Σημαντικό επίσης είναι ότι αυτή τη φορά δυο μεγάλα θέατρα, η κρατική μας σκηνή και το ιστορικό θέατρο Τέχνης συνασπίστηκαν γι' αυτή την παραγωγή, προτάσσοντας την έννοια της συνεργασίας σε δύσκολους καιρούς.
Ο Θανάσης Βλαβιανός που έζησε ως ηθοποιός την εμπειρία της θεατρικής μεταφοράς της τριλογίας εξομολογείται: « Ήταν ένα υπέροχο ταξίδι. Γίναμε μια απίστευτη παρέα και ταξιδέψαμε στο παρελθόν μας, το οποίο έγινε ένα μοναδικό παρόν που δε ξεχάσουμε ποτέ», ενώ ο Θανάσης Δήμου προτρέπει όσους δεν έχουν δει τις δύο προηγούμενες παραστάσεις να δουν τη «Νυχτερίδα», «καθώς το κάθε μέρος λειτουργεί αυτόνομα και η κάθε ιστορία αποκαλύπτεται μέσα από τον κόσμο της παράστασης, οι οποίες πληροφορίες λείπουν από τον θεατή συμπληρώνονται μέσα από τη σκηνική δράση, οπότε ακόμα κι αν κάποιος δεν έχει καμία απολύτως επαφή με την τριλογία μπορεί να παρακολουθήσει την παράσταση και να εισαχθεί πλήρως στην ατμόσφαιρα του βιβλίου».
Τον ρόλο του Σιμωνίδη που λειτουργεί ως alter ego του συγγραφέα ερμηνεύει ο Γιώργος Κριθάρας, ο οποίος υπογραμμίζει ότι ό ήρωάς του «φτάνοντας στην Αλεξάνδρεια (τόπο καταγωγής της μάνας του), νιώθει την ανάγκη (μέσα στον κυκεώνα των πολιτικών εξελίξεων) για κάτι, ανθρωπίνως, ανέφικτο: «αναζητάει τη σταθερότητα».
Για τη Γιώτα Μηλίτση, τα πρόσωπα της φαντασίας - ή μπορεί και όχι- του Τσίρκα που είχε την τύχη να γνωρίσει μέσα από τα διαφορετικά σκηνικά ανεβάσματα των τριών μυθιστορημάτων των «Ακυβέρνητων Πολιτειών» αποδεικνύουν πόσο επίκαιρο είναι αυτό το κείμενο σήμερα.
«Οι διαφορετικές ματιές των σκηνοθετών επιβεβαίωσαν ότι όπως κι αν διαβάζεις τον Τσίρκα, ο λόγος του και η θεματική του είναι τόσο ισχυροί που μας αφορούν σήμερα, γιατί με τον έναν ή άλλον τρόπο η Ιστορία επαναλαμβάνεται και μέσα από τη μνήμη ίσως μπορούμε να καταλάβουμε τα όσα συμβαίνουν γύρω μας», πράγμα που υποστηρίζει και ο Μάνος Στεφανάκης , λέγοντας: «Σε εποχές που αναζητούμε εχθρούς, ο Τσίρκας με αντικειμενική ματιά και θάρρος δεν χαρίζεται σε καμία εξουσία αλλά ούτε και στον πολίτη, θεωρώντας τους εξίσου υπεύθυνους για κάθε τραγωδία, ενώ ταυτόχρονα με αγάπη και κατανόηση, φωτίζει το δράμα μιας ολόκληρης γενιάς. Πάντως ύστερα από ένα τόσο μεγάλο διάστημα έντονης και σε βάθος ενασχόλησης με την τριλογία του Τσίρκα, αισθάνομαι πως οι ήρωες των Ακυβέρνητων Πολιτειών πορεύονται, αναπνέουν, ζουν μέσα μας. Τους φέρουμε πλέον ως ένα κομμάτι πολύ προσωπικό και πολύ αγαπημένο».
Την σκηνογραφία και την ενδυματολογία την παράστασης, έχει επιμεληθεί η Άση Δημητρολοπούλου, που μέσα από την αισθητική της προσέγγιση μας ταξιδεύει στο παρελθόν.
«Ήθελα να δουλέψω με την έννοια των θραυσμάτων μνήμης. Συγκεκριμένα, στο θεατρικό χώρο της Φρυνίχου, όπου επικρατεί η ξύλινη κατασκευή, μπαίνουν σκηνικά στοιχεία, έτσι ώστε να εντάσσονται στο κέλυφος του θεάτρου και να φέρουν τη μνήμη μιας χαμένης Αλεξάνδρειας , ή τον αέρα της Θεσσαλονίκης, όπου και καταλήγουν όσοι απέμειναν ζωντανοί από τους ήρωες της ιστορίας. Τα κοστούμια τα αντιμετώπισα στον ίδιο άξονα, τόσο σε σχέση με τον χρόνο όσο και με τη δραματουργική προσέγγιση του προσώπου», αναφέρει χαρακτηριστικό.
O Βαγγέλης Ψωμάς, που κρατάει τον ρόλο του Φάνη - θεωρείται ότι είναι ο Γιάννης Σάλας, ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Αιγύπτου - υποστηρίζει ότι εκείνος «προσπάθησε να συμφιλιώσει αντίρροπες δυνάμεις γα να επιτευχθεί η ενότητα. Όμως η ιστορία συνέθλιψε το όραμά του.
Ο Τσίρκας μέσα από αυτό το πρόσωπο εξηγεί τελικά πως φτάσαμε στον Εμφύλιο σε μια από τις πιο σημαντικές αναλύσεις που έχουν γίνει ποτέ πάνω στο συγκεκριμένο θέμα», ενώ η Ερατώ Πίσση συμπληρώνει: « Η ματιά του Τσίρκα ξεπερνάει τα ίδια τα γεγονότα. Στέκεται μεν σε αυτά, τα περιγράφει όμως μπορεί να «διαβάσει» πίσω από τις λέξεις. Γι’ αυτό τελικά αποδεικνύεται όχι μόνο ένας περίφημος σχολιαστής, αλλά κι ένας βαθύς μελετητής της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα στο ιστορικό γίγνεσθαι».
Φεύγοντας από την Πλάκα ο Δημήτρης Πασσάς έρχεται κοντά μου και μου ψιθυρίζει: «Σπαράγματα από το ποίημα «Νεολιθική νυχτωδία στην Κροστάνδη» του Νίκου Καρούζου, αυτά για μένα περιγράφουν την τριλογία». Κι έτσι με τους στίχους ενός άλλου σπουδαίου Έλληνα αποχαιρέτησα τις «Ακυβέρνητες πολιτείες».
«Εὐωδιάζουμε ἀπὸ τρέλα.
Δὲν πιάνουν τὰ φρένα,
χανόμαστε στὴ διαιρετότητα τοῦ Ζήνωνα.
Ἡ Ἄννα (ποὺ πλησιάζει): Τί νέα ἔχουμε ἀπ᾿ τὴν πραγματικότητα; (…)
Νικολάι: Φοβᾶμαι, σύντροφε. Καὶ ἡ ἐπίθεση ἐπίκειται.
Ὁ Λένιν ἔχει ἐμπλακεῖ στὴ μοῖρα.
- Πανάκριβα ραφτικά.
- Οὐτοπία.
- Μὰ ὅμως ἀναιρέσαμε τὸ δάσος.
(…) Ἡ Ἱστορία τελικὰ συναναστρέφεται ἀγάλματα.
- Νυμφίοι τῆς ἐλπίδας ἀρουραῖοι.
[Λάμπουμε ὅλοι στὴν Κρονστάνδη. Στὴν πιὸ περήφανη γεωγραφία]
Ἐδῶ ἐπιμένουμε ὅλοι.
- Ἄννα, τί συμβαίνει;
- Ἄρχισε ἡ ἐπίθεση.
- Ἄννα, ἔχε γειά, θὰ πεθάνουμε.
- Νικολάι, σ᾿ ἀγαποῦσα ὁλόκληρη.
- Μίαν ἄλλη φορά, θὰ ξαναγίνει, Ἄννα».
Πληροφορίες παράστασης: Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν - Φρυνίχου
Ημέρες & ώρες: Τετάρτη στις 18.00
Πέμπτη, Παρασκευή: 20:30
Σάββατο- Κυριακή 21.00