Πού σταματάει το φλερτ και πού ξεκινάει η σεξουαλική παρενόχληση; Τα όρια αλλάζουν τo ερωτικό παιχνίδι

Breaking news: ο Χάρβεϊ Γουάινστιν στον εισαγγελέα. Κλικ, κλικ, κλικ. Του ασκήθηκε δίωξη για βιασμό.

Τα θύματά του θριαμβολογούν: «Αρχίζει η κάθοδός του στην κόλαση». Κλικ, κλικ. Και ο Μόργκαν Φρίμαν ύποπτος για σεξουαλική παρενόχληση. Οκτώ γυναίκες τον κατηγορούν για «ανάρμοστη συμπεριφορά» -μια βοηθός παραγωγής λέει πως την άγγιξε χαμηλά στην πλάτη ενώ σχολίαζε το σώμα της, μια άλλη πως επιχείρησε να σηκώσει τη φούστα της, αφού τη ρώτησε επίμονα αν φορούσε εσώρουχο. Κλικ, κλικ, κλικ. Ο ηθοποιός ζήτησε συγγνώμη «σε οποιονδήποτε έκανα να αισθανθεί άβολα».

Ήδη, μια εταιρεία, με την οποία συνεργαζόταν ο Φρίμαν «απέσυρε» τη φωνή του από το σπικάζ της διαφήμισης για την κάρτα της. Κλικ. Στη Γαλλία, ψηφίστηκε νόμος που ορίζει πως θα επιβάλλεται πρόστιμο 750 ευρώ, σε όσους κάνουν «καμάκι» σφυρίζοντας ή γενικότερα, σε όσους παρενοχλούν γυναίκες στο δρόμο.

Το τι είναι φλερτ, πότε, πώς και αν το -κακό, επιθετικό ή αδέξιο- φλερτ «συνορεύει» με τη ανάρμοστη συμπεριφορά ή την παρενόχληση είναι ένα θέμα που κάνει τις παρέες των φίλων μου να διχάζονται. Οι γυναίκες, από τη μια, είναι οργισμένες. Ή δικαιωμένες. Θριαμβολογούν πως «καιρός ήταν, να μπουν όλα τα γουρούνια στη θέση τους», πως έπρεπε πια να αρχίσει να αλλάζει η σεξιστική κουλτούρα στους εργασιακούς χώρους.

«Είναι απαράδεκτο» μου έλεγε τις προάλλες η Μ. που είναι υψηλόβαθμο στέλεχος στο δημόσιο, «κάθε γυναίκα που φοράει μίνι ή λίγο πιο βαθύ ντεκολτέ, να θεωρείται ανήθικη, προκλητική, κακή επαγγελματίας. Ή -ακόμα χειρότερα- μια αδίστακτη αρριβίστρια που χρησιμοποιεί τα «όπλα» του φύλου της για να επιβιώσει και να ανέλθει επαγγελματικά». Από την άλλη, οι άντρες, ακόμα και οι καλοί άντρες (και με αυτούς εννοώ, άντρες με υγιή σεξουαλική συμπεριφορά, που συμφωνούν πως ο Γουάινστιν είναι ένα άρρωστο τέρας και που ποτέ δεν θα στρίμωχναν τη γραμματέα τους στο δωματιάκι με το φωτοτυπικό) οργίζονται επίσης. Παραπονιούνται πως αυτή η σκληρή politically-correctness του νεο -φεμινισμού τους έχει αφήσει μπερδεμένους, αμήχανους και ευνουχισμένους.

Ο Π. -ένας 35άρης, διαφημιστής, ο οποίος είναι single το τελευταίο διάστημα- ομολογεί πως φοβάται πια να φλερτάρει. «Είναι τρελό αυτό που συμβαίνει ! Οι περισσότερες γυναίκες ντύνονται προκλητικά, οπότε -είτε το επιδιώκουν, είτε όχι- είναι αδύνατον να μην τις προσέξεις. Αν σε πιάσουν, όμως, να τις κοιτάζεις λίγο πιο επίμονα, ξαφνικά, είσαι ένας επικίνδυνος, υποψήφιος βιαστής. Το «καμάκι» στο δρόμο απαγορεύεται γιατί «υπονομεύει το δικαίωμα μιας γυναίκας στην ασφάλεια» και το φλερτ είναι εξτρίμ σπορ, που πρέπει να γίνεται με δικό σου ρίσκο -αν για οποιοδήποτε λόγο, η γυναίκα που θα πλησιάσεις «στραβώσει» μαζί σου, κινδυνεύεις να βρεθείς στο σκαμνί για παρενόχληση και να διασυρθείς ηθικά, κοινωνικά, επαγγελματικά. Μετά παραπονιούνται όλες πως «δεν υπάρχουν άντρες» και πως το φλερτ έχει μεταφερθεί στα social media και στα dating apps. Ξέρεις γιατί γίνεται αυτό; Διότι στο «Τinder» δεν υπάρχουν παρεξηγήσεις -εκεί, τουλάχιστον, γνωρίζεις εξαρχής τις προθέσεις του άλλου…»

Η γενίκευση, σίγουρα, γεννά παρεξηγήσεις. Ναι, είναι σαφές πως το (έστω χοντροκομμένο) φλερτ διαφέρει από την ανάρμοστη συμπεριφορά, που διαφέρει από την παρενόχληση, κι αυτή από τη σεξουαλική βία ή την επίθεση. Οφείλουμε να διακρίνουμε το ένα από το άλλο, όμως η ανοχή μας -αν υπάρχει- μέχρι που πρέπει να εκτείνεται; «Μηδενική ανοχή» φωνάζει η Άζια Αρτζέντο -η ηθοποιός που έπεσε θύμα βιασμού από τον Χάρβεϊ Γουάινστιν, νυν «πρωθιέρεια» του κινήματος #ΜeToo. «Υπάρχουν διαφορετικά στάδια καρκίνου, μερικά πιο ιάσιμα από τα άλλα. Αλλά είναι όλα καρκίνος. Η παρενόχληση, η επίθεση, η σεξουαλική βία, είναι όλα μέρος της ίδιας συστημικής ασθένειας, που έχει στο κέντρο της τον μισογυνισμό. Ο «όγκος» πρέπει να αφαιρεθεί εδώ και τώρα, χωρίς αναισθησία».

Στον αντίποδα, η Κατρίν Ντενέβ, στη Γαλλία μιλάει για έναν ιδιότυπο «κυνήγι μαγισσών», που γεννά ένα νέο είδος πουριτανισμού.

«Ο βιασμός είναι ένα έγκλημα. Όμως το επίμονο ή αδέξιο "καμάκι" δεν είναι αδίκημα, ούτε η αβρότητα είναι φαλλοκρατική επίθεση. Αυτός ο πυρετός να στείλουμε τα "γουρούνια" στο σφαγείο, αντί να βοηθάει τις γυναίκες να αυτονομηθούν, εξυπηρετεί στην πραγματικότητα τα συμφέροντα των εχθρών της σεξουαλικής ελευθερίας, των θρησκευτικών εξτρεμιστών, των χειρότερων αντιδραστικών και αυτών που θεωρούν ότι οι γυναίκες είναι ξεχωριστά όντα, παιδιά με πρόσωπο ενηλίκου, που ζητούν να προστατεύονται (…) Οι γυναίκες γνωρίζουν καλά ότι η σεξουαλική επιθυμία είναι από τη φύση της άγρια και επιθετική. Αλλά είμαστε επίσης ικανές να μην θεωρούμε μια αδέξια προσπάθεια αποπλάνησης ισάξια με σεξουαλική επίθεση.»

Στο τέλος τέλος, υπάρχει πάντα και η σοφή μέση οδός -αυτή που ευαγγελίζεται ο Ντέιβιντ Λιντς:
«Σε έναν τέλειο κόσμο, αν πρόκειται να κάνεις κάτι σε κάποιον, θα πρέπει να σκεφτείς: "Θα μου άρεσε να μου κάνουν το ίδιο πράγμα;" Αν η απάντηση είναι όχι, τότε δεν είναι καλό να το κάνεις. Αν η απάντηση είναι "ναι θα μου άρεσε πολύ", τότε είναι ένα καλό πράγμα. Αυτό λειτουργεί σε πολλές εκφάνσεις της ζωής….»