυριολεκτικά τα πάνω κάτω σε όλο το στρατόπεδο και ο ίδιος θα βρεθεί προ τετελεσμένων γεγονότων, όταν μάθει ότι ο «καρπός» μιας ερωτικής περιπέτειας που είχε πριν παρουσιαστεί στον στρατό, θα φτάσει με… ταξί στη μονάδα που υπηρετεί. Τα μαντάτα θα έρθουν με ένα ασυνόδευτο συστημένο βρέφος 6 μηνών, την ύπαρξη του οποίου αγνοούσε. Η ζωή του, όπως και η Μονάδα του, δεν θα είναι ποτέ πια η ίδια.

Επαναπροβολή:

Η Αυγή (Sunrise: A Song of Two Humans)

Σκηνοθεσία: Φρίντριχ Β. Μουρνάου

Παίζουν:Τζάνετ Γκέινορ, Τζορτζ Ο' Μπράιεν

Περίληψη: Μια αστή αποπλανά έναν αγρότη με την ελπίδα πως θα καταφέρει να τον πείσει να δολοφονήσει τη γυναίκα του, προκείμενου να ζήσουν μαζί στην πόλη. Η σύζυγος, ωστόσο, ανακαλύπτει το σχέδιό της.

Βωβό οσκαρικό ρομαντικό δράμα με υπογραφή Φ. Β. Μουρνάου.

Μια γυναίκα από την πόλη ταξιδεύει στην επαρχία για τις καλοκαιρινές διακοπές της. Εγκαθίσταται δίπλα στη λίμνη κι έπειτα κατευθύνεται σε ένα μικρό αγρόκτημα, στο οποίο ζει ένας άνδρας με τη σύζυγό του και το νεογέννητο μωρό τους. Η γυναίκα παρακολουθεί το ζευγάρι, ενώ ετοιμάζεται να δειπνήσει και κάνει νόημα στον άνδρα για να συναντηθούν. Εκείνος της γνέφει θετικά και φοράει το παλτό του για να πάει να τη βρει, αφήνοντας τη σύζυγο και το παιδί του μόνους. Οι δυο εραστές συναντιούνται κοντά στη λίμνη και η γυναίκα σαγηνεύει τον άνδρα, προτείνοντάς του να πουλήσει τη φάρμα του και να την ακολουθήσει στην πόλη. Έπειτα τον παροτρύνει να σκοτώσει τη σύζυγό του. Ο άνδρας αρχικά αντιδρά, αλλά στη συνέχεια συμφωνεί διστακτικά. Όταν επιστρέφει στο σπίτι προτείνει στη σύζυγό του να πάνε ταξίδι στην πόλη. Όταν οι δυο τους βρίσκονται στ' ανοιχτά της λίμνης, ο άνδρας αποπειράται να την πνίξει.

Βασισμένο σε ένα διήγημα του Χέρμαν Σούντερμαν, ο Γερμανός εξπρεσιονιστής υπέγραψε την πρώτη του ταινία για το Χόλιγουντ, δημιουργώντας έναν ύμνο στην ομορφιά και στο σκοτάδι της φύσης, στοιχεία δηλαδή που ενυπάρχουν και στην ανθρώπινη ψυχή.

Για τις ανάγκες των γυρισμάτων, ένας παραμυθένιος κόσμος στήθηκε στα στούντιο της Fox, με σκηνικά που κόστισαν πάνω από 200.000 δολάρια, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν έναν χρόνο αργότερα για την ταινία του Τζον Φορντ «Four Sons».

Με το έργο του αυτό ο Μουρνάου συνέδεσε τον χολιγουντιανό ρομαντισμό με τον γερμανικό εξπρεσιονισμό, χρησιμοποίησε εκτενώς την τεχνική της αναγκασμένης προοπτικής και το travelling, καταφέρνοντας μάλιστα να γυρίσει μια σκηνή σε μια λήψη που διήρκεσε 4 λεπτά, πράγμα ασύλληπτο για την εποχή. Οι συμβολισμοί, τα πλάνα, οι σκιές, η εκφραστικότητα των προσώπων των πρωταγωνιστών αναδείχθηκαν από τη μουσική επένδυση του Ούγκο Ρίζενφελντ και τη φωτογραφία των Tσαρλς Ρόσερ και Καρλ Στρους, ενώ η γεμάτη καινοτομίες ταινία επηρέασε πολλούς σύγχρονους και μεταγενέστερους σκηνοθέτες (από τον Όρσον Γουέλς έως τον Αντρέι Ταρκόφσκι) και θεωρήθηκε το κύκνειο άσμα του βωβού κινηματογράφου.

Η ταινία βραβεύθηκε με Όσκαρ Καλύτερης Καλλιτεχνικής Παραγωγής στην πρώτη τελετή των βραβείων το 1929, ενώ απέσπασε το βραβείο Α' Γυναικείου Ρόλου για την ερμηνεία της Τζάνετ Γκέινορ, καθώς και το Όσκαρ φωτογραφίας.