Τι πρόβλημα υπάρχει αν μια γυναίκα (θέλει να) κάνει παιδιά μετά τα 35;
Τι σημαίνει, πρακτικά, να κάνεις παιδί σε μια ηλικία που θεωρείται «προχωρημένη» για να μείνεις έγκυος;
Είναι ένα συναίσθημα που (σχεδόν) κάθε γυναίκα νιώθει αγγίζοντας τα περίφημα πρώτα -άντα. Και να μη θέλει να το νιώσει δηλαδή, θα φροντίσουν οι γύρω της υπενθυμίζοντας το με υπονοούμενα ή δήθεν καλοπροαίρετα σχόλια: «Και πότε λέτε για παιδάκι;» αν έχεις σχέση ή είσαι παντρεμένη ή «Άντε και τώρα να βρεις κι ένα καλό παιδί να κάνεις οικογένεια» αν είσαι single.
Και κάπως έτσι, προσθέτει άλλο ένα βάρος στην ήδη επιβαρυμένη με δουλειές, λογαριασμούς, υποχρεώσεις που τρέχουν καθημερινότητα της. Αυτό του ότι μέχρι τα 35 -το πολύ- είσαι καταδικασμένη πρέπει να έχεις κάνει παιδί.
Και μπορεί, όντως, κι εσύ η ίδια αυτό να θέλεις και να εύχεσαι να σου συμβεί. Και όχι μόνο ένα παιδί, αλλά και περισσότερα! Τι γίνεται όμως αν παράλληλα, στη λίστα με τις προτεραιότητες σου είναι να χτίσεις μια (κάποια) καριέρα, να ταξιδέψεις ή -βασικό- να βρεις τον άνθρωπο που θα ήθελες πραγματικά να σε συνοδεύσει σε όλο αυτό το ταξίδι που λέγεται «δημιουργία οικογένειας»; Εκεί ο βαθμός δυσκολίας, εκ των πραγμάτων, αυξάνεται.
Απέναντι σε μια κοινωνία που διαρκώς αλλάζει, σε μια κοινωνία που προσπαθεί να προλάβει τις εξελίξεις και να επιβιώσει, η ηλικία που μια γυναίκα γίνεται μητέρα για πρώτη φορά έχει μετατεθεί σε μεγαλύτερες ηλικίες. Και αυτό δεν επιδοκιμάζεται πάντα από την κοινωνία. Περισσότερο θα λέγαμε πως καταδικάζεται η τάση του να βάζεις άλλες επιθυμίες πάνω από αυτή της μητρότητας.
Πέρα όμως από τα κοινωνικά κριτήρια μιας κοινωνίας παρωχημένων αντιλήψεων και νοοτροπίας που έχουν βαλτώσει μερικές δεκαετίες πίσω, πόσο πρόβλημα είναι, ουσιαστικά και πρακτικά, αν μια γυναίκα θέλει να μείνει έγκυος μετά τα 35; Δηλαδή όταν, βιολογικά μιλώντας, η γονιμότητα της μειώνεται και οι αντοχές της εξασθενούν. Βάζοντας και τα επίπεδα γονιμότητας στην εξίσωση, είναι η ηλικία που σου έχουν μείνει περίπου 20.000 ωάρια σε σχέση με τα 300.000 που είχες στην εφηβεία, ενώ στα 40+ ο αριθμός πέφτει δραματικά στα 1.000 -2.000 ωάρια, εκ των οποίων δεν θα είναι όλα γόνιμα. Τα στατιστικά όμως άλλα δείχνουν.
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τη Εurostat το 2015, η πλειοψηφία των Ελληνίδων κάνουν το πρώτο τους παιδί μετά τα 30. Για την ακρίβεια το 51,9% των Ελληνίδων αποκτούν το πρώτο τους παιδί μεταξύ 30 με 39 ετών, ενώ το 40,8% μεταξύ 20 με 29 ετών. Κάτω των 20 ετών κάνει παιδί μόνο το 3,2% και άνω των 40 το 4,1%.
Μπορεί να κατέχουμε την 4η θέση μεταξύ των μεγαλύτερων σε ηλικία μαμάδων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά ο μέσος ευρωπαϊκός όρος ηλικίας απόκτησης του πρώτου παιδιού δεν απέχει πολύ και είναι τα 28,7 χρόνια.
Ταυτόχρονα, από το 2012 έχει αυξηθεί ο αριθμός των γυναικών που αποκτούν το πρώτο τους παιδί σε ηλικία 40-45 έτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ακόμα κι αν εσείς δεν αισθάνεστε «μεγάλη», αν μείνετε έγκυος από τα 35 και μετά, σε ιατρικούς όρους, θεωρείστε «προχωρημένης ηλικίας» και μπαίνετε σε κατηγορία ΚΥΚ (Κύηση Υψηλού Κινδύνου).
«Η εγκυμοσύνη μετά τα 35, ειδικά όταν είναι η πρώτη για τη γυναίκα, συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα καισαρικής, παρατεταμένου τοκετού ή εμβρύου με χρωμοσωμικές ανωμαλίες (π.χ. σύνδρομο Down)», αναφέρει ο μαιευτήρας και επιστημονικός διευθυντής του Κέντρου Εξωσωματικής Αθηνών, Βασίλειος Αθανασίου.
Επιπλέον, στις γυναίκες άνω των 35 ετών, αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος αρτηριακής πίεσης, συγκριτικά με γυναίκες δέκα χρόνια νεώτερες ενώ και ο διαβήτης κύησης είναι δύο με τρεις φορές συχνότερος, ειδικά αν η γυναίκα έχει πάρει βάρος μεγαλώνοντας.
Όλα αυτά, πρακτικά και σύμφωνα με το ιατρικό πρωτόκολλο, σημαίνουν ότι υποβάλλεστε σε περισσότερες εξετάσεις και γενικότερα αντιμετωπίζεστε με πολύ πιο αυξημένη φροντίδα από μια 25χρονη έγκυο.
Η Lauren Streicher, καθηγήτρια κλινικής μαιευτικής και γυναικολογίας στην ιατρική σχολή του πανεπιστημίου Northwestern, προσπαθώντας να ηρεμήσει λίγο τα πνεύματα και εξισορροπήσει την κατάσταση, ισχυρίζεται ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο δραματικά. «Δεν είναι ότι αν μείνετε έγκυος στα 34 είστε οκ, αλλά αν δεν προλάβετε θα συμβούν φρικτά πράγματα».
Προφανώς, δεν υποστηρίζει ότι μια εγκυμοσύνη μετά από αυτή την ηλικία δεν έχει ρίσκα και δυσκολίες, αλλά εξηγεί ότι ο λόγος που τα 35 αποτελούν το όριο είναι επειδή από αυτή την ηλικία και μετά αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης επιπλοκών κατά τη διάρκεια της κύησης ή ανάπτυξης συνδρόμου Down στο μωρό.
Εξίσου αυξημένες είναι και οι πιθανότητες αποβολής από την αμνιοπαρακέντηση, δηλαδή το διαγνωστικό τεστ που γίνεται για να ανιχνευτούν οποιεσδήποτε χρωμοσωμικές ανωμαλίες (συμπεριλαμβανομένου του συνδρόμου Down) στο έμβρυο και πραγματοποιείται λαμβάνοντας υγρό από τον αμνιακό σάκο.
«Αυτό που λέω εγώ στις ασθενείς μου είναι ότι, βιολογικά, οι γυναίκες είναι φτιαγμένες ώστε να αποκτούν παιδιά όταν διανύουν τη δεκαετία των 20. Ποτέ όμως δεν ήμουν υπέρμαχος της άποψης ότι αυτή η «δουλειά» πρέπει να έχει τελειώσει μέχρι τα 35», αναφέρει η Δρ. Streicher.
Και με το θέμα της γονιμότητας τι γίνεται; Ίσως να μην μπορείτε να κάνετε πολλά με τον αριθμό και την ποιότητα των ωαρίων σας, αλλά αν θέλετε να αυξήσετε τις πιθανότητες να μείνετε έγκυος και να έχετε μια κύηση με όσο το δυνατόν λιγότερες επιπλοκές σε αυτή την ηλικία, φροντίστε να κάνετε τα προφανή: Να τρέφεστε υγιεινά, να ασκείστε, να αποφεύγετε το κάπνισμα.
Σε περίπτωση που έχετε σκοπεύετε να κάνετε το πρώτο σας παιδί στη δεκαετία των 30, αλλά μέσα στα σχέδια σας είναι κι ένα δεύτερο παιδί, η Δρ. Streicher συμβουλεύει ότι οι δύο εγκυμοσύνες μάλλον πρέπει να έχουν μικρή χρονική απόσταση η μία από την άλλη.
Σε κάθε περίπτωση, μπορείτε ξεκάθαρα να γίνετε μητέρα ανεξάρτητα από την ημερομηνία γέννησης σας. Αρκεί φυσικά να είναι μια απόφαση που θα πάρετε ευσυνείδητα και με πλήρη επίγνωση τόσο των συνθηκών που μπορεί να βιώσετε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όσο όμως και των συναισθημάτων θα νιώσετε όταν πάρετε για πρώτη φορά το μωρό σας στην αγκαλιά σας. Γιατί η ευτυχία που θα σας πλημμυρίσει τότε είναι ίδια, είτε είστε 20, είτε 35+.