Ταινίες της εβδομάδας: Ο Ρόμπερτ ντε Νίρο συμμετέχει στο all-star cast του «Άμστερνταμ»

Αυτή την εβδομάδα, το οσκαρικών προδιαγραφών «Amsterdam», ο Γκασπάρ Νοέ στην πιο συγκινητική στιγμή του και μια μυθοπλαστική βιογραφία της Έμιλι Μπορντέ έχουν πρεμιέρα.

Άμστερνταμ (Amsterdam)

Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Ο. Ράσελ

Παίζουν: Κρίστιαν Μπέιλ, Μάργκο Ρόμπι, Τζον Ντέιβιντ Γουάσινγκτον, Άνια Τέιλορ-Τζόι, Ρόμπερτ ντε Νίρο

Περίληψη: Τρεις φίλοι, ένας γιατρός, μια νοσοκόμα και ένας δικηγόρος μπλέκονται στη δολοφονία ενός συνταξιούχου Αμερικάνου στρατηγού.

Ο Ντέιβιντ Ο. Ράσελ μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη μια ιστορία συνομωσίας, που συντάραξε την Αμερική το 1933.

Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πόλεμου, ο γιατρός Μπερτ Μπέρεντζεν, που εξαναγκάστηκε από τον πλούσιο πεθερό του σε στρατιωτική θητεία, γνωρίζεται με τον μαύρο δικηγόρο Χάρολντ Γούντσμαν και γίνονται φίλοι. Όταν οι δυο τους βρεθούν τραυματίες σε ένα νοσοκομείο, στη συντροφιά τους θα προστεθεί η πανέμορφη και ανεξάρτητη Βάλερι Βόουζ, μια   εθελόντρια, που τους σώζει. Εκείνη από τα σκάγια που βγάζει από τα σώματα των πληγωμένων στρατιωτών φτιάχνει μικρά έργα τέχνης και τους μαθαίνει να απολαμβάνουν  τη ζωή. Οι τρεις τους, ενωμένοι σε μια μυστική συμμαχία, θα περάσουν ανέμελες μέρες στο Άμστερνταμ, όμως μια ατυχής συγκυρία θα τους χωρίσει. Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, ο Μπερτ και ο Χάρολντ βρίσκονται στη Νέα Υόρκη και δουλεύουν μαζί, όταν μπλέκονται άθελά τους σε μια διπλή υπόθεση δολοφονίας για την οποία θεωρούνται οι ίδιοι ύποπτοι. Προσπαθώντας να αποδείξουν την αθωότητά τους, θα ξαναβρεθούν με τη Βάλερι, που πλέον ζει απομονωμένη  από τον κόσμο, εθισμένη σε χάπια που της δίνει ο αδερφός της και η μυστηριώδης σύντροφός του, θα συναντήσουν τον αξιοσέβαστο βετεράνο του πολέμου Γκίλ Ντίλεμπεκ – ο χαρακτήρας του οποίου βασίστηκε στον ιδεολόγο στρατιωτικό Σμάντλι Μπάτλερ- και θα βρεθούν αντιμέτωποι με μια απειλή, την περιβόητη «Επιτροπή των Πέντε», που εκείνη την περίοδο συνεργαζόμενη με τον Χίτλερ και τους Ναζί ήθελε να ανατρέψει τη δημοκρατία και να επιβάλλει μια απολυταρχική   κυβέρνηση στις ΗΠΑ.

Ο πέντε φορές υποψήφιος για Όσκαρ Ντέιβιντ Ο. Ράσελ («Οδηγός Αισιοδοξίας», «American Hustle»), βασισμένος σε αληθινά, αν και όχι πλήρως επιβεβαιωμένα γεγονότα, προσπαθεί να ξαναθυμίσει μια σκοτεινή σελίδα της αμερικανικής Ιστορίας, που αναμφίβολα έχει άμεση σχέση με τον τραμπισμό και την άνοδο ακροδεξιών φαινομένων παγκοσμίως, μέσα από μια αστυνομική υπόθεση, που συνδυάζει μποέμικη μεσοπολεμική ατμόσφαιρα, χιούμορ, ρομάντζο, ίντριγκα, πολιτική και πολλά ακόμα, τα οποία όμως τελικά μπερδεύονται  σε έναν ακατάσχετο μαξιμαλισμό.

Αν και όλα ξεκινούν ως μια μαύρη κωμωδία, που διαθέτει πραγματικά καλές στιγμές, γρήγορα ο σημαντικός δημιουργός χάνει την μπάλα ανάμεσα σε διαφορετικά αφηγηματικά στΙλ, δεκάδες χαρακτήρες -τους υποδύονται μεγάλοι πρωταγωνιστές- και παράπλευρες ιστορίες, που αποδυναμώνουν τη βασική πλοκή. Ως αποτέλεσμα, οι καλές ιδέες του Ράσελ, ο καυστικός σχολιασμός της σύγχρονης πολιτικής πραγματικότητας και μαζί και οι ερμηνείες των ηθοποιών ξοδεύονται σε μια χωρίς νόημα φλυαρία, που κουράζει με τις επαναλήψεις και τα νοηματικά της άλματα. Οπότε, τελικά μάλλον το οσκαρικό όνειρο των παραγωγών θα μείνει μια ουτοπία, όπως αυτή που κάποτε έζησαν οι τρεις κεντρικοί ήρωες στην ολλανδική πρωτεύουσα.

Vortex

Σκηνοθεσία: Γκασπάρ Νοέ

Παίζουν: Ντάριο Αρτζέντο, Φρανσουάζ Λεμπρούν, Άλεξ Λατζ

Περίληψη: Ένα αγαπημένο, ηλικιωμένο ζευγάρι περνά τις μέρες του σε ένα διαμέρισμα στο Παρίσι, παλεύοντας με τα πρώτα στάδια της άνοιας.

Ο αιρετικός Γκασπάρ Νοέ υπογράφει την πιο συγκινητική ταινία της καριέρας του, με  πρωταγωνιστές τον Ιταλό σκηνοθέτη Ντάριο Αρτζέντο και τη θρυλική Φρανσουάζ Λεμπρούν.

Ένα αγαπημένο  ηλικιωμένο ζευγάρι ζει σε ένα διαμέρισμα στο Παρίσι. Εκείνος, βετεράνος κινηματογραφιστής, ετοιμάζει ένα  βιβλίο για το σινεμά και τη μαγεία της σκοτεινής αίθουσας. Εκείνη προσπαθεί με χάπια να αντιμετωπίσει την άνοια. Σταδιακά, η ασθένεια γιγαντώνεται  και ο εθισμένος στις ουσίες γιος τους προσπαθεί να πείσει τον ισχυρογνώμονα πατέρα του για την κατάσταση της μητέρας του.

Η σκληρή πραγματικότητα και η σκιά του θανάτου κυριαρχούν στην πρώτη προσιτή για το ευρύ κοινό ταινία του Νοέ, που επηρεασμένος από τους γονείς του αλλά και ένα προσωπικό του πρόβλημα υγείας, μακριά από τους προκαβοκατόρικους σκηνοθετικούς πειραματισμούς που μας έχει συνηθίσει, καταγράφει μια οδυνηρή καθημερινότητα και μιλάει με σπαρακτικό τρόπο για την απώλεια και την αγάπη.

Χωρίζοντας με split-screen την οθόνη σε δύο μέρη, παρακολουθεί στενά τους ήρωές του είτε σε διαφορετικούς χώρους, ή από διαφορετικές γωνίες λήψης, και λεπτό το λεπτό οδηγεί τους θεατές σε μια δύσκολη συνθήκη, για να ανταμείψει τους υπομονετικούς με μια συναισθηματική παλίρροια, που χτυπάει κατευθείαν στην καρδιά.

Emily

Σκηνοθεσία: Φράνσις Ο' Κόνορ 

Παίζουν: Έμα Μακί, Φιον Γουάιτχεντ, Όλιβερ Τζάκσον-Κόεν

Περίληψη: Η ιστορία της της συγγραφέως του κλασικού μυθιστορήματος «Ανεμοδαρμένα Ύψη» και του αγώνα της κατά της πατριαρχικής κοινωνίας στην Αγγλία του 19ου αιώνα.

Η Φράνσις Ό Κόνορ σκηνοθετεί την Έμα Μάκι («Sex Εducation») σε μια μυθοπλαστική βιογραφία της Έμιλι Μπροντέ.

Η περίπτωση της επαναστάτριας λογοτέχνιδας αλλά και των αδερφών της- μία εξ αυτών η Σαρλότ Μπροντέ («Τζέιν Έιρ»), που έζησαν κάτω από την καταπιεστική τυραννία του πάστορα πατέρα τους, αναζητώντας διέξοδο στο διάβασμα και την τέχνη, έχει εμπνεύσει συχνά τη μεγάλη οθόνη.

Αυτή τη φορά η έμπειρη σε έργα εποχής ηθοποιός Φράνσις Ο’ Κόνορ, στο σκηνοθετικό της ντεμπούτο αποτίει τον δικό της φόρο τιμής σε μια γυναίκα, που πάλεψε την πατριαρχία και τον συντηρητισμό, διεκδίκησε το δικαίωμα να έχει τη δική της φωνή, μια φωνή που τρόμαζε το περίγυρό της, όπως και την ίδια όταν φορώντας μια μάσκα σε μια μεταφυσική σεκάνς  καταλαμβάνεται από το πνεύμα της νεκρής μητέρας της, και έγραψε ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία του 19ου αιώνα, το περιβόητο «Ανεμοδαρμένα ύψη».

Αναζητώντας το πώς γεννήθηκε η ιδέα αυτού του βιβλίου, η Ο’ Κόνορ φτιάχνει μια αντισυμβατική μυθοπλαστική βιογραφία, αισθητικά καλαίσθητη, που εστιάζει περισσότερο στη μεταμόρφωση μιας χαριτωμένη κοπέλας σε συγγραφέα, υμνώντας στην ουσία τη γυναικεία χειραφέτηση, παρά στην αινιγματική προσωπικότητας της Έμιλι.

Η Έμα Μάκι πάντως, παραλαμβάνοντας τη σκυτάλη από την Ατζανί και την Ιπέρ, που επίσης έχουν υποδυθεί την Μπροντέ, αποδεικνύει την ερμηνευτική της γκάμα και  εντυπωσιάζει με τη δυναμική υποκριτική της.

Φύγαμε (Jaddeh Khaki / Hit the Road)

Σκηνοθεσία: Πανάχ Παναχί

Παίζουν: Παντέα Παναχίχα, Μοχάμαντ Χασάν Μαντζουνί

Περίληψη: Μια τετραμελής, χαοτική οικογένεια ταξιδεύει με ένα δανεικό SUV στην τραχιά ιρανική ερημιά. Ο πατέρας έχει το πόδι στο γύψο, ο ένας γιος τραγουδά καραόκε και το σκυλί είναι άρρωστο. Μόνο ο μεγάλος γιος μένει αδικαιολόγητα σιωπηλός.

Ένα κωμικοτραγικό road movie του Πανάχ Παναχί (γιος του Τζαφάρ Παναχί), που κέρδισε το Βραβείο καλύτερης ταινίας στο Λονδίνο.

Μια τετραμελής οικογένεια διασχίζει την ιρανική ενδοχώρα με ένα παλιό Suv. Δεν ξέρουμε ούτε πού βρίσκονται, ούτε πού πηγαίνουν. Ο πατέρας έχει το πόδι στον γύψο, ο μικρός γιος που κάνει συνέχεια καραόκε λέει στη μητέρα του πως είναι νεκροί και ο μεγαλύτερος παραμένει αινιγματικός και σιωπηλός. Τι όμως πραγματικά συμβαίνει σε αυτό το σουρεαλιστικό ταξίδι, κατά τη διάρκεια του οποίου τέσσερις ετερόκλητοι χαρακτήρες και ένας σκύλος ακούν στη διαπασών μουσική, μοιράζονται παύσεις και μέσα από μια σχεδόν μπεκετική περιπλάνηση υμνούν με τον δικό τους παράδοξο τρόπο την ανιδιοτελή αγάπη.

Ο Παναχί σχολιάζει την ιρανική πραγματικότητα, αλλά και τηνε μμονή του δυτικού ονείρου, καταγράφει με ποιητική μαεστρία μικρές φέτες ζωής, χωρίς να κρίνει τους ήρωές του και ανανεώνει δημιουργικά τους κώδικες και την παράδοση του ιρανικού σινεμά, δημιουργώντας προσδοκίες για τη συνέχεια.

Ανώνυμη Κλήση (On the Line)

Σκηνοθεσία: Ρομουάλντ Μπουλανζέ

Παίζουν: Μελ Γκίμπσον, Γουίλιαμ Μόζλι, Κέβιν Ντίλον, Τζον Ρόμπινσον, Νάντια Φαρές, Ενρίκε Άρσε

Περίληψη: Ένας ραδιοφωνικός παραγωγός δέχεται μια κλήση από έναν άγνωστο, που απειλεί να σκοτώσει ολόκληρη την οικογένεια του ζωντανά στον αέρα. Ο μόνος τρόπος για να κερδίσει είναι να ανακαλύψει την ταυτότητα του εγκληματία.

Ο Μελ Γκίμπσον σε μια περιπέτεια επιβίωσης με ραδιο-φονικά vibes.

Ο Έλβις είναι ένας επιτυχημένος ραδιοφωνικός παραγωγός, που ειδικεύεται στις μεταμεσονύχτιες εκπομπές, όπου διάφοροι πικραμένοι αφηγούνται τις ιστορίες τους. Αν και οι ακροαματικότητές του έχουν πέσει αισθητά, εκείνος παραμένει cool και ψύχραιμος, αντιμετωπίζοντας με άνεση διάφορους τρελούς που τον περιτριγυρίζουν, όπως ένας οπλισμένος με μαχαίρι «Μεσσίας» που θέλει να κηρύξει τον λόγο του Θεού από το μικρόφωνο της εκπομπής του. Όταν όμως ένας παρανοϊκός τον καλεί στον αέρα και τον προειδοποιεί ότι αν δεν παίξει ένα θανάσιμο παιχνίδι μαζί του, θα σκοτώσει τη γυναίκα και την κόρη του, ο Έλβις θα περάσει το χειρότερο βράδυ της ζωής του.

Μια ακόμα αδιάφορη περιπέτεια από τη Saban Films, γεμάτη παιδαριώδεις ανατροπές, που δεν αντέχει ούτε για μεσημεριανή σιέστα, με έναν Μελ Γκίμπσον, για τον οποίο πραγματικά αναρωτιέται κανείς τι του έχει συμβεί και επέλεξε αυτή την πρόχειρη παραγωγή από κάθε άποψη για να επιστρέψει  στη μεγάλη οθόνη.

Φυγή (Flugt/Flee)

Σκηνοθεσία: Γιόνας Πόερ Ράσμουσεν

Περίληψη: ‘Ένας Αφγανός πρόσφυγας έχει πια βρει καταφύγιο και μια καινούρια ζωή στη Δανία, αλλά το ταξίδι του ακόμη τον στοιχειώνει.

Η πρώτη ταινία που κατάφερε να αποσπάσει υποψηφιότητα για Όσκαρ τόσο ως ντοκιμαντέρ, όσο και ως animation, αλλά και ως διεθνής - πρώην ξενόγλωσση- ταινία για λογαριασμό της Δανίας.

Το προηγούμενο, βραβευμένο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ντοκιμαντέρ του Γιόνας Πόερ Ρασμούσεν  («What He Did») βασιζόταν, όπως και η «Φυγή», σε μια εκ βαθέων εξομολόγηση του κεντρικού του ήρωα στον σκηνοθέτη. Στο «What He Did»,  πρωταγωνιστής ήταν ένας άντρας, που είχε εκτίσει την ποινή του για τον φόνο του εραστή του, αλλά δεν είχε τελειώσει με την «καταδίκη» του. Αυτή τη φορά, κεντρικός ήρωας  είναι ένας άντρας από το Αφγανιστάν, ο οποίος εγκατέλειψε τη χώρα του ως παιδί και πλέον στην ηλικία των 36 ετών, μένει στη Δανία, είναι ακαδημαϊκός και ετοιμάζεται να παντρευτεί τον επί χρόνια σύντροφό του.

Ο Αμίν (δεν είναι το αληθινό του όνομα), που είναι φίλος του σκηνοθέτη, δέχτηκε να του αφηγηθεί την ιστορία του, κρατώντας την ανωνυμία του, κάτι που συνέτεινε στην επιλογή του animation ως μέσο εικονογράφησής της, γεγονός που μεταμορφώνει  αυτή την ιδιαίτερη εξομολόγηση σε μια σπάνια κινηματογραφική εμπειρία.

Έτσι γινόμαστε μάρτυρες μιας προσφυγικής οδύσσειας που δύσκολα μπορεί να πιστέψει κανείς ότι συνέβη πραγματικά, και που παρά το βαρύ θέμα της διαθέτει υπέροχες στιγμές αισιοδοξίας, αλλά κι ένα ευαίσθητο χιούμορ, παραμένοντας στον πυρήνα της το συγκλονιστικό πορτρέτο ενός θαρραλέου ανθρώπου, που κουβαλάει τα τραύματά του με αξιοπρέπεια.

Παίζονται ακόμα:

Στη χώρα του πάγου και της φωτιάς (Into the Land of Ice and Fire)

Σκηνοθεσία: Δήμητρα Ζήρου

Περίληψη: Ένα πορτρέτο της σύγχρονης ζωής των αυτοχθόνων κατοίκων της Ευρωπαϊκής Αρκτικής ζώνης.

Ντοκιμαντέρ παρατήρησης, που φωτίζει την ξεχωριστή ιδιοσυγκρασία των Λαπώνων.

Η Δήμητρα Ζήρου, με μαθητεία κοντά στον σπουδαίο Ζαν Ρους, ξεκίνησε να κινηματογραφεί την αρκτική Νορβηγική Τούντρα, τη γη των Σάμι, με μια αναλογική φωτογραφική μηχανή το 1998. Έκτοτε, ταξίδεψε εκεί αρκετές φορές, γνωρίζοντας περισσότερο τους ανθρώπους, αλλά και το τοπίο.

Μέσα από δυο παράλληλες ιστορίες, της 87χρονης Sara και του 7χρονου Mihka, που ζουν στην Guovdageaidnu - Kautokeino, μια μικρή απομακρυσμένη πόλη, παρατηρεί την καθημερινότητά τους κατά τη διάρκεια ενός έτους, μέσα από τις εναλλαγές των εποχών και το πέρασμα από το καλοκαιρινό διαρκές φως, στο αρκτικό σκοτάδι.

Ζώντας σε σκληρές καιρικές συνθήκες, αλλά απολαμβάνοντας και μαγικές στιγμές, όπως το Βόρειο Σέλας, οι Λάπωνες κυκλοφορούν με έλκηθρα στο χιόνι, καπνίζουν το κρέας με τον πατροπαράδοτο τρόπο στις σκηνές τους, ψαρεύουν ανοίγοντας τρύπες στον πάγο, φτιάχνουν ανθεκτικά στο χιόνι παπούτσια από δέρμα ταράνδου και μαζεύουν τα απαραίτητα για την επιβίωσή τους αρκτικά μούρα. Την ίδια στιγμή  τα παιδιά τους, όπως ο Mihka, παίζουν με το τάμπλετ τους, ενώ ταυτόχρονα μαθαίνουν να χειρίζονται το μαχαίρι και να ρίχνουν λάσο.

Η περίπτωση των Σάμι, που αν και ζουν απολαμβάνοντας τις ανέσεις της σύγχρονης τεχνολογίας, διαφέρουν πολύ από τον δυτικό άνθρωπο, για τη σκηνοθέτη μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά στον τρόπο που βλέπουμε τη ζωή, καθώς εκείνοι έχουν μια βαθειά σύνδεση με τη φύση και απόλυτο σεβασμό για όλα τα έμβια όντα και τους προγονούς τους, ενώ η επιβίωσή τους εξαρτάται από τη μεταφορά της γνώσης από τον παλαιότερο στους νεότερους.

Η Πριγκίπισσα Αλάνι (Pil's Adventures)

Σκηνοθεσία: Ζουλιάν Φουρνέ

Με τις φωνές των (στα ελληνικά):  Βίνας Παπαδοπούλου, Γιώργου Ματαράγκα, Ακίνδυνου Γκίκα κ.α

Περίληψη: Ένα νεαρό κορίτσι μεταμφιέζεται σε πριγκίπισσα για να σώσει το βασίλειο και τον διάδοχο του θρόνου.

Αnimated περιπέτεια με ηρωίδα ένα θαρραλέο κορίτσι.

Η Πιλ είναι μια νεαρή ορφανή, που ζει στη μεσαιωνική πόλη Ομιχλούπολη. Μια μέρα, ο Τρίσταν, ο άκαρδος αντιβασιλέας, καταριέται τον Ρόλαντ, διάδοχο του θρόνου, και τον μεταμορφώνει σε «γατόκοτα» (μισό κοτόπουλο, μισό γάτα). Για να σώσει τη χώρας της, η μικρή Πιλ ξεκινά μια αναζήτηση, προκειμένου  να βρει αντίδοτο στα μάγια. Ο Κρόμπαρ, ένας άγαρμπος φρουρός με καλή καρδιά, ο Κουδουνάκιας, ένας νεαρός γελωτοποιός, και η παρέα των τριών κουναβιών της, την ακολουθούν. Από το Καταραμένο Δάσος έως το Λαγκάδι του Θηρίου, αυτή η απίθανη συντροφιά της θα ζήσει τη μεγαλύτερη περιπέτεια και θα βρει την οικογένεια που δεν είχε ποτέ.

Επαναπροβολή:

Το Κρεματόριο (Spalovac Μrtvol/ The Cremator)

Σκηνοθεσία: Γιουράι Χερτς

Παίζουν: Ρούντολφ Χρουσίνσκι, Βλάστα Χραμόστοβα, Γιάνα Στέχνοβα , Μίλος Βόγκνικ, Ζόρα Μποσίνοβα , Ίτζα Πράχαρ,Έντουαρντ Κοχούτ, Γίρι Μένζελ

Περίληψη: Μια στοιχειωμένη απεικόνιση της κοινοτοπίας του κακού.

Μία από τις καλύτερες ταινίες του τσέχικου Νέου Κύματος από τον πρωτοπόρο Γιουράι Χερτς.

Ένας άντρας στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς, Τσεχοσλοβακία διευθύνει ένα κρεματόριο για την αποτέφρωση νεκρών σωμάτων. Σύμφωνα με τα πιστεύω του και παραφράζοντας βιβλία γύρω από τη θιβετιανή θρησκεία, νομίζει ότι προσφέρει στους ανθρώπους εξαγνισμό και πως απελευθερώνει ττις ψυχές τους. Σταδιακά, θα αρχίσει να ασπάζεται τις αρχές του ναζιστικού κόμματος και να γίνεται συνεργός των κατακτητών, ειδικά από τη στιγμή που θα πιστέψει ότι μέσα του κυλάει γερμανικό αίμα. Όμως η γυναίκα του και τα παιδιά του, έχουν Εβραίους προγόνους. Οπότε η μοναδική λύση είναι κι εκείνοι να «εξαγνιστούν».

Βασισμένος σε ένα μυθιστόρημα του Λάντισλαβ Φουκς, ο Γουράι Χερτς παρακολουθεί την κάθοδο του κεντρικού του ήρωα στην τρέλα και καταβυθίζεται στις πιο σκοτεινές πτυχές ενός διαταραγμένου ψυχισμού. Ανάμεσα στη μαύρη κωμωδία και το ψυχολογικό θρίλερ, το «Κρεματόριο» είναι ένας σουρεαλιστικός διαλογισμός με καφκικές επιρροές και μεταμοντέρνα αισθητική πάνω στην πολιτική διαστροφή και την ιδεολογική δυσκαμψία.