Σε ένα συγκλονιστικό μονόλογο σε θέατρο στην Αθήνα μιλάνε έξω από τα δόντια για τη νευρική ανορεξία

Η νευρική ανορεξία δεν είναι απλώς μια αρρώστια που γέννησε το lifestyle, όπως πολλοί νομίζουν, αλλά μια σκληρή περιπέτεια που, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ξεκινάει από μια εγκεφαλική λειτουργία και εκφράζεται από το άτομο που πάσχει ως μια απώθηση της εξωτερικής του εμφάνισης και του σώματός του.

Συνήθως τα άτομα που πάσχουν από νευρική ανορεξία αρνούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα να αποδεχτούν την κατάστασή τους και σπάνια μιλούν ανοιχτά για το θέμα τους. Πολλές φορές ακόμα κι ο περίγυρός τους αργεί να συνειδητοποιήσει τι τους συμβαίνει και εκλαμβάνει τις αντιδράσεις τους ως μια εμμονική προσπάθεια να χάσουν κιλά, ή ως συμπτώματα άγχους. Δυστυχώς, αν αυτή η αρρώστια δεν αντιμετωπιστεί στο αρχικό της στάδιο, τα πράγματα δυσκολεύουν εξαιρετικά και με σοβαρότατες συνέπειες για το άτομο που νοσεί. Υπολογίζεται ότι μόλις το 40%-50% των πασχόντων θεραπεύεται ,ενώ συχνά η κατάληξη για τους ασθενείς μπορεί να είναι μοιραία.

• «Κοιμήθηκα με τα μαλλιά μου μέσα σ’ ένα άδειο κουτί πίτσας»

Η συγγραφέας Έρση Νιαώτη, αντλώντας υλικό από την προσωπική της εμπειρία, κατέγραψε ην εσωτερική διαδρομή αυτής της αρρώστιας με θάρρος στον μονόλογο «Κοιμήθηκα με τα μαλλιά μου μέσα σ’ ένα άδειο κουτί πίτσας», που παρουσιάζεται στο Studio Μαυρομιχάλη σε σκηνοθεσία και ερμηνεία της Στέλλας Κρούσκα. «Δεν είναι πολύ απλό ίσως να μιλήσει κανείς για το θέμα των διατροφικών διαταραχών. Αλλά ίσως μετά από χρόνια προσπάθειας να είναι κανείς φυσιολογικός, το να εκτίθεται σε σχέση με αυτό είναι μάλλον το πιο εύκολο», εξηγεί.

Η παραδοχή της αρρώστιας τόσο από το ίδιο το άτομο όσο και από το περιβάλλον του είναι το πρώτο βήμα της θεραπείας. Η διαδικασία ίασης είναι περίπλοκη, καθώς η νευρική ανορεξία έχει και σωματικές και ψυχικές εκδηλώσεις. Πρόκειται ουσιαστικά για μια διαταραχή με πολλές εκφάνσεις και δεν αντιμετωπίζεται μόνο με την παροχή φαγητού , όπως πολλοί πιστεύουν, αλλά απαιτεί ιατρική παρακολούθηση, ακόμα και περίθαλψη, και φυσικά ψυχολογική υποστήριξη από ειδικούς.

«Η ανορεξία και η βουλιμία συντροφεύουν την ζωή σου. Αυτό σε καθιστά δυσλειτουργικό, σε απομονώνει, αλλάζει την προσωπικότητά σου. Δεν είσαι ο ίδιος πριν και μετά. Και δεν υπάρχει πάντα σαφής διαφυγή. Θα ήταν πολύ τέλειο να γίνονται όλα όπως στις ταινίες. Η ηρωίδα να υποφέρει και να παλεύει, και στο τέλος υπό την θαλπωρή της οικογένειας και ενός έρωτα, να βρίσκει τον υποτιθέμενο εαυτό της και την ακόμα πιο υποτιθέμενη ευτυχία. Αλλά όχι. Είναι συγκλονιστικά δύσκολο να επανακάμψει κανείς. Και χρειάζεται βοήθεια γιατρών, κοντινών του ανθρώπων και προσωπική υπερπροσπάθεια», λέει η Έρση.

Το να γράψει κανείς έναν μονόλογο, εκθέτοντας την εμπειρία του, είναι ένα εγχείρημα που απαιτεί τόλμη και κουράγιο. Αυτό το κείμενο γράφτηκε μέσα σε συνθήκες έξαρσης της νόσου : « Το έργο αυτό αποτελεί σαφέστατα αυτοέκθεση πολύ προσωπικών και βιωμένων καταστάσεων. Θα ήταν ιδανικό μετά τη συγγραφή του έργου, το πρόβλημα να εξαφανιζόταν. Δεν συμβαίνει ακριβώς έτσι, και το έργο δεν είναι προορισμένο να λειτουργεί ψυχαναλυτικά και αυτοαναφορικά μόνο. Από την στιγμή που το εμπιστεύεσαι σε κάποιον σκηνοθέτη, στην συγκεκριμένη περίπτωση στην Στέλλα Κρούσκα, το έργο παίρνει μια δική του νέα ζωή. Φυσικά και είναι περίεργο, να βλέπεις τον εαυτό σου να ζει στην σκηνή, με άλλο σώμα, άλλη φωνή, να χρησιμοποιεί τα δικά σου λόγια. Αλλά αυτό είναι το νόημα της θεατρικής πράξης. Αλλιώς, τα πάντα θα έμεναν σε επίπεδο γραπτού ημερολογίου. Το συγκεκριμένο έργο αποτελεί κάποιου τύπου εξομολόγηση. Είναι ένα θεατρικός μονόλογος, με βασικό του άξονα την ζωή μιας γυναίκας, η οποία ζει για χρόνια με την ανορεξία και τη βουλιμία».

Η κατάθλιψη, φυσικά δεν λείπει, το ίδιο και η μανία από τη ζωή ενός άνθρωπου που έχει νευρική ανορεξία. Η συγγραφέας το ξέρει καλά κι έτσι καταθέτει μια πλήρη περιγραφή στιγμών της ζωής της, η οποία κυριαρχείται από την ασθένεια.

• « Ξυπνάς και κάποιες μέρες είναι καλές, ξυπνάς και θέλεις να προσπαθήσεις να τραφείς, όπως οι άλλοι άνθρωποι. Να μην αφήσεις αυτό το θέμα να νικήσει ακόμα μία μέρα, και να ζήσεις κανονικά την καθημερινότητά σου. Αλλά πολύ συχνά αποτυγχάνεις. Και μπαίνεις πάντα στον ίδιο φαύλο κύκλο. Ο μονόλογος αυτός κουβαλάει ένα ιδιότυπο χιούμορ. Σκοτεινό και αυτοσαρκαστικό. Γιατί η ηρωίδα είναι έτσι. Και αυτό το χιούμορ καθιστά τις υπόλοιπες στιγμές του έργου ακόμα πιο δύσκολες. Υπαρξιακά ιλαροτραγικές, λοιπόν. Ο χαμένος χρόνος, η συνειδητοποίηση της κατάστασης, η δυσκολία της αλλαγής, το σεξ, οι στιγμές έντασης και κατάπτωσης, όλα ένα στην ζωή ενός ανθρώπου που τρώει μόνο τρία φιστίκια, και ενός ανθρώπου που τρώει έξι πίτσες. Του ίδιου ανθρώπου», καταλήγει με ένα πικρό χαμόγελο.
   

Η παράσταση παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και πάντα ακολουθούν ομιλίες και συζητήσεις με ειδικούς πάνω στο θέμα, ανοιχτές στο κοινό, με στόχο την ενημέρωση, αλλά και τη στήριξη σε άτομα που αντιμετωπίζουν ανάλογα θέματα.